Autoritaire religie en traumatisering

Een (door mij vertaald en verkort) interview door Valerie Tarico met Psych. Dr. Marlene Winell over Religieus Trauma Syndroom (RTS).

Veel mensen lijken de deur achter religie dicht te kunnen trekken zonder omkijken of problemen. Wat is het verschil met mensen die lijden aan RTS?

Winell:

quote smallReligieuze groeperingen die sterk controlerend zijn, angst voor de wereld aanleren, de leden afschermen van de wereld en hen bovendien slecht toerusten om te functioneren in de wereld, zijn moeilijk ‘eenvoudig’ te verlaten.
Het wordt nog moeilijker wanneer je geboren en getogen bent binnen de religie; moeilijker dan wanneer je jezelf pas op latere leeftijd aansloot, omdat er geen referentiekader is en je nooit leerde hoe het is om ‘in de wereld’ te zijn.
Mensen die lijden aan RTS zijn vaak personen die intens voelen en denken en die gewetensvol en vol overgave ergens voor gaan.
Wanneer deze oprechte gelovigen hun geloof verliezen, voelen zij vaker woede, depressie en verdriet dan degenen die ‘gewoon naar de kerk’ gingen op zondag.

Zijn dit niet gewoon mensen die sowieso al depressief, angstig of obsessief zouden worden?


Winell:
quote smallZeker niet. Gebaseerd op mijn waarnemingen zijn dit mensen die intens, betrokken en zorgzaam zijn. Anders dan de mensen die ‘gewoon weglopen’ uit de kerk, blijven deze mensen langer trouw aan hun religie, omdat ze hun uiterste best doen het kloppend te maken, ondanks de twijfels die ze hebben. Soms speelt angst een rol, maar vaker is het oprechte toewijding. Dit zijn mensen die veel belang hechten aan ethiek, integriteit en mededogen. Ik merk, dat wanneer zij eenmaal begonnen zijn aan de wederopbouw van hun leven, zij met enorm veel creativiteit en kracht met het nieuwe om weten te gaan.

Hoe ziet u het verschil tussen RTS en Posttraumatische stressstoornis (PTSS)?
Winell:
quote smallRTS is een specifieke combinatie van symptomen die religie gerelateerd zijn, wat niet het geval is bij een‘gewoon’ trauma. Dit verschil is cruciaal om te begrijpen wat RTS is en welke vorm van zelfhulp of behandeling geschikt kan zijn. (Meer informatie hierover is te vinden op journeyfree.org)

[Noot: op de site van Winell wordt duidelijk gemaakt dat RTS niet alleen betrekking heeft op een traumatische gebeurtenis of periode, iets dat je tijdelijk overkomt (wat bij ‘normale’ trauma’s het geval is), maar dat daarnaast ook het wereldbeeld en de identiteit van het slachtoffer door religie soms ernstig zijn misvormd.]

Een ander verschil is de sociale context, die opvallend afwijkt van andere trauma’s of vormen van misbruik. Wanneer iemand bijvoorbeeld aan herstel werkt na slachtoffer te zijn geweest van huiselijk geweld, zullen andere mensen de noodzaak om te vertrekken en te herstellen begrijpen en ondersteunen. Men vraagt zich niet af of dit slachtoffer de gebeurtenissen misschien verkeerd geïnterpreteerd heeft en er is niemand die deze persoon probeert terug te sturen naar de plek waar het misbruik plaatsvond.
Toch is dit precies wat er gebeurt met veel voormalige gelovigen die steun zoeken. Wanneer een hulpverlener de achtergrond van de symptomen niet begrijpt, kan hij een cliënt verwijzen naar een pastoraal hulpverlener of zelfs een (andere) kerk.
Een vrouw die herstellende is van RTS, uitte haar frustratie als volgt:

“Tel daarbij op fysiek mishandelende ouders die ‘spaart de roede niet’ zeer letterlijk hebben genomen en je hebt een fucked-up persoon: een onbemind, afgewezen, getraumatiseerde peuter in het lichaam van een volwassene. Ik ben in wezen een gebroken geest in een lege huls. Maar wacht … Dat is niet genoeg !? De omgeving verwacht dat de slachtoffers hun gebrokenheid samen met de daders vieren… elke keer dat het Kerst of Pasen is!!”

