Religieus kindermisbruik, een groot taboe

 

Het is de week tegen kindermishandeling. Een thema om bij stil te staan, want elk kind in de knel is er één teveel!  

wtkm2016-logo-rgb-medium

Kindermishandeling gebeurt niet altijd bewust. Er zijn ouders bij wie pedagogische en/of psychologische inzichten niet of amper aanwezig zijn.

Sommige ouders zijn als kind zelf mishandeld en hebben normaal leren vinden wat schadelijk is.

 Toch mag iedereen kiezen voor (een) kind(eren) en volgens de eigen (misvormde) inzichten opvoeden. Slechts bij ernstige en aantoonbare misstanden wordt ingegrepen. 

Veel leed blijft onzichtbaar.

 

In dit artikel wil ik stil staan bij een vorm van kindermishandeling die niet alleen onzichtbaar, maar ook maatschappelijk geaccepteerd lijkt te zijn. Ik wil het hebben over religieus kindermisbruik in de vorm van indoctrinatie, geestelijke manipulatie en ‘het breken van de wil’. 

Dit is een vorm van geestelijke mishandeling waarvan de gevolgen zeer groot kunnen zijn. De impact van dit kindermisbruik wordt nog te vaak onderschat. Niet alleen door hulpverlenende instanties en de omgeving, maar ook door daders en slachtoffers.

 Vooraf eerst deze opmerking: dit artikel is niet bedoeld om gelovigen in een kwaad daglicht te plaatsen. Elke gelovige is anders en er zijn vele gelovige ouders die elke vorm van religieus kindermisbruik afwijzen en zelf niet in de praktijk brengen.

Het laatste dat ik wil is stellen dat een religieuze opvoeding per definitie kindermisbruik is.  

 Helaas zijn er ook nog steeds religieuze ouders die het normaal hebben leren vinden om hun kinderen te misvormen voor het leven. Ik vind dat we het daarover moeten hebben met elkaar. Gelovig of ongelovig, als het goed is willen we allemaal het beste voor onze kinderen. 

Wat dit ‘beste’ is, blijkt in de praktijk zeer moeilijk te bepalen. 

Religieus misbruik van kinderen

 
Bekend zijn de verhalen van seksueel misbruik binnen kerken, evenals het ’tuchtigen’ (fysiek mishandelen) van kinderen, denk bijvoorbeeld aan ‘de meppende dominee’, die het heel normaal en zelfs nuttig vond om zijn kinderen met een pollepel te slaan.
Minder bekend, en minder herkend als schadelijk, is het indoctrineren, manipuleren en het ‘breken van de wil’ van kinderen.
 

Onbewust, maar niet onschuldig

 
1001676_556675761035055_740066396_nBinnen sommige kerkelijke groeperingen groeien al generaties lang onbewust geestelijk mishandelde kinderen op tot (onbewust) angstige volwassenen die op hun beurt hun kinderen in het keurslijf van religie proberen te krijgen, koste wat kost.
Angst voor de duivel, de hel en het kerkelijk gezag, evenals de vaak zeer strenge sociale controle binnen de groep, spelen daarin een grote rol.
 
Ouders die oprecht geloven dat hun kinderen voor eeuwig zullen branden in de hel wanneer zij niet op de juiste manier in ‘het offer van Jezus Christus’ geloven, leren hun kinderen wanhopig dat dit offer van levensbelang is.
Ze leren hun kinderen dat zij in- en inslecht zijn, geneigd tot alle kwaad, dat zelfs hun beste werken nog met ‘zonde’ bevlekt zijn en dat zij dringend gered moeten worden.
 
De kinderen wordt geleerd dat zij hun eigen gedachten en gevoelens moeten wantrouwen en negeren, omdat dit alles hen kan afleiden van de ‘waarheid’ die binnen de religieuze groepering wordt geleerd. Deze kinderen leren al jong zichzelf te wantrouwen en het gezag over hun leven bij anderen te leggen. Ze leren WAT ze moeten denken en niet HOE. Ze leren volgen en gehoorzamen en kunnen niet voor zichzelf opkomen, omdat ze nooit leerden ‘nee’ zeggen.
 
Ze leren loyaal te zijn aan de groep en niet aan zichzelf. Zo groeien ze op zonder bewust te ervaren dat sommige gewoontes binnen de groep schadelijk zijn voor het individu/henzelf. Ze leren, net als hun ouders, normaal te vinden wat pijn doet. Als er al beleving is van pijn, dan wordt dit vaak gezien als noodzakelijk kwaad en middel om dichter bij God te komen. (Meer ‘vrucht’ door ‘snoei’.) Ook wordt pijn vaak gelinkt met liefde. ‘Wie zijn zoon liefheeft, kastijdt hem’, wat maakt dat er een schadelijke (relationele) programmering kan ontstaan. 
 

Misdadig? 

Er zijn al jaren discussies over het religieus opvoeden van kinderen. Vooral over wat er fysiek met kinderen kan gebeuren wanneer zij door de ouders of gezagsdragers binnen de groepering geconfronteerd worden met religieuze tradities en rituelen.
45694_534256699952396_1421761582_n
Neem bijvoorbeeld de besnijdenis, waarvan tegenstanders zeggen dat dit kinderverminking is (>KLIK< voor link naar artikel) en
“dat ouders hun religieuze behoeften boven de lichamelijke integriteit van hun kind plaatsen.” (>KLIK< voor link naar artikel 2)
 Maar de andere kant is:

“Besnijdenis wordt niet uitgevoerd om te mishandelen, maar als onderdeel van een traditie. Rituelen zijn ook een kwestie van religie en cultuur, van zaken die ons maken tot wat we zijn.” Bron

Denk in dit verband bijvoorbeeld aan een inheemse stam, waar het gebruikelijk is om elk kind te voorzien van oorpiercings, tunnels en pluggen en deze met de jaren steeds verder op te rekken. Groepsgebruiken en rituelen vergroten de onderlinge samenhang in de groep, waar de mens als sociaal wezen afhankelijk van is. Is het plaatsen van zo’n earplug mishandeling of zou het juist mishandeling zijn wanneer een kind niet aan de groepsgebruiken mee mag doen?

