Hoe doorbreek je de cirkel van zwarte pedagogiek?

 

Met pijnlijk gloeiende billen en een snotterig gezicht van het huilen, liet ze gelaten de bekende preek van haar vader over zich heenkomen.

“We slaan je alleen maar omdat we zoveel van je houden. We willen je helpen om op het rechte pad te blijven. Het is voor je eigen bestwil. Je weet wat er in de bijbel staat: ‘wie zijn zoon of dochter liefheeft, spaart de roede niet.’ En wij houden immers zielsveel van je!”

 

Mensen die orthodox-christelijk werden opgevoed, herkennen maar al te vaak dat pijn en liefde onlosmakelijk met elkaar verbonden waren. Lijden was goed. Je behoorde volgens de bijbel immers ‘gesnoeid’ te worden en de ‘oude mens’ te ‘kruisigen’. Keer op keer werd duidelijk gemaakt dat je in zonde was geboren, uit was op elk kwaad en van nature geneigd om God en de naaste te haten. Een in- en inslecht mens dus, dat ‘afgericht’ diende te worden, wilde er, door Gods genade, nog iets van terecht komen.

 

Zwarte pedagogiek

Psychologen en pedagogen noemen deze autoritaire manier van opvoeden en de gevolgen daarvan ook wel ‘zwarte pedagogiek’. Het betreft een opvoeding die erop gericht is om kinderen zo vroeg mogelijk te conditioneren.
Dit gebeurt door de wil van de kinderen te ‘breken’, absolute gehoorzaamheid te eisen, het kind schuldig te verklaren vanwege de eigen ‘fouten’ en ‘gebreken’ en het kind voorhouden dat de ouders altijd gelijk hebben en geen tegenspraak dulden.

Psychoanalytica Alice Miller (1923-2010) laat in haar boeken zien, dat een kind wat zo opgevoed wordt door een aantal fases gaat:

• Het kind wordt niet erkend als persoon met basisbehoeften en een eigen persoonlijkheid. Het wordt erg gekwetst.
• Ouders reageren niet op zijn pijn en boosheid.
• Het kind is de ouders dankbaar voor zijn opvoeding, want dat was voor zijn eigen bestwil.
• Er wordt niet meer over de jeugd en de pijn gepraat, alles wordt weggedrukt en vergeten.
• De opgekropte woede richt de inmiddels volwassene op zichzelf of op zijn medemens.

 

Dankbaar

Het dankbaar zijn naar de ouders, zonder de pijn te voelen, is een vorm van ontkenning en verdringing. Helaas komt het voor dat volwassen kinderen die hun eigen pijn niet onderkend hebben, hun ‘pakketjes met pijn’ als het ware ongeopend doorgeven aan hun eigen kinderen. Door schadelijke opvoedingspraktijken niet als zodanig te labelen, maar te blijven zien als ‘noodzakelijke instrumenten om goed terecht te komen’, wordt de volgende generatie met hetzelfde onrecht grootgebracht. In deze cirkel van onrecht zie je niet zelden dat ouders, die zelf nooit een uitlaatklep vonden voor hun pijn en woede, deze gevoelens (onbewust) afreageren op hun kinderen.

Wanneer je onbewust instemt met de opgelegde zelfhaat en beschuldigingen uit je jeugd, breng je dit onbewust over op je kinderen.

De cirkel doorbreken

de cirkel doorbreken gsDe enige manier om dit onrecht te stoppen, is door de cirkel te doorbreken.
En de enige manier om de cirkel te doorbreken, is door te kijken naar wat er niet mocht zijn en door te voelen wat je leerde negeren.

Om te voorkomen dat de jongste generatie onder de last van vorige generaties gebukt moet gaan, zal je bewust moeten dragen wat op je eigen schouders rust. Als je ook maar een beetje in de gelegenheid bent, neem dan dit ‘kruis’ op je en voel de zwaarte. Daal neer in je eigen ‘hel’, waar de verdrongen pijn van het kind dat je was, zich schuilhoudt. Door deze pijn te erkennen, worden de ketens van onbewust destructief ‘recht’ doorbroken.

“Ik heb altijd geloofd dat ik een slecht kind was dat op hardhandige wijze gecorrigeerd moest worden. Ik was mijn ‘strenge doch rechtvaardige’ ouders hier oprecht dankbaar voor. Mijn eigen kinderen heb ik zelf ook nogal eens hardhandig gecorrigeerd, in de overtuiging hen daarmee een dienst te bewijzen. Dankzij mijn zoon, die met een burn-out kwam te zitten, kwamen we als gezin bij een therapeut terecht die ons deed inzien hoe groot het onrecht was dat had plaatsgevonden in onze levens.”

(Man, 69 jaar)

Als je de wereld wilt verbeteren, moet je bij jezelf beginnen. Als je het onrecht wilt stoppen, moet je beginnen met recht doen aan je eigen geschiedenis. Dit kan door deze in het licht te zetten en er eerlijk naar te (laten) kijken.

 

Het gaat niet om schuld, maar om inzicht

Contextueel therapeute Marijke van Roon vertelt:

“Het is een reis naar de oorsprong van een gezin. Je gaat de patronen opsporen die van generatie op generatie zijn doorgegeven, misschien wel eeuwen lang. Patronen die ervoor zorgden dat het tekort en de pijn doorgegeven werden naar de toekomstige generaties. We zoeken geen schuldigen maar inzicht. Door het onderzoeken van je familiegeschiedenis ontstaat meer begrip voor het handelen van je familieleden en kan de emotionele angel uit het onrecht gehaald worden. Het gedrag wordt niet goed gepraat. Iemand blijft verantwoordelijk voor wat hij/zij heeft gedaan, maar door het inzicht begrijp je de omstandigheden/intenties wel beter. Het onrecht kan verwerkt worden en zo kun je uit patronen stappen waarin je gevangen zitten. Hierdoor kun je een andere positie innemen binnen het gezin waardoor de overige gezinsleden ook hun positie kunnen/moeten wijzigen. Hierdoor wordt de schade van het onrecht niet meer doorgegeven aan de kinderen en aan de kinderen van de toekomst. Je laat de hoop op verandering toe.” Bron

 

 

Te laat?

En wat nou, als je deze inzichten pas krijgt nadat je je eigen kinderen hebt opgevoed? Ben je dan te laat? Heeft het nog zin om het onrecht onder ogen te komen? Zadel je jezelf op die manier niet alleen maar op met een groot schuldgevoel?

Ook in dat geval kan de relationele en emotionele winst voor jou, je kinderen en de komende geslachten enorm zijn, wanneer jullie samen kijken naar de pijn die in de familiegeschiedenis verscholen ligt. Het gaat er namelijk om dat het onrecht als zodanig herkend wordt. Dat er ruimte komt voor de (verdrongen) gevoelens die dit onrecht heeft opgeroepen. En dat er vergeving uitgesproken kan worden. Ook naar jezelf. Vergeet niet, dat je naar eer en geweten handelde met de kennis en de inzichten die je toen had.