Net als voor aandoeningen zoals autisme of boulimia, heeft het geven van een naam aan het trauma (RTS) belangrijke voordelen. Slachtoffers ervaren een label als helpend om zich minder alleen en schuldig te voelen. Sommigen schreven mij (Winell) opgelucht:

“Er is een naam voor! Ik werd gehersenspoeld vanaf mijn geboorte en verspilde 25 jaar van mijn leven in dienst van ‘Hem’! Ik ben inmiddels al vele jaren los van religie, maar de angst voor hel en verdoemenis blijft me maar achtervolgen en kan ik niet zomaar van me afschudden. Ik ben nu sociaal onbeholpen, arbeidsongeschikt en niet in staat om een seksuele relatie aan te gaan.”

Officiële erkenning van RTS stimuleert hulpverleners deze specifieke vorm van traumatisering zorgvuldiger te bestuderen, behandelingen te ontwikkelen en gepaste hulp en training op maat aan te bieden. Hopelijk kunnen we zelfs werken aan preventie.

[Artikel gaat verder onder de afbeelding.]

schema religieuze indoctrinatie kind dogmavrij

Bron: https://journeyfree.org/childhood-religious-indoctrination/

Wat is het verschil tussen religie die trauma veroorzaakt en religie die dat niet doet?
Winell:
quote smallReligie veroorzaakt trauma wanneer deze sterk controlerend is en probeert te voorkomen dat mensen zelfstandig denken en vertrouwen hebben in hun eigen gevoelens. Groeperingen die gehoorzaamheid en aanpassing eisen, zaaien angst in plaats van liefde en belemmeren een normale ontwikkeling. Met een constante veroordeling van zichzelf en anderen, worden mensen vervreemd van zichzelf, elkaar en de wereld. Religie in zijn ergste vorm veroorzaakt scheiding.
Omgekeerd zijn er ook gezonde groeperingen die mensen met elkaar verbinden en zelfkennis en persoonlijke groei bevorderen. Dergelijke groeperingen hechten belang aan ruimte en respect voor verschillen en waardering voor individuen. Zij bieden sociale steun en een plek voor evenementen, rituelen, met elkaar van gedachten wisselen, inspiratie, kansen om je talenten te ontwikkelen en te gebruiken in verbinding met anderen.
Spiritueel gezonde praktijken, zoals meditatie of het volgen van wijze levenslessen, worden aangemoedigd.
Het komt steeds vaker voor dat atheïsten hier een voorbeeld aan nemen en op zoek gaan naar soortgelijke manieren van samenzijn, zonder het bovennatuurlijke. Zo is er bijvoorbeeld het in Londen gelanceerde en wereldveroverende model ‘The Sunday Assembly’. [Noot: Ook in Nederland actief!]

Sommige mensen zeggen dat termen als ‘herstel van religie’ en ‘Religieus Trauma Syndroom’ slechts atheïstische pogingen zijn om religie te stigmatiseren.

Winell:

quote smallGeestelijke gezondheidswerkers hebben genoeg te doen zonder op zoek te gaan naar nieuwe cliënten. Ik heb nooit Religieus Trauma Syndroom uiteengezet om daarmee nieuwe subgroepen cliënten te creëren. Oorspronkelijk schreef ik een essay voor een conferentie van de American Psychological Association en dacht dat daarmee de kous af zou zijn. Maar toen ik mij weer op andere dingen wilde concentreren, bleek echter dat mijn werk betreffende RTS maar bleef toenemen.

Ik denk dat we ons als cultuur gewoon steeds meer bewust aan het worden zijn van religieuze traumatisering. Steeds meer mensen verlaten hun religie.

[Winell noemt cijfers en vertelt iets over haar werk in Amerika.]
Wanneer je zegt dat iemand autoritaire religies probeert te stigmatiseren, zeg je in feite hetzelfde als wanneer je dit zou beweren van iemand die eetstoornissen onder de aandacht brengt. Waren deze eetstoornissen voordat ze benoemd werden soms gezond? Nee, ze werden slechts niet opgemerkt. Mensen die eraan leden dachten dat ze de enige waren en gaven zichzelf de schuld. Er waren geen professionele hulpverleners opgeleid voor deze problematiek en het werd niet gediagnosticeerd. Zo is de situatie vandaag voor mensen die lijden aan RTS.
Autoritaire religie is al fundamenteel beschadigend en het verlaten van deze dwingende groepsculturen zou niet ook nog eens traumatiserend moeten zijn. Mensen lijden immers al genoeg.

Ze moeten worden erkend en geholpen.

Bron

Op Dogma-vrij is eerder een reeks artikelen gepubliceerd over het onderwerp RTS.

Religieus Trauma Syndroom Taboe  Het eerste artikel vind je hier. In elk artikel staat onderaan een link die je naar het volgende artikel stuurt.

