Tekst antwoord, Antwoorden 370x, onbeantwoord 332x

Antwoorden die herleidbaar zijn naar een persoon zijn weggelaten of geanonimiseerd. Reacties die vaker voorkomen, zijn ook (deels) weggelaten. Reacties met enkel ‘n.v.t.’, ‘geen’ of ‘geen enkele’ zijn weggelaten.

Dit zijn de reacties, in willekeurige volgorde:

• erkenning (14 x op deze manier genoemd)
• Luisterend oor
• de ruimte die ik ervoer door me buiten de gemeenschap te plaatsen heeft me goed gedaan en mijn blikveld enorm verruimd
• Luisteren, begrip
• Herkenning bij anderen
• dogmavrij, steungroep, DogmaVRIJplaats, coach voor kerkverlaters
• Mensen die je in je waarde laten
• Dat ik mijzelf die ruimte gunde …
• Gesprekken met gelijkgestemden
• Aandacht voor elkaar, gebed
• Wat ik heel fijn vind is als het een open gesprek is, waarbij niet de een het zwarte schaap en de ander de verloren zoon is. Of de één vrijgevochten en de ander bekrompen. Maar gewoon twee verschillende mensen die allebei een andere keuze maken, die even goed, vrij en liefdevol kan zijn. Dat als basis van gesprek. En interesse in elkaar. Ook vind ik erkenning van wat een kerk kan doen met mensen heel belangrijk. Het ingeramde schuldgevoel, plichtsbesef en messiascomplex heb ik zelf ervaren als een zeer ongezonde cocktail.
• Openheid. Vragen van andersdenkenden
• Troost
• Als er mensen konden troosten of luisteren. Dat waren de niet-kerkelijken.
• Kerkverlating benoemen als zonde en ongehoorzaamheid, want dat is het. En vrijwel geen enkele kerkganger durft het meer zo te noemen, wat een zeer kwalijke zaak is. Zachte heelmeesters maken stinkende wonden.
• Ik had een ongelovige psycholoog die me vroeg waarom ga je nog .. en gelovigen die niet naar een kerk gingen of iets anders naar dingen durfden te kijken
• Belangrijk zijn handvatten voor ouders hoe om te gaan met de kerkverlating van hun kinderen.
• Contact groepen.
• Vrijheid (7 x op deze manier genoemd)
• Er open (zonder oordeel) over kunnen praten en de verhalen horen van gelijkgestemde (herkenning en erkenning)
• Respect voor eigen mening en vrijheid
• Dat ik na ca. 60 jaar kerkverlating op FB (dogmavrij) lees wat voor pijn ik had ervaren, maar het had weggestopt. Veel herkenning over wat ik las geeft me nu nóg meer vrijheid.
• Als iemand de moed heeft om echt, zonder oordeel naar mijn worstelingen te luisteren. Of dat ze mijn bewogen hart zien achter alle twijfels en worstelingen. Dat gebeurt helaas bijna nooit.
• “Kindness is a language which the deaf can hear and the blind can see.” ~ Mark Twain
• Als kerkverlater: het vinden van lotgenoten en opbouwen van vriendschappen op basis van personen, en niet als ‘broeders en zusters in de Heer’, wat vaak lege vriendschappen waren, soms zelfs een soort verplichting.
• Vrij voelen en nieuwe vrienden krijgen die onvoorwaardelijk van je houden. Zelf je meningen kunnen gaan vormen over zaken die voorheen voor je bepaald waren. Luisteren naar je gevoel in plaats van naar ratio.
• Vrijheid voelen en de wereld ontdekken buiten de geloofsgemeenschap.
• Naar wat goed doet ben ik nog aan het zoeken.
• De dogma vrij site, een cursus zen boeddhisme, waarin de leraar zei: ach alles zijn maar gedachten en aannames. Ook in geloofszaken. Vooral in geloofszaken. Dat hielp mij heel erg om te relativeren.
