Disclaimer: Ja, ik ben mij ervan bewust dat men in veel kerken gewoon mag zijn (èn uitleven) wie men is. Ik weet dat er óók vele godsbeelden zijn die juist een bevrijdende uitwerking op mensen hebben. Dit artikel is dan ook niet gericht tegen religie. Juist niet!
Ernstige klachten
“Bijzonder onderwijs moet worden afgeschaft! Kerken en moskeeën moeten sluiten! Ban religie uit de samenleving! Het is inhumaan, discriminerend, achterlijk en wreed!”
Sommige ex-religieuzen worden anti-religieus. Wanneer ik hun schrijnende verhalen hoor, evenals hun compassie met de kinderen die momenteel binnen een strenge religie (zie disclaimer bovenaan pagina) worden beknot/’afgericht’, begrijp ik dat eerlijk gezegd heel goed.
Opgroeien in extreme (eeuwige doods)angst, is funest voor je gestel. Het chronisch hoge gehalte stresshormoon cortisol in je bloed, put je bijnieren uit en spant (en verzuurt) voortdurend onbewuste spierlagen. Zelfs tientallen jaren nadat dit angstgeloof is losgelaten kunnen deze personen nog steeds zo strak als een rietje staan en allerlei chronische klachten hebben ontwikkeld.
Het valt haast niet uit te leggen hoe misvormend de gedachte is dat Iemand voortdurend in de gaten houdt wat je denkt, voelt, droomt, zegt en doet. En. Dat. Dit. Nooit. Goed. Genoeg. Is! Dat zelfs je beste werken met zonde zijn bevlekt. Dat kweekt innerlijke critici waar je U tegen zegt. En waag het niet ze tegen te spreken, want je leerde immers dat dat nooit mocht!
Tegelijkertijd is er de dreiging van die ander, die ook alles ziet: de vijand, de duivel, die loert op zwakke momenten en je hart. Bij elke uiting van menselijkheid, elke emotie, zoals boosheid, is er de angst dat het de duivel is, die vanaf dit boze moment in je hart is komen wonen, om je uiteindelijk mee te sleuren in zijn val: diep in de eeuwige vlammen van de hel.
Kinderen die werden blootgesteld aan deze extreme angsten en voortdurende dreiging, ontwikkelen soms dezelfde PTSS klachten als oorlogsslachtoffers. Zij lijden aan RTS. Religieus Trauma Syndroom.
Op de website dogmavrij.nl schrijf ik hier uitgebreid over. Ik vind het belangrijk dat hier meer bekendheid over komt. Niet alleen bij de betrokkenen en hun geliefden, maar ook binnen de kerken en de hulpverlening.
Basisrechten
En hoewel ik inmiddels honderden verhalen van slachtoffers heb gehoord en ook uit eigen ervaring weet hoe ernstig en beperkend de klachten kunnen zijn, ben ik niet anti-religieus en vind ik dat religieuze ouders hun kinderen religieus mogen opvoeden.
Sterker nog: ik ben van mening dat we het onrecht alleen maar zouden vergroten met dergelijke ingrijpende maatregelen.
Dit zou namelijk betekenen dat wij, die lijden onder het ‘externe gezag’ uit onze jeugd, ervoor pleiten dat orthodox christelijke ouders niet zelf mogen bepalen of en hoe zij kinderen opvoeden. We dringen hen als het ware ‘extern gezag’ op, dat indruist tegen hun wensen en geweten en hen neerzet als waren het misdadigers of verstandelijk beperkte mensen.
Het behoort tot onze basisrechten dat wij voor het krijgen van kinderen mogen kiezen en deze kinderen naar eigen inzichten mogen opvoeden, hen wijzend op de gevaren zoals die in onze beleving bestaan. Voor streng orthodoxe ouders zijn de duivel en de hel reëler en gevaarlijker dan bv hete thee, gereedschap of het verkeer. Hen verbieden hun kinderen hiervoor te waarschuwen zou misdadig zijn. En nutteloos. Kinderen kunnen (onbewust) angsten van ouders overnemen, zelfs als daar nooit (bewust/direct) over gesproken werd.
Bijzonder onderwijs
Bijzonder onderwijs verbieden, heeft dat zin? Dan leren kinderen op school tenminste ‘de waarheid’.
Er kunnen vele redenen zijn waarom mensen het niet eens zijn met de reguliere vorm van onderwijs. Het is een goed recht, voor ons allemaal, dat we daarvan mogen afwijken en alternatieven mogen aanbieden. We willen toch niet dat de overheid (een extern gezag) bepaalt hoe onze kinderen worden opgevoed? We hebben recht op zelfgekozen vormen van onderwijs.
Verplichte lespakketten levensbeschouwing en filosofie aanbieden op bijzondere scholen? Zodat de kinderen leren dat er nog meer ‘bubbels’/opties zijn, dat er nog een hele wereld bestaat buiten die van hun (ouders/kerk) en dat het oké is om anders te denken dan de ouders?