Religious Trauma Syndrome- Anguish  Citaten van slachtoffers vind je hier.

About Inge Bosscha

Aandachtig, openhartig, (zelf)kritisch en verbindend. Trainer, coach en inspirator. Deskundige op het gebied van (het loslaten van) aangeleerde religieuze dogma's en belemmerende overtuigingen.

27 Responses

  1. Tjeerd

    Interessant artikel Inge aangevuld met een heel interessant schema. Goede vertaling trouwens. Opvallend dat RTS nog steeds een begrip is dat ter discussie staat. De associatie dat jarenlange confessionele dwang problemen kan opleveren daar hebben religieuzen waarschijnlijk moeite mee. En men probeert op allerlei manieren de discussie terug te brengen tot iets dat los staat van deze kant van het verhaal. Maar de verhalen van mensen die afvallig zijn geworden zijn soms dusdanig ingrijpend dat RTS niet uit het oog verloren moet worden. Als er dus een klachtenpatroon bestaat waar geen duidelijke verklaring voor is, terwijl er in de anamnese een beeld naar voren komt van iemand die langdurig in een bepaalde cultuur heeft gebivakkeerd die ongezonde trekken vertoont.

    1. Dank je wel voor je reactie en compliment, Tjeerd! 🙂
      Je legt de vinger precies op de zere plek. Ik weet nu pas, nu ik in de openbaarheid treed en honderden reacties kreeg, hoeveel mensen (ook veel ouderen!) met RTS zijn belast. Mensen die soms decennia lang in stilte lijden en zich in schaamte en eenzaamheid afzonderen van de wereld waar ze nog zo vaak bang voor zijn. Er is ontzettend veel verborgen leed dat een naam hoort te krijgen. Omdat een etiketje kan bijdragen aan het ont-schuldigen van de slachtoffers en bovendien voelt het minder eenzaam wanneer je weet dat je bij een ‘groep’ hoort.

  2. Heel interessant. Ik had nog nooit van RTS gehoord, maar nu ik dit lees, herken ik dit bij een aantal mensen uit mijn omgeving. Misschien zelfs een stukje bij mezelf. De angst voor de boze God werd er als kind goed ingehamerd! God was overal en zag alles. Ik was doodsbang van hem. Ook van die prent die in vele huiskamers hing. Daarop stond een groot oog met daarboven een donderwolk en de tekst ‘God ziet mij, hier vloekt men niet.’
    Tot mijn 20ste zat ik bij de nonnen op school. Ik herinner mij geen enkele lieve non. Ze waren allen hardvochtig en dreigden steeds met de straf van God. Ik was al heel vroeg – ergens in mijn puberteit – dat geloof kwijt en kon er vanaf dan best om lachen, maar vooral tijdens de kleuterjaren heeft men veel angst bij mij en mijn klasgenootjes gezaaid.
    En als ik dan de verhalen van mijn moeder hoor, geboren in 1923, dat was pas erg. Wat hebben ze die generatie toch klein en dom gehouden onder het juk van God. Erg!

    1. Ja, verschrikkelijk hoe hele generaties klein gehouden werden. Monddood gemaakt. De boodschap gekregen hebben dat het niet om hen draaide, maar om iemand anders. Iemand waar ze van moesten houden boven alles en die hen zou straffen wanneer zij faalden…
      Dank je wel voor je reactie en het delen van een stukje van je persoonlijke verhaal.

  3. Marieke Visser

    Herkenbaar! Ik had hier ook nog nooit van gehoord. Tja, of het dan een trauma genoemd moet worden..iig zijn het zeer herkenbare beschadigingen. De afzondering, (zelfs van andere christenen!, want door genade hadden wij de waarheid mogen verstaan), de lessen dat je deemoedig moest zijn, de onderste weg gaan, de balk en de splinter, 7 maal 70 maal vergeven.etc etc Ik werd een ongelooflijk naïef iemand die zich idd niet redde in de seculiere maatschappij, nooit geleerd om grenzen te stellen. Nu, op m’n 50e, de brokstukken aan het uitzoeken (eehm dit is geen uitdrukking). Het ellendige was dat een psycholoog ook not done was, vroeger. Had ik die maar gehad, op m’n 20e ofzo. Maar nee, een psycholoog was ‘van de wereld’ en wij kregen kracht van de Heer. Wij waren overwinnaars, de wereld zag dat niet.
    Niet iedereen van mijn leeftijd uit dezelfde gemeente is zo beschadigd. Hangt ongetwijfeld ook af van karakter, en ook van de loop van je verdere leven, of je in een omgeving komt die helpend is en waarin je groeit naar een gezonde volwassenheid, of dat je terecht komt in een systeem waarin je alsnog geen kant op kunt. (Mijn vb: je mag alleen scheiden bij overspel, maar alleen dan als er geen vergeving wordt gevraagd (dat heet volharding vd zonde). en inderdaad, je moet 7 maal 70 maal vergeven.).Ze denken echt dat je getuige bent wanneer je blijft staan als je geslagen wordt, Want dat deed Jezus ook.
    Het is idioot gewoon. Je bent puur overgeleverd aan de goedheid van je omgeving, of die al dan geen misbruik van je kwetsbaarheid maken.