Het kan bijzonder helpend zijn om de volwassen familieleden bij elkaar te brengen en onder begeleiding van een contextueel- of systeemtherapeut samen te kijken naar de manieren van zorgen die ieder geuit heeft en naar de mate waarin hier (geen) erkenning voor was. Zelfs al is het achteraf, dan nog kan eerlijke erkenning een sterk helende werking hebben voor alle betrokkenen.

Sluit je ogen niet voor het onrecht uit je familiegeschiedenis.

 

Jezus’ kruiswoorden

De afgelopen week, werkend aan deze blog over zwarte pedagogiek en de contextuele benadering, hebben de kruiswoorden van Jezus mij opnieuw geraakt. Ik ben zo vrij enkele van mijn associaties te delen.

“Vader, vergeef hun, want zij weten niet wat zij doen.”

‘Niet weten’ is een verzachtende omstandigheid, maar ontslaat je niet van je verantwoordelijkheid.

“Heden zult gij met mij in het paradijs zijn.”

Na ‘schuldbesef’ (erkenning van het onrecht dat heeft plaatsgevonden) ligt de weg open naar een nieuw leven.

“Vrouw zie uw zoon, zoon zie uw moeder.”

Kijk naar elkaar met nieuwe ogen. Kijk goed en verdiep je in hoe dingen voor de ander zijn/waren.

“Mijn God, mijn God, waarom hebt Gij mij verlaten?”

Volgens het bijbelverhaal kreeg Jezus alle schuld op zich en werd hij vervolgens in de steek gelaten door zijn eigen vader. Ouders die hun kinderen niet erkennen en hen de schuld geven van hun eigen pedagogische missers (“Had je maar niet zo vervelend moeten zijn!”), laden alle schuld op hun kinderen en laten hen diep, diep in de steek.

“Mij dorst”

Jezus, die leerde dat wie in hem gelooft, nooit meer dorst zou hebben, was nu zelf degene met dorst. En niemand die hem gaf wat hij nodig had. Het enige dat hij kreeg was zure wijn. Een kind dat door de ouders niet erkend/gezien wordt, kan dit ervaren als een zeer wrang gemis.

“Het is volbracht!”

Volbracht is het, wanneer het diepste punt in de hel bereikt en gedragen is. Volbracht is het, wanneer je in de kerkers van je ziel het ongeziene kind gevonden hebt en hebt gekeken naar de pijn die het bij zich daagt.

“Vader, in uw handen beveel ik mijn geest.”

Als er betaald is, als je met open ogen gekeken hebt naar het verleden, dan kan je ook met open ogen naar de toekomst kijken. Als alles volbracht (erkend) is, ben je vrij om los te laten en verder te gaan. Loslaten van wat was, geeft zicht op het paradijs.

 

De vinger op de zere plek

Mijn eigen geschiedenis van ontkenning en vermijding, samen met bovenstaande  contextuele inzichten, zijn de redenen waarom ik op de site dogmavrij.nl de vinger op de zere plek leg. Ik wil niemand beschuldigen of zwart maken, ik wil alleen met een lampje schijnen naar wat ik zelf wegmoffelde in mijn leven en naar wat ik door anderen weggemoffeld zag worden.

Ik geloof in goede bedoelingen en ik begrijp dat het voor niemand fijn is om te kijken naar wat pijn deed/doet.

Tegelijk geloof ik in het belang van onrecht onder ogen komen. Ik geloof in kansen voor de toekomst. Kansen op een nieuw leven.

 

ccccc

 

About Inge Bosscha

Aandachtig, openhartig, (zelf)kritisch en verbindend. Trainer, coach en inspirator. Deskundige op het gebied van (het loslaten van) aangeleerde religieuze dogma's en belemmerende overtuigingen.

37 Responses

  1. Erg mooi en rauw tegelijk Inge. En zo herkenbaar.
    Ik heb geprobeerd mijn cirkel te doorbreken door me heilig voor te nemen om mijn kinderen nooit te slaan of anderszins geweld aan te doen gepaard met het vaste voornemen om een ‘knuffelvader’ te worden. Dat is gelukt, maar ik heb verzuimd destijds om mijn eigen pijn of ‘hel’ zoals jij dat noemt, onder ogen te zien.
    Dat proces doorloop ik nu op mijn eenenzestigste jaar en is waarschijnlijk pijnlijker dan nodig was als ik het eerder onder ogen kon zien. Maar alleen het heden is te veranderen dus daar ben ik mee aan de slag.
    Vriendelijke groet,
    R.

    1. Dank je wel voor je persoonlijke en zeer gewaardeerde reactie!

      Wat fijn dat je achteraf kunt zeggen dat het je gelukt is om de vader te zijn die je wilde zijn.

      Wat heftig voor je, dat je nu middenin het proces zit waarin je met de pijn van jezelf wordt geconfronteerd. Ik weet uit ervaring hoeveel impact dit kan hebben en vind je erg moedig, omdat je zo hard aan het werk bent.

      Deel gerust meer, wanneer je dit wilt. Voel je vrij, je hoeft niets!
      Hoe dan ook: heel veel sterkte toegewenst.

      Hartelijke groet,
      Inge

  2. Weer een rake karakterisering van wat je in orthodox christelijke kringen tegen kunt komen. Ik ben zelf wat bedachtzamer als het gaat om contextuele therapie als oplossing. Ik heb teveel gezien dat men voor de oorzaak van eigen emotionele problemen ging wroeten in het verleden om daar (bewust of niet) zondebokken te vinden, in plaats van zichzelf eens bij de lurven te nemen en aan zichzelf te gaan werken. Natuurlijk is het wel goed om je bewust te zijn van hoe het in je eigen opvoeding ging en daar, zo nodig, van te leren om het bij je eigen kinderen anders te gaan doen.