Wat kindermishandeling precies is, ligt erg complex en heeft ook te maken met de culturele context en de kennis en inzichten die op dat moment de overhand hebben/beschikbaar zijn.

Is het misdadig om kinderen te vormen naar de eigen inzichten en de gebruiken van de eigen (sub)cultuur?

Maar welke ouder doet dat niet?

De angst regeert

Wat kunnen we doen voor deze kinderen? Ook dat ligt zeer complex. Zelfs al zouden religieuze scholen vanuit de wet verplicht worden om de kinderen bijvoorbeeld lessen aan te bieden door een filosofiedocent ‘van buiten’, dan kan men (vanuit de oprechte eigen angst) deze kinderen zo bang maken voor deze ‘verkeerde persoon’, dat de boodschap verstoten wordt en de angst voor de buitenwereld alleen maar toeneemt.

Waar angst regeert, begin je met gezond verstand niks.

Dwang leidt tot nog meer angst.

Kinderen bang maken wordt gezien als kindermishandeling.

Wanneer je tegen een kind zegt:

“Als je dit nog één keer doet, dan steek ik je in de fik”

, is dat geestelijke mishandeling.

Wanneer je zegt:

“Als je dit doet, dan moet je naar de hel”

, wordt dat niet gezien als mishandeling, maar als religieuze opvoeding.

Het effect op het kind is echter hetzelfde. 

Bewustzijn is nodig!

1176173_589888201098887_1029012361_n

We MOETEN hier samen over praten. Religieuze ouders moeten zich bewust zijn van de problemen waar hun kinderen tegenaan kunnen lopen wanneer zij ‘in de wereld’ terecht komen waartegen in hun jeugd zo werd gewaarschuwd. Met de komst van tv en internet komt ‘de wereld’ steeds meer binnen, ook in de subculturen, en daarmee verkleint de kans dat een kind binnen de subcultuur blijft.

De problemen kunnen zeer ernstig zijn. Kinderen die geleerd hebben om het gezag over hun leven bij ‘de Ander’ te leggen, kunnen relationeel en seksueel zeer nare ervaringen opdoen. Een kind dat nooit leerde om de eigen gevoelens en gedachten serieus te nemen zal grote moeite hebben om zichzelf te handhaven in de maatschappij, waar het hebben van een eigen mening standaard is.

Er wordt steeds meer bekend over het Religieus Trauma Syndroom (>KLIK< voor link naar overzichtspagina met artikelen over dit onderwerp) waar kinderen die streng religieus werden opgevoed tot ver in de volwassenheid, soms zelfs het hele leven, aan kunnen lijden. De verschijnselen lijken op de klachten die horen bij een Posttraumatische Stressstoornis, alleen zijn ze (in oorsprong) religie gerelateerd.

Wanneer religieus opgevoede kinderen als volwassene aangeven getraumatiseerd te zijn en zich voor het leven verminkt voelen, dan vraagt dat onze aandacht. Ook maatschappelijk.

Ook al weten we misschien niet direct wat we kunnen doen om toekomstige slachtoffers te voorkomen, we moeten er in elk geval met elkaar over praten. We moeten ons ervan bewust zijn dat dit gebeurt. Nog steeds. Gewoon hier in Nederland.

 Week tegen kindermishandeling 14 t/m 20 november 2016. #IKKIJKNIETWEG

About Inge Bosscha

Aandachtig, openhartig, (zelf)kritisch en verbindend. Trainer, coach en inspirator. Deskundige op het gebied van (het loslaten van) aangeleerde religieuze dogma's en belemmerende overtuigingen.

32 Responses

  1. Ik ben er niet door getraumatiseerd, dat vind ik te zwaar beladen, maar als ik dit hier lees, ja, dan ben ik ook religieus misbruikt. Niet door mijn ouders maar wel op de strenge katholieke school door de leerkrachten. De school maakte mij ziek van angst en nam al mijn zelfvertrouwen weg. De leerkrachten werkten verlammend met al hun bangmakerij. Zeker omdat ik heel gevoelig was. Het heeft lang geduurd eer ik erachter kwam dat ik wel wat waard was. Maar de schade die mijn moeder leed door religieus misbruik, die ging er nooit uit. Ook al was ze zich daar nooit van bewust. Maar ik herken het wel in haar. De katholieken hebben veel kapotgemaakt in kinderen, vooral vroeger.

    1. Dank je wel voor je reactie!
      Je schrijft: “Maar de schade die mijn moeder leed door religieus misbruik, die ging er nooit uit. Ook al was ze zich daar nooit van bewust.” Dat vind ik zo typerend! Niet alleen omdat ik om mij heen ook mensen zie die onbewust beschadigd zijn, maar ook omdat ik het bij mezelf herkende. Toen ik nog geloofde ‘volgens het boekje’ voelde ik me overwegend blij, dacht ik. Blij en dankbaar, want God hield van mij en ik zou naar de hemel gaan. Maar er was ook zo ontzettend veel angst! Die angst begon ik pas bewust te voelen toen ik er al uit was.

      Het is net als met soldaten die na hun missie weer naar huis gegaan zijn en dan pas beseffen hoe zwaar traumatiserend de oorlogsomgeving voor hen geweest is. Blijkbaar zorgen overlevingsstrategieën er soms voor dat je je niet bewust bent van angst en pijn zolang je nog middenin de dreiging zit…

  2. arjan

    dit is the story of my life. Onwetende ouders die met de beste bedoelingen hun kinderen deze giftige concepten zoals in de het eerste plaatje aanleren.

    De hele tijd vraag je je als kind af waarom je bang ben en wat nu het probleem met je is dat je jezelf niet normaal voelt in je omgeving. Walgelijk om er achter te komen dat deze giftige concepten je als de zuiverste waarheid zijn verkocht. Het is alsof je een gouden beker krijgt en later er achterkomt dat het vergulde stront is.

    Het tekend je voor het leven. En ik voel me enorm sterk dat ik dit gif uit mijn leven verwijdert heb en nog aan het verwijderen ben. Ik had gvd die tijd kunnen besteden aan het zijn van een normaal kind, dat brengt al genoeg angst met zich mee in het ontdekken van al het nieuws in de wereld en wat jijzelf fijn vind. Het is alsof je dacht voor dokter te leren maar er achter komt dat je al 4 jaar een opleiding doet die er geen letter mee te maken heeft en dus met nul ervaring staat op een punt waar iedereen al het doktersvak aan het beoefenen zijn of bijna gaan doen.

