Onder het kopje ‘Intens en oprecht’ is te lezen hoe ik begrip heb voor christelijke ouders die hun kinderen opvoeden binnen hun geloofsleer. Ik begrijp dat dit, vanuit hen bezien, het meest liefdevolle is dat zij kunnen doen. Net als elke andere ouder (als het goed is!), willen ook christelijke ouders het allerbeste voor hun kinderen. En omdat gereformeerde ouders werkelijk geloven in een hemel en een hel, willen zij dat hun kinderen in de hemel komen.
Om in de hemel te komen, moet je het offer van Jezus aanvaarden. Je moet geloven dat je dit offer nodig hebt en dat je anders verloren zult gaan. Vanwege de zonde. Dit is vanwege de universele ‘erfzonde’ van de mensheid, waaraan wij allen schuldig zouden zijn, maar ook vanwege de persoonlijke zonden die elk mens zou begaan.
Het is volgens gereformeerde ouders van (eeuwig) levensbelang om dit zondebesef op hun kinderen over te brengen. Zodat deze kinderen zullen begrijpen dat het offer van Jezus noodzakelijk was en zij dit ook voor zichzelf schuldbewust, nederig en dankbaar zullen aanvaarden.
Niets wil ik afdoen aan de liefde van gereformeerde ouders voor hun kinderen, wanneer zij hen deze dingen leren. Het verhaal van hun liefdevolle lessen blijft wat mij betreft volledig overeind staan, ook als ik hieronder vertel hoe het op kinderen over kan komen. En dan met name op de kinderen die op een gegeven moment een andere bril opgezet hebben dan hun ouders en die het geloof van hun ouders als slechts ‘een verhaal’ zijn gaan zien. Niet meer ‘de waarheid’. In elk geval niet voor hen.
Het is mijn ervaring, en inmiddels weet ik dat ik hierin niet de enige ben, dat toen ik mij in ‘de wereld’ ging begeven, ik het gevoel had een ‘achterstand’ te hebben. Niet alleen was ik opgegroeid in een subcultuur met specifieke regels en gebruiken, maar ook in mijn persoonlijkheidsontwikkeling leek ik anders te zijn. Ik was niet in balans. Gaf ‘de ander’ veel meer ruimte dan ik mezelf durfde/mocht geven. Ik had niet geleerd om ‘gelijkwaardig’ te zijn, niet geleerd om te luisteren naar mijn eigen behoeften en niet geleerd om mijn grenzen aan te geven. Je kon met mij sollen. Ik gaf daar ruimte voor. Liet de ander bepalen wat ik zou doen.
Achteraf begrijp ik, dat dit het zeer ingrijpende gevolg is geweest van het opgegroeid zijn met een extern gezag. Van het leren ‘gehoorzamen’ aan die belangrijke ‘ander’ en van het leren wegcijferen van jezelf.
Inmiddels geloof ik dat, wanneer je kinderen leert dat ze
– zondig
– schuldig
– uit op elk kwaad
– door en door slecht
– onwaardig
– gebroken
– verloren
– zwak
– voortdurend gezien door God
– voortdurend bedreigd door Satan
zijn, dit zó sterk vervormend kan zijn voor hun zelfbeeld, dat de gevolgen veel overeenkomsten vertonen met de beschadigingen opgelopen door kinderen die seksueel misbruikt zijn.
Hoewel dit natuurlijk een heel ander soort (onnoemlijk groot!) leed is, is er wel degelijk een overeenkomst in de manier van beschadigd raken.
Psychologe Jill Mytton legt dit verband als volgt uit:
Omdat het in beide gevallen gaat om misbruik van vertrouwen. Je ontzegt een kind het recht zich vrij te voelen, zich open te stellen, om op een normale manier in de wereld te staan… Beide soorten misbruik zijn een vorm van kleineren: in beide gevallen wordt de ware ik van het kind ontkend. – Jill Mytton, geciteerd door Richard Dawkins in zijn boek God als Misvatting, 8e druk, pagina 350.
Dit is een andere kant van de gereformeerde opvoeding. Een kant waar je maar zelden iets over hoort, omdat er nog altijd een groot taboe op ligt. Ik wil met deze site als het ware met een zaklamp schijnen op deze donkere plek. Om het zichtbaar te maken. En omdat eerlijke erkenning de pijn kan helpen verzachten.
Dit verhaal wil ik plaatsen naast het verhaal van de gereformeerde ouders. Het is zeker niet mijn bedoeling om te gaan strijden over wie er gelijk heeft. Waar mensen verschillende brillen dragen, zullen zij het wellicht nooit eens worden over het uitzicht. Laten we daarom elkaar blijven zien als mensen, met ieder een eigen verhaal met daarin specifieke pijnpunten. Er is misschien geen oplossing. Wel is er verzachting mogelijk door zonder oordeel of overtuigingsdrang naar elkaars pijn te luisteren. Met een open hart.
Lees hier verder:
Als je dat wilt, kan je hier meer lezen over de eventuele schadelijke gevolgen van een religieuze opvoeding: ‘Religieus Trauma Syndroom’.