    1. Jos de Bleyser

      Waarde Marieke,

      in mijn reactie op een eerder blog aan Aaltje begon ik met de opmerking, dat na lezing van een dergelijk schrijnend relaas woede en droefheid bij mij om voorrang streden.

      In geval van uw ervaring wint de woede het ruimschoots van de droefheid. Wat uw ouders veroorzaakt hebben reken ik ze zonder meer aan, terwijl ik de beste mensen niet eens persoonlijk ken!

      Als ouder is men verantwoordelijk voor het welzijn van het kind en het opdringen van een religie aan dat kind blijkt keer op keer weer een desastreuze fout te zijn. Nu kan men dat vergoeilijken, door te stellen dat die ouders het beste voor hadden maar dat maakt ze niet minder verantwoordelijk.

      Ook zij hebben een stel hersenen gekregen en zij hadden net ais Inge, ik en met ons vele anderen, die hersenen kunnen gebruiken om de werkelijkheid van de wereld te onderzoeken. Een gemiddelde intelligentie en een gemiddelde portie lef zou toch genoeg moeten zijn zou ik zo denken. (Dat ik Inge hierbij betrek is niet om haar ongewild medeverantwoordelijk voor mijn betoog te maken maar omdat de weg die zij ging, veel dichter bij de uwe lag dan de mijne. Ik ben er in vergelijking met jullie wel heel erg makkelijk vanaf gekomen.)

      U heeft, net als ik, de meeste boterhammen al op en ik kan mij niet aan de indruk onttrekken, dat het bereiken van een volwaardig menswaardig bestaan voor u heel moeilijk, zo niet schier onmogelijk zou kunnen zijn.

      Hier komt bij mij de droefheid om de hoek kijken want wat zou u misdaan kunnen hebben om na een halve eeuw een dergelijke positie in het leven te moeten innemen?

      Religie is het allerergste dat de mensheid zichzelf ooit heeft aangedaan…….

      Met alle liefde die in mij is,

      Jos.

      1. Marieke Visser

        Beste Jos . Dank voor je hartverwarmende reactie, ik heb maar weer ’s even wat traantjes gelaten..
        Ja weet je, ook mijn ouders waren weer slachtoffer, en zij hadden ook weer een enorme achterstand waarvan ik na een gesprek vd week met mijn vader besef dat zij ook weer een sprong hebben gemaakt en nu dingen erkennen, maar zeker vroeger was het isolement toch weer groter. Het was in die tijd al not done dat je met een meisje uit de andere kerk trouwde, zelfs als ze dan naar de ‘goeie’ kerk kwam daarna, bleef het gevoelig liggen.
        Mijn moeder, die uit de hervormde kerk kwam, heeft zich nooit thuis gevoeld, maar dacht altijd dat dat aan haar lag. Je moet van goeie huize komen wilde je alleen durven staan met een mening. Het was heel intimiderend hoe er gebeden werd voor degenen die te kritisch waren.
        Met mij gaat het niet eens slecht, nu. Ik heb een goeie, leuke baan (wijkverpleegkundige, inderdaad :). De ene helft ging in het onderwijs, de andere helft in de zorg. je diende aan de uiteinde vd levens vd mensheid getuige te zijn en mensen tot de Heer te leiden. ).
        Ik heb mensen om me heen, enorm gevoel van bevrijding van dit huwelijk en van rigide godsdienst. En het besef dat het maar een haar had gescheeld of ik had nog in die situatie gezeten. Het was dat er mensen kwamen die mij bij m’n lurven pakten en zeiden dat dit niet meer ging, en me hielpen. Ik was de deurmat geworden, en deurmatten hebben niet veel ruggengraat he..