  3. Ja, moeilijke materie. 🙂
    Ik zou pleiten om geen godsdienst of religie te onderwijzen aan een kind, en pas vanaf zijn/haar 18de verjaardag, vrij te laten kiezen of het een godsdienst/religie wil en welke het wil.
    Velen zullen denken: hoe leer je het dan waarden en normen? Wel, de universele normen, waar iedereen zich in kan vinden. Liefde, respect voor elkaar, wat je zelf niet wil doe je geen ander aan, je in de plaats van de ander stellen, elkaar als gelijken zien, respect voor dieren en natuur, respect voor gebruiksvoorwerpen, enz… Dat kan perfect zonder godsdienst of religie.
    Natuurlijk komt dan de vraag: is het onderwijzen van het kapitalisme ook geen mishandeling? Is het streven naar rijkdom, waar je voor over lijken moet gaan, wel de goede opleiding? Is dat geen indoctrinatie? Het brengt enkel strijd en blind streven voort.
    Net hetzelfde met communisme, dit wordt ook opgelegd, net als het kapitalisme.
    Moeilijk éé? 🙂
    Met besnijdenis of andere verminkingen, zou ik dezelfde regel volgen wat betreft de leeftijd van 18 jaar. Laat ze dan zelf beslissen wat ze wel en niet willen. Want ook hier bestaan de meest gruwelijke, gedwongen verminkingen. Men moet zich dan natuurlijk de vraag durven stellen of oorring-gaatjes ook niet zoiets is.

    Het is door al die opgedrongen ideeën, al dan niet bewust, dat al die conflicten ontstaan. Daarom is het mijns inziens goed om van dergelijke, bekrompen ideeën afstand te nemen en een godsdienst, religie of stroming, niet extreem serieus te nemen. Het zijn slechts creaties van de mens zelf, en we weten dat de mens niet zo verstandig is als hij zelf denkt. 😀

    Een mooi, diepgaand stuk, Inge ! Stof tot nadenken en overleg. Hopelijk lukt dat, zonder conflict. 😉

    Vriendelijke groet

    1. Dank je wel voor je reactie! 🙂

      Ja moeilijk hoor.. pas na het 18e levensjaar… Maar ouders zien echt enorme gevaren en willen hun kinderen daarvoor waarschuwen… Voor hun zijn de hel en de duivel gevaarlijker dan bv het verkeer, waar zij hun kinderen toch ook al vanaf de vroegste jeugd over onderwijzen… Ik denk dat ouders verbieden om religieus op te voeden onhaalbaar is en indruist tegen het geweten van de liefdevolle ouders.
      Neemt niet weg dat hun kinderen getekend kunnen zijn voor het leven.. en dat goede voorlichting en hulpverlening gewenst is.

  4. Edward

    Hier roer je een pijnlijk, maar heel belangrijk onderwerp aan, Inge.
    Het probleem is heel groot en de weg naar een oplossing lang en moeilijk, maar ik denk niet dat het erg complex is. Alle uitwassen en alle gewetensproblemen die we tegenkomen zijn het gevolg van de misvatting waarme de gelovige in het leven staat.

    Voor heel veel atheïsten is opvoeding binnen een religieuze stroming inderdaad een vorm van kindermishandeling. Ikzelf heb het liever over falen of tekortschieten van de opvoeding.
    Met al hun goede bedoelingen, met alle liefde die ouders voor hun kinderen voelen, bereiden gelovigen hun kind niet voor op het leven, maar op de dood. Gelovigen dénken wel dat zij hun kinderen tot zelfstandige volwassenheid opvoeden, maar zij vergissen zich.
    In de eerste jaren van het leven zijn de ouders en andere volwassenen rondom het kind de externe hogere autoriteit aan wie het kind gehoorzaamheid verschuldigd is. Het is hun taak het kind te begeleiden in zijn ontwikkeling tot een autonome volwassene die in vrijheid zijn eigen beslissingen neemt, slechts verantwoording verschuldigd aan zichzelf en de wetten van de samenleving waarin hij verkeert. Het is ook hun taak het kind te helpen zijn eigen innerlijke autoriteit, zijn geweten te ontwikkelen, zodat hij een integer en waardevol lid van de samenleving kan worden.
    Inplaats daarvan leren zij het kind gehoorzaamheid –kritiekloze, slaafse gehoorzaamheid kun je wel zeggen– aan een andere externe autoriteit. Een ‘alziende, alwetende, almachtige’ hogere autoriteit. Een externe autoriteit die straft of beloont naar believen en wiens wegen onoorgrondelijk zijn. En die zij ‘god’ noemen, of ‘allah’ of ‘jahweh’.
    De gelovige blijft zijn leven lang een gehoorzaam kind. Een kind met de verkeerde motivaties om het goede te doen en het kwade te laten. Het doet goed of kwaad omdat ‘god het wil’. Niet uit betrokkenheid met of verantwoordelijkheidsgevoel voor zijn medemensen en de wereld om hem heen.
    Een gelovige verwart zijn angst voor straf en zijn hoop op een beloning na de dood met het geweten. Als hij zegt in gewetensnood te komen (door bijvoorbeeld op zondag boodschappen te doen of zo) zegt hij eigenlijk dat hij bang is voor straf, want zijn god heeft (Lees: de voorgangers en exegeten van zijn stroming hebben) de zondag tot rustdag verklaard.
    Dat deze opvoeding verschrikkelijke gevolgen heeft, niet alleen voor de individuele gelovige, zoals de vele getuigenissen op jou blog aantonen, maar ook op de samenleving. De wereldvrede wordt er zelfs door bedreigd, zoals wij dagelijks in de media kunnen lezen.