    1. Dank je wel voor je reactie, Wietze! Ik denk dat bij het ‘in therapie gaan’, altijd valkuilen aanwezig zijn, zoals het zoeken naar een zondebok en daarmee wegkijken van het eigen aandeel.
      Wat mij betreft is het sterke punt van contextuele therapie juist dat er niet gesproken wordt over schuld, maar over verantwoordelijkheid, onrecht en onmacht. Er wordt heel sterk gekeken naar oorzaak en gevolg en daarmee wordt niemand ontslaan van de eigen verantwoordelijkheid. Maar goed, de ene therapeut is de andere niet… en lang niet iedereen ‘moet’ in therapie. Je kunt je bewustzijn en inzichten ook vergroten op andere manieren. 🙂

  3. Wim Kiewiet

    Het is inderdaad tenenkrommend wat (orthodoxe) christenen hun kinderen kunnen aandoen. Zelf zou ik nog een stapje verder willen gaan en stellen dat een kind opvoeden in het christendom, ook zonder fysieke mishandeling, per definitie een vorm van mishandeling is, geestelijke mishandeling om precies te zijn.
    Kinderen hebben geen idee wat de grote levensvragen inhouden en zijn door hun aard (kind zijn) gevoelig voor alles wat hun door ouders en opvoeders wordt ingeprent. Kinderen zouden het recht moeten krijgen op latere leeftijd hun eigen overtuigingen te ontwikkelen, wat inhoudt dat zij tot hun volwassenheid verschoond zouden moeten blijven van religieuze indoctrinatie.
    Verder ben ik het op een paar punten niet eens met Inge, namelijk over het geraakt zijn door uitspraken van Jezus. Er ontstaat steeds meer consensus over het feit dat Jezus nooit bestaan heeft en daarmee bestaan er ook geen uitspraken van Jezus.
    Ook obligate Bijbelteksten als die uit Jesaja 61:4 lokken bij mij gevoelens van weerzin op, vanwege de wetenschap dat de bijbel een misselijkmakend gruwelijk boek is dat bol staat van onzinnig geleuter.
    Als Jezus mij zou raken is dat voor mij in de vorm van geestelijke jeuk en uitslag, maar dat ligt vast aan mij. Alles wat maar in de richting van het christendom wijst wekt bij mij afkeer op.

    1. Helaas, Wim kan alleen maar aan jouw liggen, want ik ervaar het heel anders. Maar dat heeft ook zijn reden. Jouw ervaringen zijn de mijne niet. Daarom is het ook niet goed om jouw ervaringen zo expleciet uit te dragen. Jij geloofd niet in God, okay, maar zeg niet dat hen die er wel in geloven de boel voor de gek houden of voor de gek gehouden worden, want jij weet gewoon niet wat andere wel weten, Jij weet alleen wat je zelf weet. (Haast Cruyfiaanse uitspraak). Ben er van overtuigd, dat jij een zwaar verleden met je mee torst, veel onrecht van de religeuze kant van dichtbij heb meegemaakt. Goed dat je je daar los van maakt en je frustraties daarover uitspreekt. Maar je zegt zelf dat je niet in God gelooft, dus Hij kan jou dat ook nooit hebben aangedaan. Je ken wel mensen die je wat hebben aangedaan, het is goed omdaar op te foccussen. Ook ik zwijg niet, als een theoloog een god voorschildert die zondaars haat en de dood in zal jagen. De God die ik heb leren kennen houd juist van zondaars en bied zichzelf aan om je te helpen je te verweren tegen de zonde. Hoe vaak je ook struikelt, Hij blijf je in liefde oprapen tot jezelf aangeeft, het is genoeg geweest, vind het leven in zonde best lekker. Hij zal dan op je eigen verzoek zich richten op de ander, die wel blij is met zijn hulp.

      Wat ik met je eens ben is dat ook ik de meeste verkondigers van de religie niet vertrouw, dat zij de godsdient misbruiken voor hun eigen heil en niet die van de ander. Velen zijn doordrongen van macht en genieten van de slaafse volgzaamheid van de twijfelende, onmondige kudde.

      Ik ken ouders die het verschrikkelijk vonden om hun kinderen te slaan, maar onder druk van het geloof toch tot tuchtiging over moesten gaan. Maar omdat het niet in hen zat agressief te zijn, moesten zij zich zelf uitschakelen en sloegen hun kind harder dan wanneer er beheerst een correctie tikje zou zijn uitgevoerd. Dit doet leerstellingen met je als je er met je verstand niet bij ben en domweg volgt wat mensen van het geloof gemaakt hebben.

      God verteld ons over een geestelijke strijd. Dat is niet met de botte vuist, maar met het verstand en geestelijke kracht het ons omringend kwaad te gemoet te treden.
      We hebben niet voor niets verstand, onderscheidingsvermogen en een wil om te kiezen gekregen.

      Ieder mens die zich een geloof laat opleggen vanuit familie tradities of cultuur is verkeerd bezig en zijn een prooi van de zelfgenoegzame valse leiders.

      Niemand heeft mij verteld dat ik God moest geloven, niemand heeft mij verteld wat ik moet doen om een goed (christen) te zijn. Mijn persoonlijke ervaring in het leven met God draag ik alleen uit om te laten weten weten dat er meer is onder de zon, zodat ieder een eigen eerlijke keuze kan maken, zonder hen daarop af te rekenen. Wees vrij om jouw weg te kiezen, maar ik vraag je, laat de vele liefde volle, vaak ook oudere mensen, die een oprechte persoonlijke band met God hebben met rust.

        1. Bedoel niet dat Wim geen mening mag hebben, of dat hij die niet mag uitdragen. Integendeel het is goed om ieders mening te horen. Taal is niet mijn sterkste kant, dus valt het voor mij niet altijd mee om mijn gedachten in de juiste bewoordingen op papier te zetten. Wat ik met expliciet bedoel is dat Wim voor andere beslist wat ze moeten denken. Dat hij niet in god geloofd, zoals velen wil niet zeggen dat Hij ook indedaad niet bestaat. Hij kent Hem niet, maar wat niet is kan nog altijd nog komen, dus ik zit daar niet mee. Maar het wezen waar ik van hou een sadist en moordenaar te noemen, alleen omdat ze naar de verkeerde mensen hebben geluisterd of de inhoud van het woord nog niet helemaal hebben hebben begrepen hoe je het moet lezen, stuit mij tegen de borst, maar kan het wel begrijpen, daarom heb ik ook niets tegen Wim, Jos en Johan of Arjan, of wie dan ook die mij afzeikt.
          Ik kan mijzelf niet verloochenen. Voor mij komt alle ellende die specifiek het christendom in discridiet heeft gebracht, voort uit onbegrip voor de boodschap, die in het woord verscholen zit. Al die valse leraren en kerkgenootschappen die hun eigen draai aan het woord hebben gegeven om hun eigen behoeftens te vervullen, zullen zichzelf ooit tegenkomen.

          Er wordt de Bijbel veel onrecht aangedaan, ik probeer te nuanceren, dat als je de Bijbel leest met de ogen der Liefde, er een wereld voor je opengaat en je het risico loopt om door kerken uitgekost te worden.

          Al meerdere keren ben ik als een satanskind afgeschidert, door dominees die menen dat zij het alleen recht hebben om de bijbel uit te leggen, omdat zij theoloog zijn.

          Nogmaals ik heb geen enkel dwangmiddel of de kunst van het schrijven om andere te kunnen overtuigen. Maar het is niet verkeerd om het leven in een breder perspectief te zien. Anders ligt de tunnel visie op de loer. Wij mensen hebben een vrije keus, laten we die met zijn allen in liefde gebruiken.