• Bezoek van een kerkganger die mij niet veroordeelde en gewoon kon blijven doen.
• Acceptatie om wie je bent als persoon, en niet gezien worden als kerkverlater of ‘project’. Contact kan prima in stand blijven op basis van karakter, interesses etc.
• minder angst en schuld gevoel
• meeleven
• Niets van buitenaf, wat wel fijn was dat ik heerlijk mezelf mocht zijn, van mijzelf, na overlijden van mijn man kwam eigenlijk pas echt het gemis van mensen die ik als vrienden beschouwde uit de gemeenschap, gelukkig heb ik wel veel andere, echte vrienden
• De kerk is niet God. God is overal. De kerk is een menselijke structuur die Jezus niet heeft bedacht. Hij veroorzaakte een beweging, geen statisch gebouw.
• Gesprekken met anderen die ook de kerk hebben verlaten.
• De dogmavrijgroep op Facebook
• Ervaringen uitwisselen met lotgenoten. Mensen die oprecht het gesprek willen/kunnen aangaan in liefde. Tv-programma’s met herkenbare verhalen. Boeken of interviews. (…verwijderd om herkenning te voorkomen…)
• Kunnen luisteren en beetje begrip tonen of er in ieder geval de best voor doen
• Het lezen van goede boeken. Zoals God is not great van Christopher Hitchens. Verder de gesprekken met andere ex-christenen.
• Zien dat andere mensen ook geworsteld hebben en daar nu van loskomen, en gek genoeg: ook zien dat mijn broertje bijvoorbeeld heel erg gelukkig is in de kerk die ik heb verlaten. Dat het niet mijn plek is, en ik alle fouten misschien wel uitvergroot zie, betekent niet dat een ander er niet gelukkig kan zijn. Mijn ouders en een broertje beginnen nu wel ook zelf kritischer te worden, en alhoewel ik het liefste zie dat ze de Gemeenschap verlaten, weet ik ook dat zij geen gelijkwaardige vervanging van die gemeenschap in de buurt hebben, dat ze kritisch zijn en bijvoorbeeld geen exorbitante bedragen meer aan de kerk schenken lucht me op, en doen mij inzien dat mijn ervaringen niet op zichzelf staand zijn.
• Dat sommige vriendschappen totaal niet veranderd zijn
• de dogmavrij groep ervaar ik als steun, lotgenoten en een paar die er wel begrip voor hadden
• Ik voelde me eerst schuldig en onzeker, maar naarmate meer tijd verstreek voelde ik me steeds meer bevrijd. Minder angst en een ruimer beeld van God/geloof
• Als iemand na goede gesprekken met pastores of vrijwilligers vertrekt, niet met slaande deuren, maar gewoon, omdat hier in alle openheid door haar/hem/hun voor is gekozen.
• Het heeft mij laten zien dat mensen voor zichzelf nadachten. Ik kon er op dat moment nog niet aan tippen, dit kwam erg veel later pas.
• De buitenwereld bleek tot mijn stomme verbazing niet zwart te zijn… Daar heb ik veel liefdevolle mensen ontmoet, die me hebben opgevangen, voor zover ze konden.
• Praten met andere kerkverlaters die hetzelfde hebben meegemaakt
• Soortgenoten vinden
• Dat het niet gezien wordt als een zware, verdrietige en onomkeerbare beslissing, en dat men je gewoon open benadert en niet meteen de conclusie trekt dat je dus niet meer gelooft
• Media aandacht voor het onderwerp
• Dat er een ánder kerkgenootschap was waar ik wél welkom was!
• Het vrijuit voor mijn mening uit durven komen. Het er over kunnen praten met mede verlaters. Aan een woord al genoeg hebben.