    Wat daaraan te doen?
    Ik heb geen oplossingen, maar ik denk dat ik wel weet in welke richting we moeten gaan. Dat is een lange, moeilijke weg en het vergt heel veel woorden om daar nader op in te gaan.
    Daarom dus nu maar niet.
    Vriendelijke groet

    Edward

    1. Dank je wel voor je genuanceerde, wijze reactie, Edward! Ik ben het helemaal met je eens en ik denk ook dat het een lange en moeilijk weg is. Geen dwang, want dat werkt averechts. Wel spiegelen en vertrouwen schenken. Geen veroordeling, maar compassie… zoiets…

      Ik werk achter de schermen aan informatiepakketten voor hulpverleners en kerkelijke gezagsdragers. Erg complex, want wat is nou eigenlijk ‘de boodschap’ en met welke toon kan deze gebracht worden? Wordt aan gewerkt… 🙂

  5. Johan Nijhof

    Hom of Kuit?
    Wat het nog erger maakt, voor zover dat al kan, is dat er behalve het kindermisbruik dat je religieus noemt, ook vormen van ideologisch kindermisbruik bestaan. In de Bhagwan-commune waren er moeders, die vonden dat hun jonge dochters er maar aan moesten wennen dat diverse mannen bij hen in bed kropen. Dat kon geen kwaad, was de algemene opinie daar. Een paar jaar later lijkt het ons bijna onvoorstelbaar, dat (linkse) politici als Cohn-Bendit met hun pedoseksuele gedrag en propaganda wegkwamen.
    Eigenlijk nog gekker, althans op mijn waardenschaal, is het verschijnsel dat we op dit moment met name in Zweden zien. Genderneutraal opvoeden, wat dus feitelijk betekent sturen in een richting van seksuele oriëntatie, die het kind zelf helemaal niet aangeeft. Laten kiezen of het kind een jurk of een broek wil dragen (als jongen dan), het stimuleren om met poppen te spelen (als jongen dan) en meisjes om met lichtzwaarden te duelleren en vuilnisauto’s te besturen. Als toppunt is er er een school in Stockholm, die speciaal voor dit doel een nieuw persoonlijk voornaamwoord heeft bedacht en ingevoerd. Naast de vorm han (=hij) en hon (=zij) moest er een sekseneutraal voornaamwoord komen, “hom”, dat wel niet bestaat in het Zweeds, maar op die school verplicht wordt gebruikt. Dit krijgt in politiek correcte kringen veel bijval en ook de verantwoordelijke minister vindt het prachtig. Ja je begrijpt het heus goed. Jongens en meisjes worden van hun seksuele identiteit beroofd. Later kunnen ze immers altijd nog kiezen wat ze zich misschien voelen, en eventueel laten bijsnoeien?
    Als je dit verschijnsel bekijkt, weet je niet meer wat de oplossing zou kunnen zijn. Bijzonder onderwijs afschaffen, okay, maar als je ook de staat voor geen meter kunt vertrouwen? Is het zover? Ja zeker, als er geen kerstboom mag staan in een school, omdat dit onrecht zou doen aan het suikerfeest, hebben we te maken met dezelfde vorm van verkniptheid en is dat een veeg teken voor de nabije toekomst. (Een kerstboom is trouwens helemaal niet christelijk, maar een gebruik dat we van onze heidense voorouders hebben overgeërfd. Alleen over de ster in de top valt te twisten). Dus wat moeten we doen? Zeggen jullie het maar.

    1. Dank je wel voor je reactie, Johan!
      Dit zijn belangrijke maatschappelijke thema’s waar heel zorgvuldig mee moet worden omgegaan… Goed om er hier samen over van gedachten te wisselen. Ik heb geen wijze woorden… ik luister en lees mee…

    2. Johan Nijhof

      Een kleine update: Op Oxford University is de gendergekte nu ook zover doorgeslagen. Pamfletten waarin geëist wordt dat er een genderneutraal pronomen wordt gebruikt, zodat de menigte van geslachtsonzekeren zich er niet onprettig bij hoeft te voelen. Hiervoor is (toevallig) ‘ze’ als pronomen gekozen.

  6. Edward

    Beste Johan,

    Je kent vast wel het kinderlijke denkbeeld ”Een beetje peper maakt de soep een beetje lekkerder, veel peper maakt hem dus veel lekkerder”.

    De mens heeft altijd de neiging tot het excessieve. Dit geldt voor al zijn denken en doen. Privé, maar ook in het publieke domein. Politiek, sport, sociale contacten, religie. Het meest doctrinaire communisme tegenover het meest libertaire vrijemarkt-denken. Van het extreme altruïsme van mensen als Albert Schweitzer en Moeder Theresa, welke motieven ze er ook voor hebben, tot het extreme egoïsme van sociopatsche criminelen. Mensen fitnessen tot ze dood van het toestel afvallen. Anderen zuipen zich dood. Denk aan onze eetgewoonten, de gezondhedshype met ‘superfoods’, lactosevrij, glutenvrij, veganisme, raw, boulimia en anorexia… Persoonsverheerlijking… Nationalisme… Wij-zij-denken… De lijst is eindeloos en in al zijn vormen eindigt hij uiteindelijk altijd in destructief gedrag. Soms grootschalig.

    Dit moet een evolutionair ontwikkeld mechanisme zijn, al is het nut ervan niet direct zichtbaar. Heel erg schadelijk voor het voortbestaan van de diersoort Homo Sapiens schijnt het ook niet te zijn, want dan zou het er al evolutionair uitgefilterd zijn.
    Ik vrees dat we ons hierin tot symptoombestrijding moeten beperken. En dan in de eerste plaats d.m.v. voorlichting en bewustwordingscampagnes. Dit geldt m.i. ook voor de falende opvoeding in kringen van gelovigen. Verbieden en bestraffen werkt hoe dan ook niet.