Wat had ik dat graag geweten als kind. Ik heb er veel over nagedacht wat mij vroeger had kunnen helpen relativeren. Maar op geen enkele manier had een anders klinkende boodschap mij kunnen bereiken. De angst voor de buitenwereld was te groot. Iedereen die een mening verkondigde die afweek van ‘de waarheid’ zoals ik die had geleerd, was ‘onder invloed van de duivel’ en maakte me alleen maar banger.
Eenvoudigweg tegen een kind zeggen dat de duivel niet bestaat, creëert geen opluchting, maar nog meer angst. De persoon die dit zegt kon namelijk ook wel eens ‘onder invloed van de duivel’ zijn! En zo trekt het kind zich nog verder terug in de eigen ‘veilige’ kring.
Wees geen vijand
Wanneer je je bedreigd of aangevallen voelt, gaan je zintuigen op scherp. Je staat strak van de spanning en reageert fel en verdedigend wanneer het (vermeende) gevaar in je buurt komt. Je staat zeg maar op ‘standje oorlog’, wat je totaal niet ontvankelijk maakt voor de ander. Vanuit een verdedigende houding kan geen toenadering komen.
Dat is de reden waarom ik van mening ben dat religieuze medemensen ruimte moeten houden/krijgen om hun religie vorm te geven. Religie verbieden zal alleen als gevolg hebben dat religie ondergronds gaat en de aanhangers steeds minder zichtbaar en bereikbaar worden. Dat heeft een averechts effect.
We helpen religieus onderdrukte kinderen niet door hen deloyaal (proberen) te maken aan hun groep. Ze zouden zich daardoor ontheemd en extreem angstig voelen.
We helpen ze wel door er te zijn. Zonder veroordeling. Niet provoceren door bijvoorbeeld te demonstreren dat je niet door de bliksem getroffen wordt wanneer je een knetterharde vloek laat knallen. Daarmee word je alleen maar onveilig en verspeel je het vertrouwen.
Veroordeel niet, maar laat zien dat LIEFDE ook bestaat buiten de groep.
Verdiep je in de angsten die er kunnen leven onder religieuze kinderen. En heb vooral niet de indruk dat je die angsten ‘er wel even uit kunt praten’.
Luister om te begrijpen, niet om te corrigeren of te veroordelen. Wees accepterend aanwezig. Voorkom strijd om de juiste visie. Met liefdevolle acceptatie ben je de grootst mogelijke magneet naar de buitenwereld en de beste kans op herstel.
Wil je meepraten? Graag! Opbouwende, respectvolle reacties worden op prijs gesteld. Andere reacties verwijderd.
We hoeven niet strijden om de juiste visie, maar bewust kiezen voor beschaving, inzicht in de menselijke natuur en een brede blik op de werkelijkheid.
Een holistisch beeld laat zien dat de wereld in feite een strijdtoneel is waarbij de tegengestelde krachten (van macht en liefde) met elkaar in conflict zijn. Alle culturen zijn er mee doordrenkt en innerlijk hebben we er ook een strijd mee te voeren. De ‘boze’ krachten van macht, die vaak verhuld (als angst) opereren, werken op de lagere aspecten van onze natuur in (emotiedrift), of kunnen ons geestelijk verlammen. Het is daarom cruciaal om (collectief) bewust te kiezen voor liefde en licht, en het verhulde ‘duistere’ spel van macht en strijd te doorzien.
Als de oude gewoontes muf gaan ruiken en de vitaliteit van het volk in de weg staan, moet men de moed opbrengen om in te grijpen. Uit het harnas van de dogmatiek te stappen en voor een open (mystiek) godsbeeld te kiezen. De sleutel daartoe is te vinden in de zuivere boodschap van Christus. Zijn Life Code is een simpele waarheid die een rotsvaste fundament biedt voor een duurzame samenleving. Het verwijst naar de universele Geest van God en duurzame bronnen van vrede en geluk (in ons hart).
‘Ik wil de Geest van God leren kennen – zei Einstein – de rest is detail’. Wat is de Geest van God? Het eeuwige Bewustzijn van het Zijn. Geen menselijk vernuft kan dit volledig doorgronden.Wel kunnen wij een glimp van opvangen en er bewuste deelnemers van worden.
Een krachtig centrum (overheid) zou een verschil maken. Een beleid dat samen met kerken – die midden in de samenleving staan – de handen ineenslaan, om oude denkbeelden en (ongezonde) overtuigingen te transformeren en het machtsdenken te ontmaskeren, in de kerk en daarbuiten.
Er is door de wetenschap heel veel onderzoek gedaan naar wat men het ‘religieuze brein’ noemt. Wie diep wenst te geloven in de dogmatische kerk raadt ik af het volgende artikel te lezen: https://skepsis.nl/religieusbrein/. Maar kort gezegd komt het er op neer dat de neiging tot geloven in de mens aanwezig is en wel in de temporaalkwab.
Om die reden is het weinig zinvol om mensen te verbieden om te geloven. En als mensen dan willen geloven dan willen zij dat hun nageslacht naar scholen gaat waar in die geloofsovertuiging wordt onderwezen.