Allinea 4 is echt de spijker die je op de kop slaat. Precies mijn gevoel
Dank je wel dat je dat laat weten!
Sterkte met alles…
Dank je, dat plaatje dat je maakte als samenvatting van RTS is ook voor een groot deel wat ik voel dat ik heb meegemaakt. En het is gek te bedenken dat dat alles uit de beste intenties is gedaan!? Mind-boggling!
Ruimte maken voor je eigen gevoelens is heel belangrijk. Jezelf toestaan om boos te zijn. Dat mag!
Tegelijk kunnen je ouders ook boos zijn. Omdat je boos bent. Of omdat je het meest kostbare dat ze jou in de opvoeding wilden meegeven (geloof in Jezus Christus) niet dankbaar aangepakt hebt, maar aan de kant legt.
Wanneer ouders en kinderen niet langer dezelfde visies hebben, ervaren alle betrokkenen vaak een periode van rouw. https://dogmavrij.wordpress.com/valkuilen/
Ik vind het helemaal geen rare vergelijking om seksueel misbruik erbij te betrekken. Mijn ervaring is dat – vanwege het niet respecteren van grenzen van de ander – seksueel misbruik ook echt heel vaak voorkomt in de gereformeerde gezindte. Het is zelfs nog erger, als het gebeurt wordt het doodgezwegen vanwege de belangen van de groep. Dat heb ik zelf meegemaakt op het Guido de Bres College in Amersfoort waar zeer ernstig misbruik van jongens door een docent jarenlang onder de pet is gehouden door de schoolleiding. Wat ik zélf ook heel ernstig vindt, is dat christelijke mensen geen verantwoordelijkheid nemen en bijvoorbeeld ouders zich levenslang blijven verschuilen achter goede bedoelingen. Ik denk dat heel veel kinderen daar last van hebben, dat moeder gaat huilen en vader zegt dat je haar zo gekwetst hebt bijvoorbeeld. Ik vind dat zo erg omdat het opnieuw manipulatie is want goede bedoelingen zijn geen excuus en een onterecht schuldgevoel aanpraten ook niet. Ouders zijn gewoon verantwoordelijk voor de opvoeding en voor hun kinderen en christelijke ouders maken zich er vaak veel te gemakkelijk vanaf doordat ze te weinig verantwoordelijkheid nemen. Daarom vind ik erkenning voor hun goede bedoelingen eigenlijk niet zuiver. Ook vraag ik me af of het niet uit de angst van de nestverlaters komt dat zij dit zo graag willen geloven want het alternatief is dat je ouders helaas niet zoveel van je houden en dat is voor een normaal mens de ultieme oerangst zelfs al zijn ze heel oud. Toch denk ik dat na vijftig jaar inmiddels wel, ik denk dat door wat ik zie in mijn eigen familie maar ook wat ik zie in andere christelijke families. De liefde voor de kinderen lijkt over het algemeen minder groot dan bij niet religieuze mensen. Dat is ook ergens wel logisch. want de liefde en de energie van de ouders gaan voor een groot deel naar hun god en kerk. Kinderen staan daardoor vanzelf minder centraal dan bij de gemiddelde niet religieuze ouder.
Wow, wat een herkenning.. Ik ben zelfs eens gevraagd of ik zeker weet dat ik niet seksueel misbruikt ben, omdat ik alle gevolgtekenen vertoon.. Weet zeker dat het niet zo is. Het Alziend Oog van God heeft me jaren achtervolgd, heel heel angstig was dat, ook omdat mijn vader altijd schermt met: “als de Dag des Oordeels komt, zal je verantwoording moeten afleggen”. Gevolg: apathie, gehoorzaamheid, passiviteit.. Een beetje als: ‘als ik niks doe, kan ik ook niets fout doen’. Door het lezen van alle artikelen vallen er zoveel puzzelstukjes op hun plaats! Voor mij is deze site een enorme bevestiging van wat ik al vermoedde, maar waar ik de vinger niet op kon leggen. Ik ben nu 36, en al jaren op zoek naar mezelf, worstelend met wat nou waarheid is, mijn waarheid bij elkaar sprokkelend en 2 dagen geleden vond ik ineens deze website. Wat fijn om te weten dat ik niet de enige ben en dat er een plek is waar deze informatie beschikbaar is. En Inge, wat beschrijf je alles duidelijk, kernachtig en met compassie voor alle lezers, dank je wel!
Tot mijn spijt moet ik erkennen dat ik bepaalde dingen herken. In de rechterflank van de gereformeerde gezindte gebeurd dit nog steeds veel. Alhoewel ik er van overtuigd ben dat dit waar is en de waarheid te kennen is vanuit de bijbel is de opzet anders: ondanks dat al mijn doen en laten nooit zullen kunnen voldoen aan Gods maatstaf is er die genade, oneindig groot, dat ik een geliefd kind ben van mijn Hemelse Vader! Dát is de kern van het evangelie, die kern die het anders maakt dan elk ander geloof. Genade.