    Edward

  7. Johan Nijhof

    Beste Edward,
    Zeker, extremisme is van alle tijden, maar het viert in ons tijdsgewricht lijkt me wel hoogtij. Daarbij komt, dat met name in Nederland de neiging bestaat tegen elke ongewenste of vermeend ongewenste situatie een wetje aan te willen smijten, hetgeen de zaken wel compliceert, maar zelden helpt. Dat is niet altijd zo geweest. In de middeleeuwen was er een beperkt aantal wetten en de straffen waren vaak vrij mild. Voor 5000 Euro kon je gemakkelijk een handjevol mensen naar de andere wereld helpen, alleen voor diefstal of landloperij hing je. De constatering dat heksen een plaag dreigden te worden leidde tot een heel scala aan straffen, brandstapels, verdrinking, godsoordelen en onze onvolprezen heksenwaag. Niets hielp, wat niet wegnam dat men ook maar begon om ketters te verbranden. Dat leverde milieuproblemen op, zodat het calvinistische Genève zelfs een stop moest afkondigen. Verbrandingen werden opgeschort tot de lucht weer wat schoner was. Straffen wisselden elkaar snel af, na vervanging van de bijl en het beulszwaard kwam de guillotine, die weer werd afgeschaft omdat hij revolutionair was. (Dat was altijd een goed argument. In Florence werd op klacht van het gilde van bedelaars, hoeren en dieven zelfs de straatverlichting afgeschaft omdat ze Napoleontisch was.) Men werd preutser en vond dat een galg voor vrouwen niet meer van die tijd was (Er waren nog geen slipjes en zo’n galg was hoog). Dus kwam in Nederland de worgpaal terug, althans voor vrouwen. Op die wijze modderde men voort. Toegegeven, soms waren die wijzigingen minimaal. Men plaatste in de formule waarmee de koning een wet aankondigde, “W. bij de gratie Gods koning der Nederlanden”, een komma achter Gods, want men mocht eens denken dat … Zo waren vreemd genoeg de tegenstanders van het goddelijk recht van de vorst ook weer gesust, hoewel die komma natuurlijk helemaal nergens op slaat. De wet op het Bijzonder onderwijs, die de onderwijspacificatie bracht, leek een tijdje te helpen. Nu stelt het fanaten in staat te verkondigen dat een platte aarde op pilaren rust, en creationisten dat de aarde 6000 jaar geleden werd geschapen en de fossielen door God in de bodem zijn verwerkt om de gelovigen op de proef te stellen. Tja, wat moet je daarmee? Als je domheid aankweekt, blijft de biblebelt een Hochburg voor afranselen en incest toch?
    Verbieden en bestraffen helpt niet, nee. Maar voorlichting zal heus ook steeds minder helpen als men ondertussen consequent de kenniscomponent uit het onderwijs sloopt. Schnabel is een beste man hoor (ik heb hem ooit nog eens een hand gegeven op mijn bruiloftsreceptie), maar nu is hij wel goed van het padje af. En zo blijft het tobben dus.

  8. Jos de Bleyser

    Lieve Inge,

    in dit stuk raak je de kern van het probleem.
    Religie wordt voortgezet door het indoctrineren van onschuldige, kwetsbare kinderen.

    Het kopje “Misdadig?” roept een volmondig JA!! op.
    In artikel 6 van de grondwet ligt de vrijheid van godsdienst verankerd.
    Deze vrijheid wordt elk kind dat religieus wordt opgevoed onthouden.

    Als men alle kinderen op zou voeden zonder enige religieuze invloed en men zou ze op achttienjarige leeftijd de verschillende “heilige” boeken voorleggen, hoeveel kinderen zouden er dan nog in mee willen gaan? Weinig, denk ik zelf.

    Ikzelf heb door kinderlijke logica op ongeveer zesjarige leeftijd de religie die mij werd voorgehouden kunnen ontmaskeren. Alles dat mij in die zin nog werd voorgehouden werd kritisch overdacht en kon de toets van de werkelijkheid niet doorstaan.

    Mijn leven wordt dan ook niet bezwaard met irreële, aangeleerde angsten en jouw site is dan ook een openbaring voor mij, zij het dan een negatieve openbaring.

    Mijn oplossing voor het religieuze probleem zou zijn :

    Schaf het bijzonder (lees religieus) onderwijs af zodat er alleen openbaar (lees seculier) onderwijs over blijft.
    Stel een lesprogramma op dat, vanuit de seculiere positie, alle religies onder de loep neemt, de overeenkomsten en de verschillen laat zien en vooral de onwetenschappelijke aard en de onmenselijke proposities van deze religies.

    Alleen dan is er een kans dat we ooit van de nadelige invloed van de religie verlost worden.

    Liefs,

    opa Jos.

    1. Johan Nijhof

      Beste Jos,
      Dat is helaas een voorstel dat weliswaar een oplossing aandraagt, maar zelfs in een land als het onze, waar religie niet veel aanhang meer heeft, geen schijn van kans maakt. Niet alleen onze biblebelt, maar ook alle (ALLE!) moslims zouden moord en brand roepen, en misschien zou zelfs de VS-invasie in Scheveningen als antwoord komen. De neiging om “overal een wetje tegenaan te gooien” doet zich dus ook bij jou voor. Nee, men zal subtieler te werk moeten gaan, en misschien eindelijk eens werk maken van het schoolvak logica.
      Groeten,
      Johan

      1. Hallo Johan,

        het is geenszins mijn hobby om overal wetjes tegenaan te smijten maar ik denk dat de importantie van de onderhavige kwestie een wetswijziging zeker wel rechtvaardigt.

        Elk kind moet de kans krijgen om vrij van godsdienst te kunnen komen, alle goede bedoelingen van de opvoeders ten spijt.

        Weinig kinderen zullen onder de huidige omstandigheden hetzelfde geluk hebben dat ik destijds had : ik stelde zelf vast dat sinterklaas niet bestond en vroeg mij af of ik ook met andere zaken in de maling genomen werd.
        Hier door kwam de religie onder verdenking te staan en kon ik mij er gaandeweg van losmaken.

        Uiteraard zou het schoolvak logica zeker wel op zijn plaats zijn, hierin zou mijn plan prima kunnen worden opgenomen.

        Dat zulks niet eenvoudig en zonder slag of stoot te realiseren zal zijn lijkt mij zonneklaar maar niet geschoten is altijd mis.

        Op voorhand aannemen dat het niet te doen is heet geloof ik defaitisme.

        Groet, Jos.