Geloven an sich wordt je aangepraat door je opvoeders (ouders of verzorgers), vanaf het moment dat je kunt lezen krijg je een kinderbijbel onder je neus gedrukt en geloven in een god wordt als bijna vanzelfsprekend gemaakt. Dat is het natuurlijk niet, maar dat is iets wat je zelf gaat geloven.
Zelf ben ik op een bepaald moment gaan nadenken. Sommige passages in de bijbel vond ik vreemd en dan moet je het lef hebben om de verhalen van de dominee voor lief te nemen en zelf op onderzoek uit te gaan. ‘Zoekt en gij zult vinden’ staat er beschreven in Mattheus.
Aleksandra Plewa verwoord het heel goed:je moet uit het harnas van de dogmatiek stappen en voor een open (mystiek) godsbeeld kiezen.
Citaat :
“Aleksandra Plewa verwoord (nee verwoordt) het heel goed: je moet uit het harnas van de dogmatiek stappen en voor een open (mystiek) godsbeeld kiezen.”
Nee, uit het harnas van de dogmatiek stappen is wel goed, tenminste als je in dat harnas zit.
Maar kiezen voor een open (mystiek) godsbeeld? Hoezo? Is er dan een reden om aan te nemen dat dat godsbeeld overeen komt met de werkelijkheid? Er is geen enkele reden dat te denken. Daarmee is de opmerking net zo accuraat en betrouwbaar als “kiezen voor de roze eenhoorn die al het leven geschapen heeft”.
Verder is het betoog van Aleksandra een warrige woordenbrij, met name de passage over Christus. Woorden, maar geen enkele reden om aan te nemen dat er ook maar iets van correct is.
‘GEEF RELIGIE JUIST WÈL DE RUIMTE’ heet dit blog. Ik heb daar zo mijn twijfels over.
Ik ben het met Inge eens dat verbieden niet kan. Dat is niet alleen contrapruductief, maar ook nog eens in strijd met de grondwet. Maar de negatieve invloed van religie op de samenleving, de moraal en de menselijke beschaving in het algemeen is zo groot dat er naar mijn mening toch íets gedaan moet worden.
Voordat ik hier nader op in ga wil ik eerst het volgende duidelijk stellen:
Ik heb het niet over de gewone gelovigen. Zij zijn slachtoffer.
Veruit de meesten van hen zijn gewone, eerlijke, goedwillende mensen, liefhebbende ouders en in het algemeen ‘een goed mens’ op de manier die hun geleerd is als de beste, of eigenlijk de enige goed manier.
Maar zij worden bedrogen. Dagelijks. Vanaf de dag dat ze gedoopt werden tot en met de rituelen bij het sterven.
Ik heb het over het verschijnsel ‘religie’, de doctrines van het geloof. Over religieuze organisaties en hun leiders. Zij exploiteren het geloof van hun volgelingen.
“Men mag zijn (èn uitleven) wie men is wordt gezegd. Maar dat is schijn. Tegen de tijd dat men zover is dat men dat kan is men al zodanig geïndoctrineerd dat men precies in het plaatje van de betreffende organisatie past. En de bevrijdende uitwerking is vals. Het is het kusje dat moeder op de zere knie van haar kind geeft. De aai over de bol met “Je vindt wel een ander, er zijn jongens/meisjes genoeg op de wereld” voor de puber met hartbrekend liefdesverdriet.
De kerk personifieert de externe autoriteit die steunt en straft. De gelovige is het kind dat veiligheid zoekt en straf vreest.
De mens wordt, net als alle dieren geboren als a-moreel wezen. Maar, net zoals hij de aanleg heeft om te leren lopen, te spreken, te rekenen enzovoort, heeft hij ook aanleg voor het ontwikkelen van een interne autoriteit die het morele gehalte van zijn denken en zijn doen controleert: het eigen autonome geweten.
Maar omdat religie de verantwoordelijkheid voor het denken en het doen bij een externe autoriteit (god, allah, jahweh enz) legt wordt dat niet ontwikkeld en staan gelovigen zonder het te beseffen open voor de manipulaties van hun geloofsleiders die zich vertegenwoordigers van die autoriteit noemen. Dat is immoreel en de gevolgen ervan zijn heel kwalijk. Voor de individuele gelovige zelf, die vaak in een geestelijke spagaat terechtkomt als zijn geloof in botsing komt met de zich ontwikkelende inzichten binnen de samenleving over maatschappelijke en morele kwesties op allerlei gebied, zoals bijvoorbeeld trivialiteiten als winkels die op zondag open zijn, meisjes in lange broek, maar ook belangrijker zaken, zoals bijvoorbeeld abortus of het recht op een zelfgekozen dood.
Maar niet alleen voor de gelovige zelf, ook voor de samenleving. Voor de wereldvrede is die invloed heel schadelijk. De menselijke geschiedenis is bloedrood van de voorbeelden hiervan.