          Toch sorry van mij kant als ik de indruk wek dat iedereen zijn verstand moet uitschakelen en alleen maar mijn gedachtegang moet volgen. Wees altjeblieft vrij om mijn woorden op zijn waarde te schatten.

    2. Dank je wel voor je reactie, Wim!

      Het lijkt mij ook het meest wenselijk wanneer kinderen niet geïndoctrineerd zouden mogen worden door de ouders. Maar toch zou ik ook niet willen dat de ‘geloofsopvoeding’ verboden zou worden. Het is voor gelovige ouders namelijk niet te doen om hun kinderen NIET te leren hoe de wereld (volgens hen) in elkaar steekt, wat schuld en wat genade is. Ja, natuurlijk is dit slechts hun visie, maar elke ouder heeft niet meer dan de eigen visie. Grootste probleem lijkt me, wanneer kinderen geleerd wordt dat de visie van de ouders overeenkomt met DE WAARHEID en dat alles wat daarvan afwijkt bestreden of vermeden moet worden.

      Ik voel meer voor afschaffing van bijzonder onderwijs en op scholen meer aandacht voor levensbeschouwing en filosofie, zodat elk kind de eigen afkomst en overtuigingen leert relativeren en zelfstandig leert denken. Wat zou het al veel ellende schelen als kinderen niet meer in een ‘bubbel’ opgroeien.

      Ik kan me je weerstand tegen de bijbelteksten goed voorstellen. Ik citeer niet uit de bijbel omdat ik ook maar enig gezag toeken aan dit boek, maar omdat ik weet dat veel van de volgers van dogmavrij dit boek goed kennen.
      Soms herinner ik mij ineens weer een tekst en dan kijk ik daar even naar, in plaats van het gelijk weg te duwen. Ik probeer dan te voelen hoe die tekst vroeger ’tot mij sprak’ (dus hoe men mij had geleerd deze tekst uit te leggen) en tegelijk probeer ik de tekst te lezen alsof ik voor het eerst de zin in een oud en onbekend boek tegenkom. Dat is soms erg verrassend en inspirerend. Moet ik er wel bij zeggen, dat ik alle gewelddadige teksten voor het gemak even buiten beschouwing laat.

      1. Marieke Visser

        Ja, daar ben ik ook voor Inge: ajb geen eigen schooltjes en eigen clubjes. Je raakt wereldvreemd en bekijkt elkaar van een afstand, de stigmatisering ligt op de loer en wat je gaat doen als je groot bent is óf bij je eigen clubje werken en wereldvreemd blijven of de ‘wereld’ ingaan en flink in de problemen komen. Ik ben steeds meer vóór organisaties/partijen waar ook christenen werken en waar je elkaar elkaars overtuiging gunt, zonder een superieur gevoel van de een of de ander, ipv eigen clubjes.

        De kastijding door de roede herken ik gelukkig niet. Wel; ‘Weet je wel dat de Here Jezus nu heel verdrietig is ?’ Dat hakte er ook in hoor…maar het zegt natuurlijk ook iets van jezelf als je het niet van je af kunt zetten in de loop der jaren. Maar dat eeuwige schuldgevoel was zwaar! Nu zie je dat het een teken van zwakte is om met een andere autoriteit op de proppen te komen, maar in die tijd werd echt gedacht dat het de goede manier was.

      2. Wim Kiewiet

        Dank je wel Inge.
        Ik ben het helemaal met je eens dat je ouders niet mag/kan verbieden hun kinderen dingen bij te brengen over hun geloof. Dat tast de vrijheid van opvoeders teveel aan en is bovendien m.i. niet af te dwingen.
        Alleen openbaar onderwijs plus kennis bijbrengen over diverse levensbeschouwingen zou een stap in de goede richting zijn en dit heb ik al diverse malen bepleit in gesprekken met mensen met wie ik in gesprek ben geraakt over religie.
        Mijn afkeer van Bijbelteksten (incl. uitspraken die Jezus zou hebben gedaan) is een persoonlijk kenmerk van mij.
        Ik vermoed dat het komt doordat ik niet kan begrijpen dat volwassen en verstandige mensen ook maar enige betekenis kunnen hechten aan dingen die in de bijbel staan of aan dingen die Jezus zou hebben gezegd. Het stoort me enorm dat ik die, in mijn ogen onzin, van tijd tot tijd te horen of te lezen krijg. Mijn gevoel voor nuchter nadenken botst enorm met dat soort religieuze uitspraken, die m.i. gebaseerd zijn op gebakken lucht en verbeelding.

      3. Edward

        Verbieden werkt niet.
        Werkt zelfs averechts. Dat hebben de eerste christenen in het Romeinse Rijk al bewezen. Ze gingen ondergronds. Datzelfde gebeurde tijdens de Reformatie en eerder al. De Katharen, en later, de inquisitie, de Franse Revolutie en in de twintigste eeuw het communisme.
        En altijd kwam het georganiseerde geloof terug. Machtiger dan voor de onderdrukking. Het gaat altijd om macht.
        En religieuze organisaties hebben een paar ijzersterke argumenten. In elk geval voor angstige mensen. Voor onontwikkelde mensen, voor mensen zonder bestaanszekerheid of toekomstkansen, voor mensen die zich zorgen maken, voor mensen die vanaf hun vroegste jeugd al geïndoctrineerd, gehersenspoeld, zijn. Niet voor niets hadden ‘kerk en koning’ door de eeuwen heen altijd de afspraak: “Hou jij ze dom, dan hou ik ze arm” En “Als je ons volgt kom je na de dood in de hemel. Anders is er de hel”.
        Geloof is voor mensen in deze omstandigheden, net als drugs, een prachtige manier om aan de grauwe werkelijkheid van alledag te ontkomen. Een roze bril, een vergrotende spiegel, een fata morgana.

        Ik zie meer in voorlichting en ontwikkeling. En, heel belangrijk, een sociaal rechtvaardige samenleving, waar mensen minder behoefte hebben om voor de werkelijkheid te vluchten.
        Het is niet toevallig dat juist in de meest ontwikkelde en meest sociale samenlevingen, die van West en Noord Europa, de ontkerkelijking het sterkst is, terwijl ‘kerk’ en ‘moskee’ juist in landen waar de sociale omstandigheden extreem verschillen, de massa van het volk weinig ontwikkeld is en waar de maatschappelijke mobiliteit gering is, zoals in de Arabische wereld, maar ook in Amerika en Afrika, groeien en aan invloed winnen.