• Ik vind het fijn dat er facebook platvormen zijn voor kerkverlaters. Omdat mensen hun verhalen delen, kun je wat makkelijker alles doorwerken. Veel dingen heb ik na het verlaten van de kerk zo afgedaan, dat ik niet meer wist hoe het eigenlijk ging en wat nou zo negatief was. Nu besef ik het steeds beter en kan ik het hierdoor ook meer een plek geven. Het helpt me ook in mijn zelfacceptatie dat ik er niets aan kon doen omdat ik al van klein af aan in zo een strenge kerk ben opgegroeid en door de community van alleen de kerk ook geen andere ervaring op kon doen.
• Als iemand oprechte belangstelling toont, niet even bij de koffie hoe gaat het
• Terug naar de vrijheid
• Goede gesprekken met anderen en vrije huisgroepen.
• Dat ik mag leven naar MIJN leven en het mag indelen en ervaren zoals ik wil
• Boeken van Maarten ’t Hart, Dogmavrij op Facebook en psychologische hulp bij de ware identiteitscrisis die ik doormaakte na het geloof te hebben verlaten en een burnout te hebben gekregen.
• Je mag zijn wie je bent
• Vanuit het AG (Apostolisch Genootschap, red.) was niets helend, de vrijheid, het loskomen van vraagt tijd
• Verhalen van dogma vrij, de ontdekking dat ik niet de enige ben en toch is het soms wel erg alleen. Dat komt denk ik mede omdat ik er niet perse zelf voor heb gekozen maar niet goed genoeg bevonden ben om te mogen blijven.
• Acceptatie dat het is zoals het is
• Luisteren en begrip tonen, ipv oordelen. Oordelen geeft verwijdering, luisteren en begrip brengt je bij elkaar.
• (h)erkenning door lotgenoten
• Veel meer besef normen en waarden
• Ik verloor mijn baan als gevolg van mijn kerkverlating en atheïsme en kreeg veel steun en troost van mijn nog wel gelovige collega’s.
• Eigen pad gaan
• Vrijheid, geestelijk en in mijn handelen
• Weten waarom mensen weg gaan en dan ze het beste wensen/ zegenen
• Die heb ik niet echt gehad. Ik was blij dit samen met mijn man te doen. Dat voelde niet alleen
• Dat David ook verkeerde dingen deed, maar toch Gods oogappel was
• Lotgenoten groep
• De heerlijke rust die over mij kwam nadat ik afscheid had genomen van het geloof. De geloofsstress (hoor ik er wel bij?) was weg
• Mezelf kunnen zijn (maar eerst nog zoeken wie ik echt ben)
• Goed gesprek met ouderling, die begripvol was, en me alle goeds op nieuwe weg wenste
• Facebook groep met gelijkgestemden
• Ervaringen lotgenoten
• Eindelijk vrijheid en lucht om eigen keuzes te maken.
• Open luisteren, willen leren. Vrijheid ervaren.
• Eigenlijk heeft niets eraan me goed gedaan. Het kon niet anders. Helpend: contact met lotgenoten, FB-dogmavrijgroep.
• Sparren en juist niet beschuldigen
• God houdt vast
• Ik ben niet echt kerkverlater maar had wel een heel proces om mijn keuzes te maken in mijn geloof, dat wel wat afweek van mijn ouders. Maar niet in de intensiteit zoals van kerkverlaters van behoudende kerken. De kerk waarin ik opgroeide was behoorlijk vrijzinnig. Het mooie nu vind ik dat ik kan zien en voelen dat ik me ontwikkeld heb tot wie ik werkelijk ben en mag zijn! Als ik kijk naar kerkverlaters vanuit behoudende kerken: De kracht van kerkverlaters om toch die stap tegen de stroom in te maken. Het ‘diepe’ weten in zichzelf, het ‘herinneren’ dat het zo niet bedoeld kan zijn. De bereidheid te vechten voor zichzelf, voor de Liefde. De bereidheid hun kwetsbaarheid hier over te delen. En die mensen die in staat zijn om hun eigen spirituele pad te ontdekken en een nieuwe vorm te vinden die hen wel bevestigt! De durf om dus ook te kijken naar wat wel waardevol kan zijn in spiritualiteit en het aankijken van de angst daarvoor. Heel bijzonder vind ik dat laatste.