Nederland wordt geacht een seculiere samenleving te zijn. In de praktijk valt dat tegen. ‘De kerk’ heeft via haar stroman-organisaties CDA, CU en SGP een veel te grote invloed op onze overheden en hun beleid. Dat is nu, bij de formatie, weer schrijnend duidelijk zichtbaar. (Maar de schuld voor de impasse wordt gelegd bij D66 en GL).
Ik ben voorstander van een (veel) striktere scheiding van kerk en staat. Een verbod op confessionele partijen zou nuttig (en m.i. haalbaar) zijn. Religie is namelijk geen politiek principe zoals liberalisme of socialisme en daarom niet relevant voor het besturen van onze samenleving.
Min of meer hetzelfde geldt voor het onderwijs.
Onderwijs gaat uit van pedagogische en didactische principes zoals Dalton of Montessori om maar wat te noemen. Religie is geen pedagogisch of didactisch principe en daarom niet geschikt als uitgangspunt voor het onderwijs. Religieus geïnspireerd onderwijs zou daarom n.m.m. niet door de staat gesubsidieerd moeten worden. Verbieden gaat een stap te ver, maar laat religieuze organisaties hun onderwijs zelf betalen. In het seculiere onderwijs kan religie wat mij betreft op een neutrale, zakelijke, afstandelijke manier binnen een ruimer kader als een van de politiek/maatschappelijke ideologieën behandeld worden
Ik ben atheïst. Anti-theïst eigenlijk, maar ik kan en wil gelovigen hun geloof niet afpakken. Wat ik wel wil is hen wijzen op de consequenties van hun geloof voor hun eigen leven, voor de samenleving en voor de beschaving in het algemeen.
Geloof is een privé-zaak. Het hoort niet thuis in het publieke domein. Gelovigen zijn vrij om hun geloof thuis en in hun gemeenschap te belijden, maar zij mogen andersdenkenden er niet mee belasten. Daarom zouden confessionele partijen afgescaft moeten worden, confessioneel onderwijs ontmoedigd en alle wetgeving gezuiverd van religieuze invloeden. Minder ruimte dus. In elk geval in het publieke domein.
Edward,
Je zegt: “‘GEEF RELIGIE JUIST WÈL DE RUIMTE’ heet dit blog. Ik heb daar zo mijn twijfels over.”
Ik ben het volledig met je eens, dat geloof niet thuis hoort in het publieke domein. Ik ben het ook eens dat kerk en staat veel strikter gescheiden moeten worden.
Maar ik denk dat Inge bedoelt dat er meer ruimte moet zijn voor religie, voor kinderen die in een gelovig nest opgevoed worden. Om hen te informeren en de kinderen andere visies te laten horen.
Ik citeer Inge:
“Verplichte lespakketten levensbeschouwing en filosofie aanbieden op bijzondere scholen? Zodat de kinderen leren dat er nog meer ‘bubbels’/opties zijn, dat er nog een hele wereld bestaat buiten die van hun (ouders/kerk) en dat het oké is om anders te denken dan de ouders?
Wat had ik dat graag geweten als kind. Ik heb er veel over nagedacht wat mij vroeger had kunnen helpen relativeren.”
Door te weinig ruimte voor andere stromingen, was Inge zich niet zo bewust van anders denkende mensen en wist ze niet dat het goed is om af te wijken van het gangbare denken. Althans, zo interpreteer ik het. (Inge, corrigeer me gerust als ik me vergis 😉 ).
Ze vraagt (mijns inziens) om meer ruimte bij de gelovigen zelf, zodat hun kinderen niet dom gehouden worden, zodat ze meer kansen krijgen. Die ruimte kan je niet creëren als je bepaalde stromingen verbiedt. Ik zou mijn kind ook niet toelaten als ze me bij voorbaat verketteren.
Ik weet niet of alle religieuze invloeden schrappen de oplossing is. Het kapitalisme en globalisme zijn totaal niet religieus, en toch brengen ze niet veel goeds. Mijns inziens moet men mensen met een hart en rede aan de macht zetten, gelijk uit welk nest ze komen. Hart en rede gaan boven elke stroming. We moeten de radicalen eruit halen, zoals jij ook aangeeft. Ook radicale kapitalisten en globalisten.
Tussen religie en godsdienst maak ik een onderscheid (dat is weer een andere discussie 😉 ). Niet elke religie houdt het individuele denken en geweten tegen. Er zitten er een paar tussen (ja, ze zijn zeldzaam) die net de mens heel ver open laten bloeien. De vraag is dan of het kapitalisme die bloei zal toelaten of gaat tegenwerken (wat ook gebeurt). Dus… hart en rede.
Voor alle duidelijkheid: ik ben geen gelovige, maar ook geen materialist. 🙂
Vriendelijke groet
internettoerist,
De vergelijking die je ergens in je stuk trekt tussen religie en kapitalisme en globalisme gaat om verschillende redenen mank, maar deze webstek is niet de plaats om daar verder op in te gaan.
Maar ik heb meer opmerkingen:
Je citeert in je vierde alinea Inge.