        Ik weet niet zeker of een verbod op religieus geïnspireerd onderwijs een goed idee is. Ik denk dat dat (grond)wettelijk ook nogal moeilijk is. Vrijheid van godsdienst en vrijheid van onderwijs en zo.
        Misschien moet het meer gezocht worden in de ‘scheiding van kerk en staat’. De staat is seculier –neutraal–. Op basis van deze gedachte zouden confessionele politieke partijen principieel onmogelijk moeten zijn en hoeft de staat religieus geïnspireerd onderwijs niet financieel te steunen.
        Wil een religieuze organisatie een eigen school hebben? Oké volgens de wet mag dat. Maar dan wel geheel op eigen kosten: gebouwen, lesmethoden, leermiddelen, salarissen, alles volledig op kosten van de organisatie en haar leden. En onder pedagogisch-didactische kwaliteitscontrole van de overheid.
        Dit moet wat mij betreft ook gelden voor het vervolgonderwijs. Tot en met de universiteit aan toe.

        Dat kinderen leren zelfstandig te denken is m.i. heel belangrijk. Misschien wel het belangrijkste onderdeel van de opvoeding.
        Beluister de beweringen van anderen met scepsis. Verdiep je ook in andere, tegengestelde, meningen. Analyseer ze. Zoek argumenten en tegenargumenten en vorm zo je eigen mening. Volgens mij is dat de beste houding voor een redelijk en integer mens.
        Ik betwijfel of vakken als levensbeschouwing of filosofie in hun huidige vorm de meest geschikte manier zijn om dit te bereiken.

  4. Opa Jos

    Ingelief,

    “We slaan je alleen maar omdat we zoveel van je houden. We willen je helpen om op het rechte pad te blijven. Het is voor je eigen bestwil. Je weet wat er in de bijbel staat: ‘wie zijn zoon of dochter liefheeft, spaart de roede niet.’ En wij houden immers zielsveel van je!”

    Als ik uit geloofstrouw een dergelijke ridicule aanbeveling ter harte had genomen had ik mijn dochter elke dag weer doodgeslagen, zoveel houd ik van haar.
    Het kan toch niet zo moeilijk zijn om in te zien, dat een kind een autonoom mens is dat ten alle tijden serieus genomen dient te worden of blijken religieuzen nu toch dommer dan seculieren?.

    Zo erger ik mij groen en geel aan het achterlijke liedje van vader Abraham, “Bedankt lieve ouders”. Welk een arrogantie van ouders om dankbaarheid van een kind te eisen.
    Misschien heb ik niet goed opgelet maar volgens mij ontstaat een kind doordat de ouders het leukste spel ter wereld gespeeld hebben. Dat geeft de ouders de dure plicht om voor dat kind te zorgen. Als ouders menen, dat zij recht hebben op dankbaarheid van dat kind voor hetgeen zij simpelweg moreel verplicht zijn dan snappen ze er geen jota van.

    Maanden voordat Helga geboren werd was ik mij ervan bewust dat zij een “eigen” mens zou zijn. Ik had haar niet in bruikleen, zij is niet mijn eigendom, zij is een zelfstandig, autonoom mens en het was mijn persoonlijke verantwoordelijkheid, haar de beste kansen op een gelukkig leven te bieden.

    Natuurlijk moest er wel eens gecorrigeerd worden maar dat kun je ook op nuchtere wijze uitleggen in plaats van een twijfelachtig sprookjesboek aan te dragen als plausibele reden.

    Jouw blogs lezend wordt ik steeds gelukkiger dat ik zo vroeg in mijn leven al mijn levensweg zonder religie kon bewandelen, niet in de laatste plaats door mijn ouders, die weliswaar gelovig waren maar tegelijkertijd met beide benen op de grond stonden en mij mijn eigen weg gunden.

    Liefs en een grootvaderlijke kus,

    Jos.

    1. Hoe je naar een kind kijkt, ligt aan de basis van hoe je een kind behandelt.
      Zie je een kind als een zelfstandig, autonoom individu, dan ga je anders met dit kind om dan wanneer je het had bezien als een wezentje dat uit is op elk kwaad en vooral correctie nodig heeft. De kerk heeft mensen te lang verteld hoe ze naar hun eigen vlees en bloed moeten kijken en hoe ze met hun kinderen moeten omgaan.

      Dank je wel voor je reactie! Mooi om jouw visie op opvoeding te lezen, waar ik overigens veel in herken. 🙂

  5. Wow, wow.
    “Als je ook maar een beetje in de gelegenheid bent, neem dan dit ‘kruis’ op je en voel de zwaarte. Daal neer in je eigen ‘hel’, waar de verdrongen pijn van het kind dat je was, zich schuilhoudt. Door deze pijn te erkennen, worden de ketens van onbewust destructief ‘recht’ doorbroken.”
    Heel mooi!
    Ook je “associaties”. Soort van herkenbaar. Wat is dat toch? 😉
    Food for thought. Thanks!

  6. Maria

    Wat een frappant nu jou manier van uitleg van deze kruiswoorden.
    Ik heb dat ook nog lang gedaan, dit op een eigen manier uitleggen van wat zo metaforisch bedoeld zou kunnen zijn.

    Ik ben niet met klappen grootgebracht, maar een stout kind kon je beter negeren.
    Net nu ik hier mijn reactie gaf over het “verloren gaan” als je komt te sterven.
    De angst voor wat na het leven komt, die je kan vervullen bij twijfel en verlies van je geloof en nog zo lang bij je kan blijven, ook als je niet meer gelooft.
    http://www.freethinker.nl/forum/viewtopic.php?p=498290#p498290

    “Het is idd. niet Bijbels om in een hel te geloven, maar wel “verloren gaan”.
    Maar wat is dat eigenlijk?

    Met Pasen wordt gevierd dat Jezus dwars door de hel is gegaan van het “in de steek gelaten zijn”, maar later toch weer verenigd wordt met de vader.
    Afgescheiden en weer “heel gemaakt”.

    Ik zelf heb dat altijd vergeleken met het gevoel wat een kind kan hebben, maar honden hebben dat ook heel erg, van afgewezen te worden, van er niet meer bij te horen, genegeerd, er niet meer zijn voor degenen waar het gevoel van veiligheid is.
    Verdwaald, verloren, totaal ontheemd, zijn van die gevoelens die zo’n impact kunnen hebben, dat ze het geluksgevoel in het (verdere) leven kunnen bepalen.
    Ook voor volwassenen kan dat zo gelden als ze zich op die manier afgewezen voelen door hen waar ze van houden en het gevoel hebben bij te horen.

    Dat is ook de impact, die een verloren geloof kan geven.

    Dit is mijn persoonlijke gedachte en was mijn conclusie.
    Toen ik besefte dat ik al lang niet meer geloofde, maar dit angstgevoel nog steeds bij me had, kon ik dit ook loslaten als zijnde bij het geloof horend.
    Wat nooit meer is weggegaan is de angst en het afschuwelijke gevoel om afgewezen te worden.
    Maar ook dat is in de loop van je leven te rationaliseren en te minimaliseren.”

    Maria

    1. Opa Jos

      Waarde Maria,

      de angst voor wat na het leven komt begrijp ik niet. Na het leven volgt de dood en die dood is volgens mij gelijk aan wat er voor onze conceptie was, namelijk niets.