    2. Dank je wel voor je reacties Jos. Ik ben het niet met je eens. Je roept volmondig ‘JA!’ op de vraag of een religieuze opvoeding misdadig is. Maar vergeet niet dat we het niet hebben over gewetenloze monsters, maar over liefdevolle ouders. Daarmee wil ik niets afdoen aan de schade die hun kinderen mogelijk oplopen, maar ik denk dat er meer onrecht bijkomt, wanneer de ouders worden bestempeld als ‘misdadig’.
      Liefde kan in zoveel ’talen’ worden gesproken en uitgedragen. Wanneer je iets niet als liefdevol kunt herkennen, wil dat nog niet zeggen dat het niet liefdevol is…

      1. Jos de Bleyser

        Lieve Inge,

        het is mij volkomen duidelijk dat geen ouder een kind religieus opvoedt vanuit de wens om iets misdadigs te doen. Dat neemt echter niet weg dat het onthouden van de vrijheid van godsdienst, dat een logisch gevolg is van die opvoeding, strijdig is met de grondwet en derhalve als misdadig gezien kan worden.

        Natuurlijk hebben we het hier over een uiterst complexe situatie. Goede bedoelingen die kunnen leiden tot kwalijke resultaten. Ik meende in mijn post een mogelijke oplossing aan te dragen die voortvloeit uit mijn eigen ervaring met het verlaten van de religie. Ieder kind zou zo’n kans moeten kunnen krijgen.

        Liefs, Jos.

    3. Arjen

      Klopt, Jos,

      Bijzonder onderwijs (waar een god wordt onderwezen die straffen uitdeelt als jij niet goed leeft, tot aan uiteindelijk jou in de eeuwige verdoemenis en hel brengen aan toe) moet worden afgeschaft.

      Evenzo moet opvoeding door ouders met deze elementen worden verboden. Als zijnde kindermishandeling en huiselijk geweld. Minder beschermen tegen de schade door dergelijke opvoeding moet staan boven vrijheid van geloof.

  9. Edward

    Dat vreselijke, giftige mengsel van “meer dan doodsangst” (wat ik zonder meer aanneem0 en valse beloften voor een leven na de dood. Plus de illusie dat ‘ons geloof’ het ware geloof is en alle anderen misleid zijn en dus gedoemd.
    Dat is het machtsmiddel waarmee ‘de kerk’ (en ‘de moskee’ en ‘de sjoel’ en alle andere religies) hun gelovigen onder controle houden, manipuleren en tot de meest verschrikkelijke daden weten te verleiden.

    Maar wat doe je er aan?
    Het religieus onderwijs afschaffen, zoals Jos de Bleyser voorstelt?
    Een loffelijk streven, maar onhaalbaar. Dat is bij wet geregeld. Die zou dus veranderd moeten worden. Kansloos, zolang ‘de kerk’ nog via de confessionele partijen invloed op de politiek heeft.
    Bovendien is het niet genoeg. Zolang ouders in hun zo liefdevol bedoelde opvoeding hun kinderen dit giftige mengsel blijven toedienen blijft het trauma bestaan. Bij Inge werd het trauma manifest nadat ze met het geloof gebroken had, maar het was natuurlijk altijd al aanwezig: De “meer dan doodsangst” die ze noemt. De schrik bij ieder onverwacht geluid, het verschrikkelijke schuldgevoel vanwege het ‘gestolen’ koekje, de eeuwige onzekerheid over de eigen en andermans intenties, het huilen, het bidden om vergeving… En daar tegenover de (valse) zekerheid van het ware geloof. De ‘bescherming’ van de eigen kring, die feitelijk een isolatie is, een afzonderen van de wereld der mensen. Verbazingwekkend dat nog zo veel gelovigen zo normaal in de samenleving kunnen functioneren.
    Maar ouders verbieden hun kinderen met hun eigen angsten en (valse) zekerhedenop te voeden? Uitgesloten. Opvoeden is privé. Daar blijft de samenleving van af.

    Maar wat dan wel?
    Ik denk dat we moeten beginnen met grote bewustwordingscampagnes in de stijl van anti-rookcampagnes of de vuurwerkcampagnes. Op straat, in de media, op scholen, Overal waar de overheid de bevolking maar kan bereiken, want ik zie dit als een overheidstaak.
    Het geloof, élk geloof, werkt als een zware sleeprem op de ontwikkeling van de beschaving. Het geloof werpt blokkades op voor humanere denkbeelden met betrekking tot (bijvoorbeeld) homoseksualiteit, abortus stervenshulp bij een voltooid leven.
    Alleen al hierom zou de overheid van een seculiere samenleving het geloof moeten ontmoedigen, maar er is meer. Geloof is ook inherent immoreel, al beseffen de meeste geovigen dat niet.
    Helaas is ook de overheid zich de urgentie van het probleem niet bewust en zo zitten we in een vicieuze cirkel die niet zo eentweedrie doorbroken wordt.

    1. Arjen

      Inderdaad, werken aan bewustwording tot aan maatschappelijk verwerping van deze handelswijze van ouders. Wetgeving met verbieden van dergelijke opvoeding en scholing komt dan ook.
      Ook kan een politieke partij het verwerpen van deze praktijken in hun programma zou opnemen. Bijvoorbeeld een Partij voor de Mensen.Dat kan nu al!

      Hoe dan ook: dit alles hoe eerder, hoe beter.

  10. Johan Nijhof

    Beste Jos en Edward,
    Staatsscholen hebben we vroeger ook gehad. Misschien is er een kansje dat we het bijzonder onderwijs een keer kunnen afschaffen. Ik moet daarbij vermelden dat ikzelf op twee scholen voor buitengewoon bijzonder onderwijs lesgegeven heb, het Huygenslyceum in Voorburg en het Montessorilyceum in Rotterdam. Het Huygens was opgericht vanuit het verzet, vanuit de terechte gedachte: dat nooit weer, en stimuleerde zelfwerkzaamheid via omvangrijke projecten, het Montessorilyceum was een prettige plek met veel creativiteit. Dat iedereen hetzelfde zou moeten leren, lijkt me geen deel uit behoeven te maken van de oplossing.
    Ik hoop dat je je realiseert dat inmiddels de facto juist het openbaar onderwijs is afgeschaft, en scholen bestuurd worden door een commissie van een gemeenteraad. Op lokaal niveau, en meestal nogal kortzichtig. Als je kijkt naar wat er momenteel op Amerikaanse scholen gebeurt, waar een leraar weggestuurd kan worden als hij een keer iets verstandigs zegt, rechtse policor ouders een ware terreur uitoefenen en de evolutietheorie of seksuele voorlichting willen verbieden, moet je vrezen dat er ook een bedreiging van die kant kan komen. Voor Europa geldt, als je mijn voorbeeld van de Stockholmse school in gedachten houdt, dat er een tegengesteld, maar niet te onderschatten gevaar dreigt vanuit de hoek van een staatsideologie. Ik heb staatsideologie in Oost-Duitsland zijn funeste werking zien uitoefenen: ze doodt alle hersenactiviteit. Afschaffing van het religieus bijzonder onderwijs, ook van islamitische scholen natuurlijk, heeft uiteraard mijn zegen. Op wie wil je stemmen om dat gerealiseerd te krijgen?
    Met vriendelijke groeten,
    Johan