Je conclusie dat zij hier meer ruimte voor andere denkrichtingen binnen het confessionele onderijs bepleit deel ik, maar noch zij, noch ik pleit voor een verbod van bepaalde stromingen. Zij vraagt zich af of verplichte vakken levensbeschouwing en filosofie zouden helpen, maar geeft zelf geen antwoord.
Ik geloof niet dat christelijke scholen ertoe te brengen zijn andere dan de eigen denkrichting op een zakelijke manier in de klas te behandelen. De school verliest dan zijn eigenheid en dus zijn bestaansrecht en de leraren zijn daar waarschijnlijk niet eens toe in staat, zo geïndoctrineerd als zij zelf zijn.
Verbieden werkt averechts. Daarom pleit ik voor ontmoedigen. Dat kan m.i. via de financiële bijdrage van de staat aan dat onderwijs. (Waarom zou ik als atheïst moeten meebetalen aan in mijn ogen verkeerd onderwijs?)
Jij maakt onderscheid tussen religie en godsdienst.
Ik zie dat niet zo, maar hoe je het ook wilt noemen, het uitgangspunt is in alle varianten altijd hetzelfde: Er is een alziende, alwetende, almachtige externe autoriteit die toeziet en oordeelt. Én eisen stelt. Dat is heel belangrijk, want die eisen bepalen het denken en het doen van de gelovige. Al zijn denken en zijn doen wordt naar de norm van die eisen beoordeeld. Dat maakt religie, godsdienst, geloof of hoe je het ook wilt noemen immoreel, want dit beperkt het denken en blokkeert het eigen autonome geweten.
Ik geloof dus ook niet in die zeldzame kerken die het individuele denken en het geweten niet tegenhouden.
Jij stelt dat mens mensen met een hart en rede aan de macht moet zetten. Dat ben ik met je eens. maar dat is niet genoeg. Integriteit is hoofdzaak. En medemenselijkheid. En zelfverantwoordelijkheid, kortom, het eigen autonome geweten, dat bij de gelovige niet tot ontwikkeling gekomen is, maar dat heb ik al eens uitgelegd.
Groet
Edward
Edward,
De vergelijking die ik trek tussen globalisme, kapitalisme en religie, is dat ook kapitalisme en globalisme ingelepeld worden. Het is ook een eigen creatie van een geloof in een bepaald systeem. Op dezelfde manier staan kapitalisme en communisme met getrokken messen tegenover elkaar. Allemaal creaties, net als geloof. De communist die zo opgevoed werd, moet niets weten van het kapitalisme, en omgekeerd. Hoewel er in beide systemen “overlopers” voor komen. Ik maak die vergelijking om aan te tonen dat afschaffing van religie geen garantie is op verbetering of het einde van oorlog. Ook in die systemen verplicht men mensen in een bepaalde richting.
Je zegt: “Ik geloof niet dat christelijke scholen ertoe te brengen zijn andere dan de eigen denkrichting op een zakelijke manier in de klas te behandelen.”
Daar geef ik je voor een groot stuk gelijk in. Daar moeten ze inderdaad aan werken. Maar dan zeg je ook:
“(Waarom zou ik als atheïst moeten meebetalen aan in mijn ogen verkeerd onderwijs?)”
Doe je dan niet een beetje hetzelfde? Zo redeneren bepaalde gelovigen ook. Als iedereen nog enkel betaalt of open staat voor iets wat voor zichzelf goed is, dan eindigt de solidariteit. Ik hou bijvoorbeeld niet van voetbal, dan mag men mijn belangstinsgeld niet aan sportaccommodatie besteden. En het koningshuis en hun circus mogen ze ook afschaffen. Net zoals de christen abortus wil afschaffen. Op die manier wordt het heel ingewikkeld.
Je hebt gelijk, de gelovigen moeten zich meer open stellen. We moeten alleen oppassen dat wij ook niet even gesloten en fanatiek worden. We moeten ruimte laten voor iedereen. En ja, daar hebben veel gelovigen een probleem.
Nee, dat is net mijn punt. Dat is het verschil tussen religie en godsdienst (in mijn ogen): religie is geen geloof, er is GEEN alziende, alwetende, almachtige externe autoriteit die toeziet en oordeelt én eisen stelt. Maar goed, daar hebben we een andere visie over. Misschien oordeel je hier iets te snel over religie in het algemeen.
Mooi dat we het op het belangrijkst punt wel eens zijn. Al die mooie kwaliteiten die jij eraan toevoegt, plaats ik onder de combinatie van hart en rede. Maakt niet uit, de betekenis komt overeen. 🙂
Vriendelijke groet
Ben het helemaal eens met Edward’s uitgangspunten. Als er niet wordt ingegrepen zal bijv. de overbevolking, die resulteert uit de roomse fok-doctrine een onomkeerbare vernietiging van onze planeet teweegbrengen. Nog op dit moment worden hier in Nederland rabiaat antisemitische kinderboeken herdrukt en verspreid. Dat gedachtekwaad komt evengoed uit gereformeerde als uit katholieke hoek. Het bijzonder onderwijs wordt overstroomd met niet christelijke leerlingen, wier ouders erg boos worden als evolutie gedoceerd wordt, en die de holocaust taboe verklaren in het geschiedenisonderwijs. Dit is een jong probleem, dat fnuikend is voor het zelfstandig en kritisch denken. Als bijv, polygamie weer normaal wordt gevonden, is de onontkoombare consequentie, dat de moeizaam bevochten gelijkheid van de geslachten weer verdwijnt. Het laat de beschaving in één klap terugvallen tot een moreel niveau van wel heel lang geleden. Het heeft weinig meer met vrijheid van denken te maken, Er moet in elk geval een vrijheid zijn van KUNNEN denken.