      Het bewust zijn van ons leven bestaat bij de gratie van de werking van onze hersenen en zodra die werking is gestopt is er ook geen bewustzijn meer.

      Het “verloren gaan” betreft alleen de opgedane levenservaring en onze gedachtenwereld, onze fysieke bouwstenen blijven in een andere staat in het systeem van de werkelijke wereld aanwezig.

      De enige angst die ik ken voor de dood betreft de manier waarop het leven ten einde kan komen. Dat kan tussen vredig en vreselijk in liggen.

      Desalniettemin wens ik iedereen een gelukkige en lange voortzetting van het leven,

      Opa Jos.

    2. Dank je wel, Maria, voor je waardevolle reactie en aanvulling! Slaan, negeren, verwerpen, verloren gaan… het zijn allemaal heftige ervaringen/gedachten die het gevoel ‘er alleen voor te staan’ triggeren. In het christendom het ergste dat je kon overkomen: verlaten worden door God.
      Wat helpend om deze ‘angst om verloren te gaan’ te koppelen aan de angst om er alleen voor te staan en afgewezen te worden. Zo maak je de impact die deze angst kan hebben niet alleen zichtbaar, maar ook begrijpelijk.
      Dank je wel voor het delen van je wijze inzichten! Ook mooi de verwijzing naar het topic op Freethinker! Dank! 🙂

  7. Hans

    Een Calvinistische opvoeding kan lelijk uitpakken. Inge schakelt een tandje bij en duikt meteen in het diepe. Als kind moet je er aan geloven en dat kan ernstige gevolgen hebben.
    Zelf heb ik geen normale jeugd gehad, omdat ik mijn ouders op afstand moest zien te houden. Ik wist intuïtief dat ze gevaarlijk voor me waren. Dat ze me wilden hersenspoelen zodat ik net zo zou denken als zij. In feite ben je dan als kind gegijzeld. Ook al weet je dat zij niet beter weten en vast het beste met je voor hebben. Maar daardoor is het niet minder schadelijk. Want door al zo vroeg te moeten vechten om te overleven. Heb ik het kind in mij, wat ik toen was, moeten achterlaten. Veel later toen ik dit alles emotioneel een plek heb weten te geven heb ik dat kind weer opgehaald en op zo’n moment word je weer heel, Maar dat is best een heel moeilijk proces waar je doorheen moet.
    En om de vraag te beantwoorden hoe doorbreek je de cirkel van zwarte pedagogiek? Welnu dat heb ik ook altijd geweten. Absoluut geen kinderen maken. En daar heb ik me aan gehouden. Dat is natuurlijk best een zwaar middel, maar ik had nu eenmaal besloten dat ik een nieuwe generatie niet met mijn rampspoed zou gaan opzadelen.

    Groet, Hans.

    1. Opa Jos

      Beste Hans,

      uw oplossing om de cirkel van zwarte pedagogiek te doorbreken is wel zeer rigoureus. Effectief is het zeker, dat spreekt voor zich.

      U ontzegt zich hiermee natuurlijk wel de vreugde die het hebben van kinderen met zich mee kan brengen. Die keuze is echter aan u alleen.

      Ikzelf koos er voor mijn levenslijn door te zetten en mijn dochter zo dogmavrij mogelijk groot te brengen, iets dat zij met haar zoon ook ten uitvoer brengt.
      Ik krijg niet de indruk dat zij onder mijn geestelijke bagage gebukt is gegaan.

      Overigens acht ik het hoogstaand dat u uw keuze gemaakt heeft en er naar leeft.

      Ik wens u alle geluk van de wereld,

      Opa Jos.

    2. Je verhaal maakt me stil.. Wat moet jij het zwaar hebben gehad en wat ben je diep gegaan! Diep respect voor je keuze om geen kinderen op de wereld te zetten, om zo de cirkel van onrecht te stoppen. Deze keuze zal je ongetwijfeld ook heel veel gekost hebben…
      Ik lees in je hele bericht overigens de woorden van een man die de prijs betaalde, in vele opzichten…

      Vandaar dat ik er stil van ben…

      Respect voor jou, Hans!

  8. Johan Nijhof

    1) Ik was als kind een strontvervelend treiterkopje, en ja, ik heb wel eens een mep gehad van mijn moeder, maar dan was ze goed kwaad en is dat volkomen vergeeflijk. Mij heugt nog goed hoe ik de elektrische klok van de schoorsteenmantel trok als een soort barrière tussen ons, toen ze mij met de pantoffel achterna zat. Mijn vader heeft mij een keer een pak slaag gegeven, in koelen bloede ja, en daar had ik bijna letterlijk om gevraagd (doe maar!). Ik geloof nog steeds dat hij daar heel goed aan gedaan heeft.
    Wat heb ik zelf aangericht? Mijn dochtertje stevig op haar billen geslagen (tot grote verontwaardiging van de andere ouders in het zwembad), toen ze zich schreeuwend aan mij vast bleef klampen, niet in angst, maar in onwil), in plaats van gewoon met dat plankje naar de overkant te zwemmen. Ik was er diep van doordrongen, dat ik haar daarmee meer veiligheid voor de rest van haar leven zou bieden, en daar heb ik tenslotte ontegenzeggelijk gelijk in gehad, ze is dertig en ze kan o.a. zwemmen. Slaan mag nooit structureel onderdeel van het opvoedingssysteem zijn, maar ik vind het niet onder alle omstandigheden een doodzonde.
    2) Het kruiswoord „Mijn god, mijn god, waarom hebt gij mij verlaten“, kan m.i. niet los worden gezien van de rest, de niet geciteerde woorden van psalm 22, die helemaal niet in wanhoop eindigt. Ik lees de tekst zo, dat Jezus de psalm citeert, voor zover hij dat nog kan, om er moed uit te putten. Als het van wanhoop zou getuigen, was het immers wel weggelaten?
    3) Dat Jezus niet historisch zou zijn, zoals Jos oppert, en daarmee kruiswoorden ook niet, wil er bij mij voor het eerste deel niet in. Google maar op Tiberius Julius Abdes Pantera. Bijv. http://www.bibliotecapleyades.net/biblianazar/esp_biblianazar_7.htm Als joden in de Talmud lang na Jezus‘ eigen tijd spraken van een Romeinse soldaat die de vader zou zijn van Jezus, (Yeshua ben Pantera), en een betrekkelijk recente opgraving brengt een grafmonument aan de dag, waarin de naam en data staan van deze Pantera, wiens afdeling inderdaad in Galilea was gestationeerd geweest, is dat al een vrij sterk bewijs. St Epiphanius, bischop van Salamis (315-403), schreef nog onbekommerd: „Jesus was de zoon van een zekere Julius wiens achternaam Panthera was“.