    1. Edward

      Johan,

      Het lukt ‘de kerk’ elke keer weer politieke regelingen ten gunste van zichzelf te interpreteren, of het nou om de vrijheid van geloof gaat, de scheiding van kerk en staat of de vrijheid van onderwijs, of wat dan ook. Of een ontwikkeling die hun invloed beperkt af te remmen of zelfs te blokkeren.
      Bijvoorbeeld de scheiding van kerk en staat: Ik heb ooit een dominee horen zeggen: “Dit betekent dat de staat zich niet met het geloof mag bemoeien” Hij had natuurlijk gelijk, maar alleen maar half. Hij ‘vergat’ erbij te zeggen dat ‘de kerk’ zich dus ook niet met de staat mag bemoeien. En dat gebeurt dus volop, zij het indirect via de confessionele partijen.

      In mijn vorige post schreef ik al dat dat religieus onderwijs afschaffen een loffelijk streven is, maar onhaalbaar.
      Maar het gaat eigenlijk niet om de kwestie openbaar onderwijs versus bijzonder onderwijs. En of een school nou door de overheid geïnitieerd wordt of op particulier initiatief gesticht maakt in principe niet veel uit, maar de onderwijswet zou anders geïnterpreteerd moeten worden.
      Als de voorwaarden om een school te mogen stichten puur op pedagogisch-didactische gronden gebaseerd zouden zijn, zoals Montessori, Dalton, Jenaplan of voor mijn part traditioneel klassikaal, plus de eis van seculier, d.w.z. onpartijdig, niet ideologisch bepaald, zouden we al een flinke stap verder zijn. Religie zou dan op een algemene en rationele manier, met alle plus- en minpunten en niet toegespitst op één enkele stroming (‘waarheid’) als onderdeel van vakken als geschiedenis of maatschappijleer ter sprake kunnen komen. Op deze manier is er vrijheid van onderwijs, gebaseerd op heldere onderwijsprincipes.
      Religie, of welke andere ideologie of levensbeschouwing dan ook is geen onderwijsprincipe, kan dus geen uitgangspunt zijn om een school op te baseren.

      Ik noemde bewustwordingscampagnes als manier om de negatieve invloed van ‘de kerk’ terug te dringen een overheidstaak. Dat vind ik nog steeds, maar zolang ‘de kerk’ het onverdiende respect van politiek en samenleving geniet en de onterechte claim van hoeder van de menselijke moraliteit kan handhaven verandert er niets.
      Het initiatief zou uit particuliere hoek moeten komen, zoals de medische wetenschap alarm heeft geslagen m.b.t. de schadelijkheid van tabaksgebruik of het gevaar van vuurwerk of alcoholgebruik door jongeren.
      Het zoeken is naar een persoon met voldoende prestige die dit zou willen aanzwengelen en een podium dat groot genoeg is om de samenleving te bereiken.

      en ehh Ik ken een helboel partijen waar ik zeer zeker niet op zal stemmen, maar op welke partij dan wel weet ik nog niet.

      Vriendelijke groet

      Edward

  11. Johan Nijhof

    Beste Edward,
    In je laatste betoog kan ik me wel vinden. Toch zitten er nog haken en ogen aan
    De laatste tijd heb ik me nogal verdiept in de opvattingen van Amerikaanse christenen. Hoe erg en repressief onze bible belt ook is, het zijn schatjes in vergelijking met die Amerikanen. Veel mensen zullen gehoord hebben over de geloofsopvattingen van de neurochirurg Ben Carson, die nu minister van bouwwezen moet worden onder Trump, en die ervan overtuigd is, dat de piramides door Jozef gebouwd zijn als graanschuren. (Daarom zijn ze natuurlijk ook niet vanaf de grond toegankelijk, hebben gladde wanden, en zijn ze zo goed als massief). Nu ja, één zwaluw maakt nog geen lente, zul je denken. Maar echt, het is erger. Hier een bloemlezinkje van intelligente vragen die op een forum (Quora) gesteld worden:
    Waar geloven atheïsten dat de bijbel vandaan komt?
    De bijbel is duidelijk over de verdoemenis van ongelovigen. Waarom bekeren atheisten zich in het licht hiervan niet?
    Als Jezus een Jood was, waarom vraagt hij óns dan om christenen te zijn?
    Waarom faalt de kerk erin atheisten terug te leiden tot het christendom?
    Zijn er atheisten die een van de tien geboden opvolgen?
    Vraag aan holebi-mensen. Als iemand bewees dat God bestaat en hij homoseksueel gedrag niet goedkeurt, zou je dan je leefstijl veranderen?
    Waar geloven atheisten dat de ziel van de baby vandaan komt?
    Hoe kan het dat Jezus een jood was, maar joden nu niet erkennen dat Jezus de zoon van God is?

    Ja, lachen jullie maar, maar dit forum is voortgekomen uit Silicon Valley, gestart door computernerds, en men stelt zulke trieste vragen.
    Als het kennisniveau en vermogen tot logisch redeneren tot het laagst mogelijke niveau is gedaald krijg je zulke onzin. En als ouders de lesstof bepalen, eisen ze dat onderwijs aan hun kinderen ook op dat niveau is.
    Dus rijst de vraag: Als je mag vaststellen dat mongolide of zwakzinnige ouders niet de onderwijsstof bepalen, moet je dan ook geen perken stellen aan de invloed van wedergeboren (born again) christenen daarop?
    Ik herlees deze laatste zin, en vraag me af of dit niet fascistisch is. Maar toch, het spaghettimonster helpe mij, mijn antwoord zou ja zijn.