        Er is wel verdriet om de ‘verloren’ jaren, ik had die jaren graag anders geleefd. aan de andere kant besef ik terdege wat ik nu heb, en zie op mijn werk en op het journaal dat het heel anders kan.
        Nogmaals dank.

      2. Men kan moeilijk, iemand die geïndoctrineerd is, volledig verantwoordelijk stellen voor zijn daden. Je zegt dat de ouders verantwoordelijk zijn. Spijtig genoeg wordt men niet in ouderschap onderwezen. Dat zou, in het onderwijs, geen overbodige luxe zijn.

      3. Lieve Jos en Marieke,

        Dank jullie wel voor het delen van ervaringen, inzichten en steun.

        Ik denk dat het geen zin heeft om met een beschuldigende vinger te wijzen naar de ouders. Dat wij uit het systeem zijn gestapt, wil niet zeggen dat zij dit net zo goed hadden kunnen doen. Het is een voorrecht wanneer je over de verstandelijke en inzichtelijke vermogens beschikt om buiten je eigen referentiekader te kijken. Dat kost naast inzicht ook tijd, moed en een zekere ruimte.

        In mijn geval ontstond die ruimte niet omdat ik er zo mijn best voor had gedaan deze te bevechten. Ik was met heel iets anders bezig: ik vocht voor de toekomst van mijn kind. (Nog niet eens voor mezelf, dat mocht ik toen nog niet.) De bijkomende omstandigheden hielpen mij los te komen van wat mij van huis uit was meegebracht. Zo lag ik er bijvoorbeeld ineens ‘uit’ doordat ik onder de tucht kwam te staan en mijn aanzien als christen verloor. Dat gaf ruimte om vragen te stellen die ik voorheen nooit durfde te stellen. Dat ik in een opvanghuis (en later op mijzelf) in een andere provincie woonde dan ‘de groep’, gaf ook een zekere ruimte.

        Ik had het voorrecht dat ik een uitkering kreeg van de sociale dienst, dat ik therapie kon volgen en dat er hulpbronnen waren die mij echt verder hebben geholpen. Ik had tijd en er was, naast bewustwording dat er iets niet klopte, ook de noodzaak er iets mee te gaan doen: ik was moeder geworden en wilde mijn kindje het gif dat ik zelf tot mij had moeten nemen besparen.

        Ik hoefde mijn land niet op te bouwen na de oorlog. Ik hoefde geen zieke ouder te verzorgen en ik kreeg ook niet het ene kind na het andere. Ik had niet diverse taken in maatschappij en kerk waardoor ik omkwam in het werk en geen tijd had voor persoonlijke ontwikkeling. Ik had tijd en ruimte. Niet iedereen heeft deze voorrechten. Maar ik ben er van overtuigd dat elke ouder aan zijn kinderen probeert mee te geven precies datgene waarvan hij gelooft dat dit goed is. Naar eigen vermogen en inzicht.

    2. Ooh Marieke, dit is zo herkenbaar voor mij! En we zijn niet de enigen.. (ook al ervaar ik, net als jij, dat anderen uit dezelfde kerk en van dezelfde generatie minder problemen ervaren.) Opgroeien zonder besef van eigenheid, grenzen en zelfbeschikkingsrecht is zo ontzettend schadelijk. Zeker wanneer je tegelijk leert dat het om ‘De Ander’ draait. Wat kunnen anderen dan snel misbruik van je maken op allerlei gebieden. Inderdaad, je zegt het heel treffend: ‘overgeleverd aan de goedheid van je omgeving’, die helaas niet altijd rekening houdt met jouw belangen en grenzen…
      Dank je wel voor het delen van je verhaal!

      1. Marieke Visser

        He hoi. Ja he, herkenning! (ben jij soms ook de oudste?).
        Ik lees ergens dast je getrouwd bent, ik hoop maar dat jullie samen zo’n beetje dezelfde weg gaan, anders is dat ook weer lastig. Dat voordeel heb ik dan weer!