    1. 1. Ik was er al een beetje bang voor dat er nu een discussie zou komen over het wel of niet slaan van kinderen. Ik wil die kant helemaal niet op. Deze blog noemt het slaan als slechts een voorbeeld van wat zich in de zwarte pedagogiek kan afspelen. Het gaat mij meer om hoe er naar het kind wordt gekeken. En dat is in dit geval als was het een wezentje dat voortdurend gecorrigeerd moet worden, uit is tot elk kwaad en in zonde is geboren.

      2. Geen idee, zou zomaar kunnen, maar het maakt mij eigenlijk niet veel uit. ‘Hoe het bedoeld is’, kan alleen de persoon in kwestie vertellen. Wij kunnen slechts gissen en interpreteren. 🙂

      3. Interessant. 🙂 Maar het is niet mijn bedoeling dat dit blog een plek wordt waarin voor- en tegenstanders van een historische Jezus-figuur met elkaar in gesprek gaan. Deze blog is er in de eerste plaats voor mensen die hun geloof hebben losgelaten (of dit proberen te doen) en daar met elkaar over (na) willen praten!

      Bovenstaande opmerking geldt niet alleen voor jou hoor Johan, maar net zo goed voor Jos, Wim, CS/Cor en Edward en heeft betrekking op de gehele site.

      1. Johan Nijhof

        Lieve Inge,
        Lieve hemel, lees je het zo? Ik wil helemaal niet pleiten voor slaan hoor. Van kinderen blijf je af, niet alleen van hun achterwerk, (is het niet omineus, dat het tuchtigingsinstrument ook al roede genoemd wordt?) maar ook van hun vingers (die sadistische nonnen hebben heel wat vingers gebroken met hun rechtstaande linialen). En inderdaad, dat kan alleen de bedenker van het verhaal zeker weten. Als Jezus niet heeft bestaan, raak je veel gemakkelijker dogmavrij hoor. Ik maak het mijzelf altijd maar moeilijk.
        Leefse

  9. Inge, wat knap van jou dat je, ondanks dat je zo beschadigd bent geraakt door het christelijke geloof, de Bijbel niet kwaad het raam uit gooit, maar dat je in staat bent om genuanceerd te lezen en er in deze blog een mooie parabel uit weet te halen. Dit waardeer ik enorm aan je; dat je steeds bruggen bouwt!

  10. Johan Nijhof

    “Kinderen hebben geen idee wat de grote levensvragen inhouden” stelt Wim 27/3. Ik vraag me af wanneer dat zou komen. Ik herinner me, dat ik op de openbare school met 10, dat was dus in 1953, godsdienstonderwijs kreeg van een streng christelijke onderwijzer.Vraag me niet hoe het georganiseerd was, blijkbaar op basis van vrijwilligheid, van de ouders dan. Ik herinner me heel goed, dat ik bij zijn betoog dat er gezien het feit dat er een wereld was ook een maker moest zijn, want die wereld kon er niet vanzelf zomaar ineens zijn, op mijn klompen aanvoelde dat er iets in dat betoog rammelde. Ik was dus kennelijk al een beetje wat jullie noemen autonoom. Vroegere ervaringen wat dat betreft heb ik niet, behalve het feit dat ik met vijf jaar niet meer in Sinterklaas geloofde, wat vrij vroeg schijnt te zijn. In mijn herinneringen hebben 2 jaar christelijke kleuterschool, met zondagsschool en daarna 1 jaar christelijke lagere school geen christelijke sporen nagelaten, hoewel ik nu besef dat ik heel vereenzaamd was, Mijn (agnostische) vader was namelijk van leraar op de christelijke mulo hoofd van de openbare mulo geworden, wat in het christelijke kamp als verraad werd gezien en ook voor de kinderen sociale uitsluiting met zich meebracht. Dat achtervolgde mij zelfs binnen de openbare school, want de onderwijzer in de 5e, die mij kennelijk haatte, wilde mij slechts voorwaardelijk naar de 6e bevorderen, werd echter langdurig ziek, waarop het schoolhoofd, dat de klas overnam onderkende dat ik een van zijn beste leerlingen was.Ik zou het interessant vinden, van anderen te horen wanneer in het algemeen dat besef van autonomie opkwam, een moment denk ik, waarop een christelijke opvoeding bij uitstek als traumatisch kan worden ervaren.

  11. Arjan

    Alhoewel ik de fysieke kant van zwarte pedagogiek niet heb ervaren is alles verder echt hoe het is.

    Goed stuk, ga zo door 🙂

  12. Ik mag mij gelukkig prijzen, dogma-vrij te zijn opgevoed. Godsdienst werd mij van kindsaf aan bijgebracht maar met een minimale oplegging. Zondagsschool en kinderbijbel. Heel af en toe – zoals bijvoorbeeld vandaag, speciaal voor deze bijdrage ;- – sla ik nog wel eens de “Bijbelse Vertellingen” open. Voor wie deze, van W.G. van de Hulst, niet heeft gekend, zomeer één citaat:

    “” [Op weg naar de Rode Zee]: Daar gaan ze. Ze zeggen tegen elkaar “Wat heerlijk! Nu worden we niet meer geslagen, nu zijn we vrij. Nu gaan we naar het mooie land van vader Jakob en Izaäk en Abraham. Daar mogen we altijd blijven wonen. Wat heerlijk! … En God in de hemel zal voor ons zorgen…””

    Werkelijk een pakkende vertelstijl, Alleen, aan mij niet besteed, ik heb ze altijd aangenomen voor wat ze zijn, vertellingen.

    Vrijwel de enige straf die ik van mijn ouders meermalen heb ondergaan was een fikse striem met een rotanstokje (dat ik zelf moest gaan halen) op m’n achterwerk, echter alleen als ik ongehoorzaam was geweest. Met pa viel het nogal mee omdat ik m’n broekje aanhield. In tegenstelling tot ma, die weliswaar minder hard sloeg maar die me toch fel op m’n onderlip liet bijten. Maar bij het avondeten kon ik weer rechtop aan tafel zitten, dus ik heb geen trauma overgehouden van wat duidelijk géén zwarte pedagogiek is geweest. Mijn medegevoelens gaan dan ook uit naar kinderen die daaronder hebben geleden.

    (Off-topic) De ergste bestraffing was een keer dat mij het sleuteltje werd afgenomen van het hangslot op de kist met de postzegelverzameling die mij zeer dierbaar was. Zelden heeft voor mij een week zóveel langer geduurd dan zeven.dagen.-

    1. Opa Jos

      Lieve Inge,

      een glashelder betoog zit er achter de link die jij aandraagt.
      Ikzelf heb altijd zoveel mogelijk lijfelijke correcties achterwege gelaten omdat ik wel snapte, dat straffen en belonen kinderen dresseert inplaats van ze leert nadenken over hun gedrag.