    1. Die vragen zijn ook in mijn beleving stuitend en tenenkrommend, maar ze zijn wel oprecht… Sommige mensen komen echt van heel, heel ver… Ik weet dat, want ik ben zelf ook zo’n mens…

      Ik denk dat we met compassie en geduld het meeste bereiken…

    2. Edward

      Johan,

      Al eerder schreef ik dat de mens neigt naar het excessieve.
      De Amerikanen hebben er hun levensstijl van gemaakt. Ze ervaren het hele bestaan in de overtreffende trap. Op het hysterische af, soms. Hun samenleving is een hogedrukvat van emoties. Voortdurend op de rand van een uitbarsting. Geen wonder dat er zovelen zijn die vluchten in criminaliteit, verdovende middelen en/of religie. Nakomelingen van politieke en criminele bannelingen, gelukszoekers, vluchtelingen, maatschappelijk onaangepasten en godsdienstfanatici, aangevuld met een handvol voor veel geld aangelokte wetenschappers en kunstenaars uit de oude wereld. En maar denken dat ze het beschaafde volk van de wereld zijn.
      Ja, ik weet het, ik chargeer en generaliseer, maar dit is de atmosfeer van die samenleving zoals die via de media overkomt. (en ook via daar wonende familie en het enkele korte bezoek dat ik daar jaren geleden gebracht heb.)

      Maar goed die Amerikaanse christenen.
      Opgesloten in hun zelfgebouwde bastion van valse zekerheid, met hoge muren, een tankgracht en mijnenvelden er omheen zien zij door de smalle schietsleuven maar een klein stukje van de echte wereld. Ze weten er niets van en ze zijn er bang voor. En hun leiders zorgen er wel voor dat dat zo blijft.
      Geen wonder dat ze zulke stupide vragen stellen.
      En de gewetenloze opportunist Trump maakt gebruik van de situatie om met hulp van de kerk (Ben Carson, Mike Pence en vele anderen, personen en organisaties) om tot president te worden ‘gekozen’ (en dat zet ik niet voor niets tussen aanhalingstekens)

      In mijn denkwereld is de school een instituut voor kennisoverdracht. Hier zit de deskundigheid om dat complexe geheel aan kennis en vaardigheden dat onze moderne maatschappij van zijn leden eist over te brengen.
      Kennis is rationeel, seculier, onpartijdig. Niet religieus of anderszins wereldbeschouwelijk. Dat er op school kennis in het algemeen óver religie en allerlei ideologieën wordt overgedragen is iets heel anders. Daarom vind ik dat ouders zich wel bezig kunnen houden met de vorm waarin deze kennisoverdracht gegoten kan worden en met de kwaliteit ervan, maar nadrukkelijk níét met het al dan niet religieuze karakter ervan.
      En bij nader inzien ook niet te veel met de kwaliteit. Daar heeft de overheid een deskundige dienst voor opgezet.
      Wat daar in Amerika gebeurt zou dus in ons land helemaal niet moeten kunnen.
      Dus paal en perk stellen aan deze schadelijke invloed! Waarom zou dat fascistisch zijn?
      Vriendelijke groet

      Edward

  12. Johan Nijhof

    Er is een aspect aan trauma’s dat hier nog niet aan de orde is gekomen. Dat is het volgende: naarmate er meer aandacht aan wordt besteed, ga je het ook meer voelen. Dat kan zover gaan, dat ook volkomen ongerepte misdienaartjes na twintig jaar denken: “verdulleme, die troostende hand op mijn dij toen ik moest huilen omdat ik de miskelk had omgeschopt!” Toen zag ik er helegaar geen kwaad in, maar eigenlijk ben ik dus ook misbruikt.
    Ik weet toevallig veel van de whiplash, gelukkig niet door eigen ervaring maar door mijn werk. De kracht, en dat is een uittrekkende, kan zo heftig zijn dat je nekwervelkolom bijna 2 centimeter (!) wordt uitgerekt. Meteen springt alles weer op zijn plek, maar duidelijk moge zijn, dat dit niet echt gezond is. In West-Europa zijn er veel gevallen geweest met verzekeringsclaims voor levenslange arbeidsongeschiktheid. Gelukkig is het verschijnsel inmiddels minder populair. Maar goed, het viel op dat als er geen kans op schadevergoeding was en dus minder onderzoek, er ook later stukken minder of geen klachten waren. In Estland, waar de kans op botsingen misschien minder was, was het aantal gemelde whiplashes zelfs nul. Bittere conclusie: therapie en klacht kunnen samen gaan vallen.

  13. […] nieuw hartje vind ik religieus kindermisbruik. Inge Bosscha schrijft zeer terecht in haar blog ‘Religieus kindermisbruik, een groot taboe’ (14 november 2016) dat kinderen in religieuze groeperingen al jong leren zichzelf te wantrouwen […]

  14. Arjen

    Hoi,

    Ik vind religieuze opvoeding waarin kinderen angst wordt aangeleerd voor een god, een oordeel van een god, de straf van een god, de hel, oftewel eeuwige verdoemenis: kindermishandeling en huiselijk geweld. Dit zou verboden moeten worden en bestreden moeten worden. Dit zou maatschappelijk NIET geaccepteerd moeten zijn. De vrijheid van meningsuiting zou ondergeschikt moeten zijn aan het verbod op dergelijke opvoeding, en deze geestelijke mishandeling. Dit soort opvoeding zorgt voor zoveel ellende: onvrijheid, verdriet, angst, onzekerheid, verdeeldheid, isolement, en depressie. Ongelofelijk dat we dat gewoon toestaan, dat we ouders daar vrijheid toe geven. Ik kijk uit naar de dag dat er een politieke partij is die het inzicht en het lef heeft een verbod op deze kindermishandeling als programmapunt op te nemen. En ik kijk uit naar dat dit maatschappelijk wordt afgezworen in plaats van stilzwijgend wordt geaccepteerd. De maatschappij lijkt zich niet eens bewust te zijn van de grote schade die zo wordt aangebracht aan kinderen, en wat schadelijk doorwerkt tot ver in het volwassen leven, en veelal het hele leven, omdat het zo’n diepe misvormende werking heeft.

Laat een reactie achter bij IngeReactie annuleren