In reactie op Internettoerist,
“Over het loslaten van aangeleerde, beperkende, religieuze dogma’s.”
Dit is het thema van dezewebstek.
“Geef religie juist wèl de ruimte”
Dit is het onderwerp van deze discussie. Daaromm heb ik het voor de zekerheid nog eens nagezocht: ‘Religie’. ‘godsdienst’, ‘geloof’ zijn synoniemen. Onderscheid maken is dus onterecht en belemmert de discussie.
‘Religie’ is een containerbegrip.
Het is de verzamelnaam voor een groot aantal doctrines die er allemaal van uitgaan dat er een (of soms meerdere) alziende, alwetende almachtige externe autoriteit(en) is (zijn) die toeziet, oordeelt en eisen stelt. Deze doctrines zijn doorslaggevend als het gaat om morele keuzes. Niet het eigen geweten, de ‘innerlijke autoriteit’ bepaalt wat goed of slecht is, maar de ‘alziende, alwetende. almachtige’ externe autoriteit die ‘god’ genoemd wordt of ‘allah’ of ‘jahweh’ of… noem maar op.
Kapitalisme is geen doctrine met van boven opgelegde verplichtingen, verboden, vooroordelen en taboes. Het is een economisch systeem dat gebaseerd is op investeren en winst maken. Globalisering is een ontwikkeling, een evolutionair proces eigenlijk, op gang gebracht door het kapitalistisch denken en versterkt door de zich steeds verder ontwikkelende mobiliteit en communicatiemogelijkheden. Dat de effecten ervan op microniveau niet altijd even gunstig zijn geef ik toe.
Communisme is wel een doctrine en als zodanig wel te vergelijken met religie. Maar het is een wereldse doctrine en geheel afhankelijk van de menselijke machthebbers die een uitgebreid repressieapparaat in stand moeten houden om gehoorzaamheid af te dwingen.
Communisme en andere wereldse doctrines, zoals het fascisme of het nazisme staan en vallen met de mogelijkheden van de machthebbers om ze in stand te houden. Zij ontaarden altijd in een van bovenaf opgelegde dictatuur.
Gelovigen leven vanuit een innerlijke dictatuur die de gehele geschiedenis door en overal ter wereld uitliep op theocratische dictaturen, compleet met bijbehorende repressieapparaten. Denk aan de inquisitie, de kettervervolgingen, de terreur van Is of de ‘islamitische politie’ in Iran.
Zelfs in ons eigen seculiere landje is die macht nog niet geheel uitgebannen en zijn die dictatoriale neigingen nog behoorlijk sterk. Denk bijvoorbeeld aan de halsstarrige houding van SGP, CU en CDA in morele kwesties als homohuwelijk, abortus, euthanasie of de ‘voltooid leven’ problematiek.
Maar op een punt heb je gelijk. Het uitbannen van religie is geen garantiie voor wereldvrede. Er is altijd wel een gewetenloze megalomaan ergens ter wereld die kans ziet misbruik te maken van gevoelens van onzekerheid en onvrede om een doctrine te ontwikkelen, volgelingen aan te trekken en de wereld te terroriseren.
Wat betreft confessioneel onderwijs: Dat is slecht voor het kind en daardoor indirect slecht voor de samenleving. Door ons Nederlandse systeem ben ik via de belasting ongewild en zeer tegen mijn zin medeverantwoordelijk.
Sport en het koningshuis (ik ben zelf trouwens republikein) zijn niet schadelijk voor de samenleving. Sport is zelfs nuttig voor het lichamelijk en geestelijk welzijn.
Edward,
We gaan er blijkbaar niet uit geraken. 🙂
De definitie die jij geeft over religie bestaat inderdaad. In mijn ogen (in de vorige reactie heb ik ook “in mijn ogen” toegevoegd), is dat een oppervlakkige definitie. Zoals veel zaken oppervlakkig bekeken worden. In mijn woordenboek staat bij religie, “godsdienst” als verklaring. Is dat juist omdat het in een boek staat?
Filosofen die, dieper kijken, geven zelfs verschillende definities.
Ik heb religies bestudeerd waar elke god of hogere autoriteit met dogma’s ontbreekt. Ik vraag me soms af waarom men dat onder ‘religie’ plaatst en niet onder ‘wetenschap’. Om de één of andere reden was het uitgangspunt voor de gevestigde orde van ‘wetenschap’, niet aanvaardbaar.