  4. Er is ook een religieuze variant, overigens, die uitermate bevredigend kan zijn, namelijk het gevoel dat er iemand is die oneindig veel van je houdt en alles voor je over heeft en heeft gehad. Iemand die je accepteert zoals je bent. Je bent, in de woorden van bijv. Henry Nouwen een “beloved son/daughter of God”. Wat je allemaal verkeerd hebt gedaan is niet vergeten, maar weggewassen en je bent weer vrij. De emoties die daar bij los komen, kunnen je als een warm bad overspoelen. Het gaat dan meestal wel om weggewassen… in het bloed van het Lam (Jezus) en de liefde van de judeo-christelijke God en de bijbehorende Bijbel als de onfeilbare basis voor je normen en waarden. Het maakt je zeker wereldvreemd want voor die andere wereldbewoners verlang je dan datzelfde geluk….
    Maar het blijft een (soms redelijk goed werkend) placebo voor troost en vrede en geluk.. En de emoties na “ontwaken” kunnen dan ook heel diep gaan.
    http://kinderen-van-god.blogspot.com/2014/10/introductie.html

    1. Dank je wel voor je waardevolle aanvulling, Wietze! Ik heb de boeken van Henry Nouwen verslonden. Vond ze zo mooi, mild en liefdevol! Wat is mijn geloof ook intens mooi geweest toen ik er mijn eigen weg in gevonden had. Het deed dan ook intens veel pijn toen ik mij realiseerde dat aan alles wat ik geloofde eerst mijn eigen aannames vooraf waren gegaan. En dat ik n.a.v. deze aannames bepaalde ervaringen had. Ik deed het zelf… Wat een ontgoocheling!
      https://dogmavrij.wordpress.com/de-kracht-van-verbeelding/

  5. Het plaatje spreekt zeer tot de verbeelding en zegt mijn inziens genoeg.

    Emotionele achterstand: ja
    Intellectuele achterstand: in bepaalde opzichten, ja
    Seksuele achterstand: ja, want seks was vies (schaamte)
    Sociale achterstand: ja (omgang in beperkte kring [heeft niet alleen met “kerk” te maken, maar meer met gezin en rest van de wereld)

  6. @Inge
    Ik ben mij er niet van bewust dat dergelijke praktijken, hier in Europa, nog bestaan. Volgens de beelden die wij, nu en dan, uit de VS, binnenkrijgen, zijn dergelijke, bijna misdadige religies, nog steeds voorkomend.
    Zoals de meeste mensen van mijn generatie, geboren in wereldoorlog II, werd praktisch iedereen religieus opgevoed. Ik heb mij zeer snel van die dwangbuis kunnen ontdoen. Ik tracht met een open blik op de wereld te leven. Dat betekent dat er ook morele waarden bestaan. Het is niet, omdat men niet aan een religie verbonden is, dat er geen principes bestaan, waaraan we ons best kunnen vasthouden om het leven aangenaam te maken.
    Wij moeten wel begrijpen dat religies, groot of klein, winstgevende bedrijven zijn. De christen- en islam-kerken, zijn zelfs zo groot dat veel multinationals daar nog in de leer kunnen gaan.
    Zij hebben langs de andere kant wel prachtige kunst voortgebracht op gebied van architectuur, schilderkunst en beeldhouwkunst.(de laatste 2 uiteraard niet voor de islam)

    1. Dank je wel voor je reactie!
      Veel mensen denken dat de groeperingen die kunnen leiden tot RTS absurde sektes zijn, die ook door de meeste religieuzen aangeduid zouden worden als zijnde schadelijk. Toch worden schadeveroorzakende dogma’s ook verkondigd in kerken en gemeentes waar we vertrouwd mee zijn en die een zekere maatschappelijke status hebben. Met andere woorden: het gebeurt dichterbij en vaker dan je misschien denkt.
      Ik ben het met je eens dat religieuze groeperingen ook veel goeds kunnen brengen. Het artikel benoemt daar ook enkele kenmerken van. Jij vult dat dan weer mooi aan met architectuur en kunst. Dank je wel! 🙂

  7. Dank je wel Inge, voor de vertaling van dit artikel. En wat worden er in-schrijnende persoonlijke verhalen gedeeld op jouw site. Als kind ben ik in een niet-christelijk gezin opgegroeid, die ballast heb ik niet, gelukkig. Maar, ik kwam op volwassen leeftijd in strenge christelijke geloofswerelden, sekten terecht. 17 Kostbare jaren heb ik als een “onzichtbare” geleefd, in de “Naam van de Heer”. Ik ben er uit, ben geen gelovige meer, in de gebruikelijke zin. Het heeft echter jaren geduurd, om bij mijzelf uit te komen.
    Ik lees over het getraumatiseerd raken, binnen geloof en het verlaten daarvan. Dit dient dan ook zeer deskundig begeleid te worden, voor degene die hulp zoeken. Ik ervaar echter een groot gebrek aan deze kennis, integendeel, (ex)- slachtoffers moeten zeker niet naar buiten komen om hun ervaringen openbaar te maken. Althans, dit zijn mijn ervaringen binnen de zogenaamd erkende hulpverleners op dit gebied.Het naar buiten treden, tracht ik sinds kort te doen, maar zelfs ook het reageren op jouw artikelen, is een strijd, om de resten van het “onzichtbaar” zijn, te overwinnen. Toch voel ik me hier veilig genoeg, om dit te doen. Ik ben geraakt, door dit artikel en de ervaringsverhalen van anderen. Ook ben ik opnieuw geraakt, door de eenzaamheid, die schade binnen dogmatisch geloof met zich mee kan brengen en ik ben geraakt, door te weten, dat, hoewel ik niemand persoonlijk ontmoet met soortgelijke ervaringen, ik hier niet alleen in sta.
    Leefse, Aaltje!