      Ik moet wel zeggen dat dit mijn huidige inzicht is, mijn opvoedwerk ligt al zo’n drie decennia achter mij.
      Ik heb voor de grap de test gedaan en daar kwam ik niet slecht doorheen maar ja, ik mag natuurlijk niet veronderstellen dat mijn inzichten destijds ook zo waren als nu.

      Opvoeden blijft mensenwerk en ook de opvoeder zal wel eens kwaad worden en primair reageren. Al met al een leerzaam stuk en weer een stap in de goede richting.

      Liefs, Jos.

    2. De hamvraag is, lijkt mij, wat elke opvoeder verstaat onder “af en toe”. In mijn geval – als kind – straften m’n ouders mij NIET voor het minste geringste. Integendeel juist, ik zag duidelijk de enige aanleiding vóór me: ongehoorzaamheid.
      Dit woord klinkt spartaans gedisciplineerd, maar in feite waren het gewone overtredingen zoals te laat thuiskomen, tussen 2 en 4 uur ’s middags binnenshuis blijven (we woonden in de tropen!). M.a.w., voor mij gebeurde dat “af en toe”.-
      .

  13. Zelf vind ik het lastig om te zien hoe je iemand kunt slaan van wie je houdt, ook als het om je kind gaat. Nu er minder geslagen wordt, lijkt er ook een generatie te zijn ontstaan waar veel kinderen met hun ouders als vrienden kunnen omgaan. En misschien is dat wel het mooiste, afzien van die pedagogische tik om aan een mooie en uiteindelijk gelijkwaardige relatie te kunnen bouwen. Tegelijkertijd moet je m.i. het effect van die “pedagogische tik” ook weer niet teveel uitvergroten. Wat in de studies die dan zouden wijzen op meer depressies en andere stoornissen niet meegenomen wordt is verschil in karakter. Het ene kind is nu eenmaal wat “moeilijker” dan het andere en zal dus vaker om klappen/klapjes te lijken vragen. Dat zo’n kind dan later ook “wat moeilijker blijft doen” moet je ook niet te gauw toeschrijven aan het sla-gedrag van de ouders. Ik pleit er dus voor om van dat corrigerende tikje af te zien, niet om het kind voor allerlei persoonlijkheidsstoornissen te behoeden maar om aan een hechtere relatie te kunnen werken. Dat lijkt mij een gezondere insteek.

    1. Johan Nijhof

      Las onlangs (op Quora) over een heel jong kind, dat als liefhebberij had de sluiting van de veiligheidsgordel te openen. Kon dus nog niet praten, Lijkt me echt een schoolvoorbeeld van een tik op de vingers omdat je van ze houdt.

  14. john Mieras

    Inge en allen die mee lezen: Mooi stuk dat je hebt geschreven, ECHTER…. Waar begint alle ellende? wie is de veroorzaker of de bron? Juist het “geloof” of wel religie. Een god waarin men geloofd en een boek dat door hem is geinspireerd de bijbel. Zolang de bron niet is drooggelegd zal er altijd water stromen……. Zolang je de symptonen van een ziekte bestijd maar niet de veroorzaker is het als water naar de zee dragen. De mens moet eens gaan inzien en zich vrijmaken van het concept en dogma’s “god” en “duivel” en inzien dat de mens zelf de veroorzaker is van “goed” en “KWAAD of slecht” en als je toch in de bijbel en een god blijft geloven lees hier een bevestiging van god zelf: Jesaja 45:7 Ik formeer het licht, en schep de duisternis; Ik maak den vrede en SCHEP HET KWAAD, Ik, de HEERE, doe al deze dingen.
    Doorbreek de cirkel………..zwarte pedagogiek? Er zijn ook situatie’s die niet voortkomen uit religie……

  15. Angela

    Van een pedagogische tik af en toe zou ik waarschijnlijk ook geen trauma hebben overgehouden. Stelselmatig met een stok op je blote billen geslagen worden (over de knie, leeftijden van mij en mijn broers tussen de 4 en 9 jaar) omdat je had gezondigd (aandacht had gevraagd, eerlijk vertellen dat je iets had gedaan wat niet mocht) en daarvoor boete moest doen, waarna er werd gebeden tot god om vergeving te vragen en dat ik het maar nooit meer zou doen, heeft echter behoorlijke ‘groeven’ in mijn ziel achtergelaten. Niet alleen omdat het fysiek pijn deed, ook omdat mijn lichamelijke integriteit is geschonden, omdat ik er geen verdriet om mocht hebben, alleen maar berouw over mijn ‘zonde’, omdat mijn vader een stok gebruikte zodat híj ons geen pijn deed, maar de stok (weliswaar door zijn hand, maar in zijn verwrongen denken voerde hij de opdracht van god uit, mijn vader was zeg maar het werktuig van gods’ hand). De machteloosheid die ik voelde, want ik moest het ondergaan. Hoe vreselijk ik het vond voor mijn broers. Dat het op míjn slaapkamertje gebeurde. Hoe onveilig ik me voelde, want ik wist nooit of mijn vader/god iets een zonde vond. Dat ik dacht dat god alles kon zien, zelfs waar ik aan dacht. Ik herinner me dat ik niet tegen mijn vader durfde in te gaan, wel heb ik toen ik een jaar of 7 was de stok verstopt. Daarna heeft hij niet meer met de stok geslagen, maar gebruikte hij wel zijn eigen hand. Wat ik me ook nog levendig kan herinneren, is dat ik heel bewust (toen ik ook ongeveer 7 jaar was) de ‘schuld’ voor ongehoorzaamheden van mijn broers op me ben gaan nemen. Ik vond het zo onrechtvaardig dat mijn vader mijn broers vaak ‘op hun billen’ gaf voor hele gewone opgroeiende-jongens-dingen. Als de dag van gisteren weet ik dat ik de schuld op me nam voor iets wat 1 van mijn broers gedaan had, ik moest mee naar boven. Naar boven lopend besloot ik: ‘ik ga niet huilen, ik ga niet laten zien dat het pijn doet’. En dat lukte, ik huilde niet, ik liet niets zien. Ik was zo trots op mezelf toen ik weer naar beneden liep! Nu weet ik dat ik toen, op die dag, mezelf emotioneel op slot heb gedaan. Ik liet niets meer zien, aan niemand. Ik hield alles binnen, tot op het punt dat ik zelf niet eens meer bij mijn emoties kon. En dan ga je een heel vlak leven leiden. Ik heb mezelf in een bubbel gezet en die maak ik de afgelopen jaren heel langzaam open. Het gaat goed, ik sta mezelf nu toe om te voelen wat ik zo lang heb verstopt. Dat doet heel erg pijn, en het is ook heel bevrijdend. Ik geef mijzelf de erkenning van mijn ervaring, mijn emoties en mijn kindzijn.

Laat een reactie achter bij Opa JosReactie annuleren