Godsdienst zegt het zelf: er is een god, die alles bepaalt. Daarom maak ik onderscheid.
Volgens mijn studie vind ik “godsdienst” of “geloof” een foute verklaring voor elke religie. Toch staat het in een algemeen aanvaard boek dat elke religie gelijk is aan godsdienst. Is het daarom waar? Zeggen gelovigen dat ook niet? Het staat in de bijbel, dus is het waar? Het staat in de koran, dus is het waar? Gelovigen zouden beter meer studie en onderzoek verrichten voor ze iets aannemen. Dat geldt trouwens voor ons allemaal. Voor we oordelen vellen, moeten we toch enige studie verricht hebben.
Op de andere onderwerpen zou ik ook nog kunnen ingaan, maar ik denk dat het een eindeloos gesprek wordt.
Kapitalisme bijvoorbeeld, verbiedt niet of verplicht niet, maar sluit uit op basis van “rijkdom” en verziekt het milieu op basis van hebzucht (toch schadelijk). Maar goed, we zouden te ver moeten gaan.
We kunnen argumenten blijven aanvoeren, we zullen het waarschijnlijk niet eens worden. En dat hoeft ook niet. Elk mag zijn visie hebben. Ik geef jou daar de ruimte voor. Ik vermoed dat jij mij ook die ruimte geeft. 🙂
En dat is, mijns inziens, het punt van dit blog. Fanatiekelingen, die anderen schaden, mag men van mij gerust aanpakken. Maar ook hier moeten we oppassen op wat we ons baseren; geven we elkaar ruimte en kijken we diep genoeg?
Ik zal het hierbij laten.
Vriendelijke groet
We gaan er inderdaad niet uit geraken beste Internettoerist.
Jij en ik hanteren verschillende definities voor de begrippen ‘religie’, ‘godsdienst’ en ‘geloof’. En ook voor ‘kapitalisme’ en ‘globalisme’. Dat is funest voor de discussie.
Laten we dit daarom maar als het einde van deze discussie beschouwen.
Er komt vast nog wel een ander onderwerp waarover we in gesprek raken.
Vriendelijke groet
Edward
Verstandig betoog.
Hier ben ik het niet mee eens. Zelf heb ik tot mijn achttiende gevangen gezeten doordat ik de pech had een gymnasiast te zijn. Dus terwijl anderen van mijn leeftijd al lekker op stap konden, verkering hadden en vrijheid hadden zat ik nog dag in dag uit onder het juk van een gereformeerd vrijgemaakte school en een zwaar bevindelijk gereformeerd thuismilieu. Mijn redding, naast ontzettend eigenwijs zijn en steeds bozer na mijn twaalfde over die gevangenschap, was nu juist dat er af en toe toch minder christelijke mensen doorsijpelden in mijn omgeving die zeiden dat het echt niet normaal was hoe ik opgroeide. Ik had juist weer niets aan mijn eigen familie die veel luisterde maar te laf was om er wat van te zeggen, als ik bijvoorbeeld werd geslagen. Niemand nam het voor je op, dat kwam pas door mensen uit de buitenwereld en ik ben ook zo snel mogelijk ontsnapt. Na het eindexamen ben ik ver weg gaan studeren en had ik eindelijk vrijheid, kon ik uit gaan, omgaan met wie ik wilde en dat voelde alsof ik uit een sekte was ontsnapt. Zo blij was ik ook, in mijn herinnering was het de eerste jaren een en al vrijheid, blijheid en vooral dat er zoveel veel aardiger mensen bestonden dan ik zelf uit mijn jeugd kende. Wel was ik flink wereldvreemd, vind het nog altijd heel erg zonde dat ik op die vrijgemaakte middelbare school heb gezeten en vind dat je kinderen na twaalf jaar echt niet meer op het bijzonder onderwijs kan doen. Dan worden het zelf mensen, gaan puberen en dan horen ze niet meer belast te worden met dit soort dingen en zeker niet te worden geïsoleerd van de buitenwereld, zoals mij overkwam.
Dank je wel voor je verhaal WB Bewoner. Het is een verhaal dat ik vaak hoor, in verschillende varianten, maar elke keer klinkt er die pijn door van het afgescheiden zijn als kind van de buitenwereld. Het gesloten milieu en de (in eerste instantie onbewuste) gevangenschap die dit lange tijd met zich heeft meegebracht.
Als ik dit soort verhalen hoor denk ik heel vaak ‘bestond het maar niet, dat godsdienstige onderwijs..!’ Maar het bestaat. En als je het wilt verbieden kom je aan vrijheden en rechten die we tegelijk ook waarderen. Het is een lastige kwestie.
Ik hoor ook vaak verhalen van kinderen die juist wel naar openbaar onderwijs gingen, maar daar helemaal buiten de groep kwamen te liggen. De klas ging in het weekend naar de disco en zij gingen naar de kerk.. Die ervaring van buitengesloten zijn kan ook zeer schadelijk zijn, juist in die belangrijke puberjaren waarin je zoveel leert over vriendschappen en relaties..