    1. Ach lieve Aaltje… dank je wel voor je moed om je verhaal te delen! Dank je wel voor je vertrouwen!
      Wat verschrikkelijk dat het je zoveel heeft gekost en dat je ook zo het slachtoffer geworden bent op het gebied van hulpverlening. Ik kan me voorstellen dat je daardoor extra huiverig bent geworden om met je kwetsbare verhaal naar buiten te komen. Alsof je, in plaats van jezelf te bevrijden, een extra muur rond je gevangenis hebt gebouwd… Ik vind het heel erg voor je, dat het vaak zo eenzaam voelt binnenin. En ik herken het vanuit mijn eigen situatie. Hoe je enerzijds enorm veel behoefte kunt hebben om gezien en gekend te worden zoals je bent, inclusief het kwetsbare, en anderzijds die angst… voor afwijzing… omdat het zo diep in je systeem is gaan zitten dat ‘De Ander’ bepaalt of jij wel of niet goed (genoeg) zou zijn.
      Op deze site probeer ik tegen iedereen, ook tegen jou, te zeggen: Ik zie je. Ik hoor je. Ik erken je als mens. Je bent goed zoals je NU bent. Ik ervaar hoe anderen dit ook tegen mij zeggen en hoe goed dat doet. Je bent inderdaad niet alleen. Wij zijn met velen en we lijden veelal in stilte. Helaas vaak bij gebrek aan beter…
      <3

      1. Marieke Visser

        Het klopt precies zoals je zegt, Inge. De eenzaamheid en angst voor afwijzing, en de behoefte om gezien te worden, zelfs als er echt wel mensen zijn die voor je willen klaarstaan. Zo raar, ik krijg wel uitnodigingen maar voel me toch eenzaam in zo’n gezelschap van vrolijke mensen. Misschien slijt dit ooit nog? Ook voor jou Aaltje, veel sterkte met alles. Ik herken zo wat je schrijft, goed dat je dat doet, je staat echt niet alleen! (Schrale troost..)

      2. Ik weet niet of het slijt, Marieke. Ik denk het wel. Ik merk wel dat ik bijvoorbeeld zelf het risico op eenzaamheid blijf houden, doordat ik mezelf soms te lang terugtrek en teveel toegeef aan mijn angst. Dat is oké, dat mag ik doen wanneer ik mij (te) kwetsbaar voel, maar duurt zo’n periode langer, dan merk ik dat mijn drempels om me met anderen te verbinden ook hoger lijken te worden. Ik probeer zoveel mogelijk drempelverlagend en grensverleggend bezig te zijn in mijn leven, juist waar het mijn angsten betreft. De aanname die daaraan ten grondslag ligt is dat het langzaam maar zeker minder angstig zal gaan worden. Ik hoop dat het klopt.

  8. Even een herinnering aan RESPECT in de omgang met elkaar. Respect voor allen, dus ook voor mensen met een religie en niet alleen de christelijke religie.

    Binnen elke religie zijn dogma’s en (on)uitgesproken regels die maken dat de groep hecht kan blijven. Binnen elke religie zullen ook wel mensen zijn die hier walgelijk misbruik van maken en uit zijn op macht of bezit. Sommige gelovigen zijn verbijsterend naïef (ik neem ook mezelf als voorbeeld), dus gewillige slachtoffers. Maar er zitten ook zoveel mensen met de beste bedoelingen! Mensen die oprecht zoeken naar wat de beste manier is om te leven en mensen die geleerd hebben dat anderen dit voor hen bepalen. Dit zijn geen domme mensen. Dit zijn gehersenspoelde mensen.

    In hoeverre zijn we zelf ook nog altijd gehersenspoeld? Hoe kritisch je ook bent tijdens het lezen van artikelen en het zien van programma’s, wie bepaalt wat je te zien krijgt? Wie zitten er achter de schermen en wat zijn hun belangen? Wat is echt waar?