In isolatie zit ook een zekere veiligheid. Een schijnveiligheid weliswaar en de klap kan enorm zijn wanneer je dat ontdekt. Maar dan heb je in elk geval wel een soort van veilige beleving van je jeugd gehad..
Dit is verder geen pleidooi voor godsdienstig onderwijs ofzo, maar gewoon, even een nuancering, een andere kant van een verhaal waar zo ontzettend veel kanten aan zitten..
In de discussie m.b.t. het religieus gemotiveerd onderwijs is er één mijns inziens doorslaggevend argument dat stelselmatig genegeerd wordt:
Voor het onderwijs in ons land zijn (of behoren te zijn) pedagogische en didactische principes het uitgangspunt. Dan hebben we het over mogelijke variaties als traditioneel klassikaal, Montessori, Dalton, Vrije school, Jenaplan enzovoort.
Religie is geen pedagogisch of didactisch principe. Het is een persoonlijke levensbeschouwing en kan dus geen uitgangspunt zijn om onderwijs op te baseren.
Het kan wèl onderdeel zijn van het lespakket, maar dan in algemene zin, waarbij de verschillende religieuze stromingen binnen de context van een lesvak dat ik hier voor het gemak maar even ‘levensbeschouwing’ noem op een neutrale en zakelijke manier besproken kunnen worden. Het staat ouders dan vrij om hun eigen variant thuis verder uit te diepen.
Op basis van dit argument kan onderwijs op religieuze grondslag m.i. gemakkelijk verboden worden.
Het is tekenend voor de macht die ‘de kerk’ ook in ons land nog steeds heeft dat deze zienswijze nooit ter sprake komt.
Edward
https://polldaddy.com/js/rating/rating.js
Maar het was nu juist helemaal niet veilig! Ik zat op het vrijgemaakte Guido de Bres college in Amersfoort en daar vond in die tijd een zeer heftig misbruikschandaal plaats dat de schoolleiding jarenlang onder de pet heeft gehouden tot het zo’n tien jaar later uitkwam. Voor de slachtoffers was geen aandacht. Homoseksuelen waren er niet veilig in de zin dat ze erbij hoorden. Veel kinderen zaten in onveilige thuismilieu’s (geweld) en daar was geen aandacht voor. Een aantal jaren terug was er een reunie en er waren meerderen uit ons jaar zo boos over wat hen is overkomen in hun jeugd en dat enge wereldje dat ze niet wilden komen.
Beste WB…
Natuurlijk is deze omgeving niet veilig. Dat is onontkoombaar.
Alles draait om macht en gehoorzaamheid. Doen wat je gezegd wordt. Niet zelf nadenken. Niet twijfelen.
Het mechanisme is simpel, er hoeven maar drie stellingen ingeprent te worden:
1 De mens heeft een eeuwige ziel.
2 De aarde en al wat daarin is is geschapen door een boven de mens verheven ‘alziende, alwetende, almachtige’ externe autoriteit.
3 Alleen wie naar de regels en wetten van deze externe autoriteit leeft zal op de ‘dag des oordeels’ eeuwige gelukzaligheid verwerven. Alle anderen zijn voor eeuwig verdoemd.
Het zijn deze drie uitgangspunten die het denken en doen van de gelovige bepalen, maar zij staan haaks op alle ethische uitgangspunten.
Niet de medemenselijkheid; niet de eigen verantwoordelijkheid; niet het eigen autonome geweten is de toetssteen voor het doen en denken van de gelovige, maar het heil van zijn ‘eeuwige ziel’.
‘Goed’ is niet leven en welzijn van medemens, samenleving en de wereld in het algemeen, maar het eigen zielenheil.
‘Kwaad’ is niet wat medemens, samenleving en de wereld in het algemeen pijn, verdriet of schade berokkent, maar ongehoorzaam zijn aan ‘gods’ wetten.
Met deze houding draagt de gelovige de verantwoordelijkheid voor zijn denken en doen over aan degenen die de ‘heilige schrift’ voor hem verklaren: zijn exegeten, zijn ‘profeten’, zijn voorgangers, dominee, pastoor, rabbi, imam, kortom iedereen die zichzelf in de positie van bemiddelaar tussen de mens en zijn ‘god’ heeft gemanoeuvreerd.
Anders gezegd: Met deze houding stelt de gelovige zich open voor iedereen die fantasievol genoeg en tegelijkertijd gewetenloos genoeg is om met de ‘heilige schrift’ in de hand zijn medemensen te manipuleren.
Dit kan soms gunstig uitpakken, maar veel vaker zijn de gevolgen rampzalig. De menselijke geschiedenis is bloedrood van de voorbeelden daarvan.
Het is niet verwonderlijk dat leidinggevenden, zoals pastoors, leraren, sporttrainers, vaders, om een paar voorbeelden te noemen, die binnen deze immorele levensbeschouwing hun positie hebben verworven er geen been in zien hun macht te misbruiken en de verantwoordelijkheid voor de aangerichte schade te ontkennen.
Edward