    Ik plaats een link naar een filmpje dat een duidelijk voorbeeld laat zien van massale hersenspoeling.
    Je hoeft het er niet mee eens te zijn, daar gaat het niet om, maar ik hoop dat het helpt om wat milder met elkaar om te gaan. Mensen met de meest idiote ideeën hebben deze meestal niet zomaar. Achter elk onrecht zit weer ander onrecht.

    LET OP: In het filmpje staan echte filmbeelden van slachthuizen. Vanaf 08:00 t/m 10:15. Er wordt van tevoren ook een waarschuwing gegeven in het filmpje zelf, maar nu zijn jullie extra gewaarschuwd. (Ik kan het zelf niet zien zonder te huilen en me ziek te voelen.) https://youtu.be/ao2GL3NAWQU

    En dan nog iets: er zijn hier geen moslims die deelnemen aan het gesprek. Laten we hun geloof er dan ook buiten laten. Het is niet dat ze niet welkom zijn, maar ik vind het niet eerlijk om het over hen te hebben en (vage) speculaties te doen die alleen maar verdeeldheid zaaien. Dat staat haaks op de doelstelling van Dogma-vrij!

  9. Even een herinnering aan RESPECT in de omgang met elkaar. Respect voor allen, dus ook voor mensen met een religie en niet alleen de christelijke religie.

    Binnen elke religie zijn dogma’s en (on)uitgesproken regels die maken dat de groep hecht kan blijven. Binnen elke religie zullen ook wel mensen zijn die hier walgelijk misbruik van maken en uit zijn op macht of bezit. Sommige gelovigen zijn verbijsterend naïef (ik neem ook mezelf als voorbeeld), dus gewillige slachtoffers. Maar er zitten ook zoveel mensen met de beste bedoelingen! Mensen die oprecht zoeken naar wat de beste manier is om te leven en mensen die geleerd hebben dat anderen dit voor hen bepalen. Dit zijn geen domme mensen. Dit zijn gehersenspoelde mensen.

    In hoeverre zijn we zelf ook nog altijd gehersenspoeld? Hoe kritisch je ook bent tijdens het lezen van artikelen en het zien van programma’s, wie bepaalt wat je te zien krijgt? Wie zitten er achter de schermen en wat zijn hun belangen? Wat is echt waar?

    Ik plaats een link naar een filmpje dat een duidelijk voorbeeld laat zien van massale hersenspoeling.
    Je hoeft het er niet mee eens te zijn, daar gaat het niet om, maar ik hoop dat het helpt om wat milder met elkaar om te gaan. Mensen met de meest idiote ideeën hebben deze meestal niet zomaar. Achter elk onrecht zit weer ander onrecht.

    LET OP: In het filmpje staan echte filmbeelden van slachthuizen. Vanaf 08:00 t/m 10:15. Er wordt van tevoren ook een waarschuwing gegeven in het filmpje zelf, maar nu zijn jullie extra gewaarschuwd. (Ik kan het zelf niet zien zonder te huilen en me ziek te voelen.) https://youtu.be/ao2GL3NAWQU

    En dan nog iets: er zijn hier geen moslims die deelnemen aan het gesprek. Laten we hun geloof er dan ook buiten laten. Het is niet dat ze niet welkom zijn, maar ik vind het niet eerlijk om het over hen te hebben en (vage) speculaties te doen die alleen maar verdeeldheid zaaien. Dat staat haaks op de doelstelling van Dogma-vrij!

  10. Jos, ik bedoel niet dat moordpartijen en verkrachtingen niet gebeuren. Ik bedoel enkel, dat die, op dit ogenblik, minder gebeuren, hier in Europa. De misdaden gebeuren hier ook maar niet op systematische wijze. Natuurlijk tijdens de nazi-periode, gebeurden misdaden systematisch. We moeten dus niet alleen naar IS kijken, maar ook eens in de spiegel kijken. Hoe komt het dat de Arabische volken zo brutaal te werk gaan? Hebben wij daar ook geen schuld aan? De schuld geven aan de koran is al te gemakkelijk. Het merendeel van de moslims zijn nog altijd vreedzaam. Ze worden actueel, met veel oliedollars geïndoctrineerd. Ook de joodse scholen indoctrineren kinderen. Het resultaat is dan ook te verwachten. Wie wind zaait, zal storm oogsten. Hebzucht ligt aan de basis van veel problemen, in de wereld.

Laat een reactie achter bij @matroosbeekReactie annuleren