• Ik vind het heel fijn als we er gewoon open over in gesprek kunnen zijn. Toen ik de GKV verliet was dat een hele negatieve ervaring met heel veel afwijzing. Ik was bang dat dit zich zou gaan herhalen toen ik de evangelische kerk wilde verlaten. Bang om opnieuw afgewezen en buitengesloten te worden. Bang om de kostbare vriendschappen te verliezen. Maar dit is niet gebeurd. Iedereen was juist heel lief en en moedigen mij aan mijn eigen weg te volgen. Dit deed mij erg goed
• Eigen kracht
• Luisteren zonder oordeel
• Vrijheid, zelf denken, zelf ontplooien
• Dogmavrijplaats!
• Vrijheid, eigen verantwoordelijkheid
• Geen indoctrinatie meer. Eigen mening kunnen hebben
• Blijken van interesse en meeleven
• De vrijheid die je ervaart als je het dogma van geloof afwerpt en doorziet dat het door mensen verzonnen onzin is
• Als ik mijn verhaal mocht vertellen of vragen uit oprechte interesse aan mij als mens werden gesteld.
• Helend is als het mogelijk is alles waar je aan twijfelt te kunnen noemen. Als elke partij elkaar in elkaars waarde laat ipv proberen te bekeren. Verder is het bevrijdend om verder te kunnen kijken dan de kerkelijke etiquette.
• Als men normaal en eerlijk is, van alle kanten
• Dat ik een aardiger mens geworden ben sinds ik de kerk heb verlaten
• Begrip, luisterend oor, dat ik er mag zijn met mijn opvattingen, respect.
• Het zelf mogen nadenken en keuzes maken. En dan van mijn nieuwe omgeving bevestiging krijgen
• Opluchting dat ik de stap nam voor mezelf. Fijn om erover te kunnen praten
• Contact met anderen die uit dezelfde geloofsgemeenschap zijn gegaan, onmisbaar geweest!
• Het enige helende was vrijheid en dat ik juist Jezus dichtbij voelde. Niet alleen.
• Die zijn er niet. Behalve de steun van mijn psycholoog
• De hulp aangeboden en aanvaard vanuit andere geloofsgemeenschappen en mensen buiten de kerk.
• Nieuw netwerk opbouwen. Ver weg verhuizen, letterlijk weg uit de gemeenschap.
• Dat ik nu eindelijk eens voor mezelf kon kiezen. Had echt het gevoel dat een ander het altijd beter wist en er binnen de kerk bepaalt wordt hoe jij moet leven. Doe je dat niet, hoor je er niet bij
• Dat ik de ruimte kreeg om mijn eigen pad te gaan, te zoeken en te vinden, een openbaring. Het praten met mijn man en wat andere bekenden in dezelfde situatie. Dat ik elders wel meteen gezien werd vol vertrouwen.
• Het echt willen luisteren naar mijn verhaal / een dominee die erkent dat ik ruimte nodig heb/ initiatieven waarin gelovigen en ongelovigen naast elkaar spraken over god/dogmavrij/ boeken die gaan over kerkverlating
• Mensen die je steunen. De tv programma’s die er toevallig over gingen: de verwondering, de afvallige, uitgepreekt, kinderen van Ruinerwold, Vrijdenkers, dogmavrij
• Blijf bij mezelf
• De meeste van mijn vroegere geloofsgenoten zien in dat ik geen slechter mens geworden ben omdat ik niet meer geloof en accepteren mij daarom zoals ik ben. Dat is fijn.
• De woorden van mn moeder….. volg je hart, dan is het goed
• Natuurkunde en filosofie
• Bevrijding
• Ik vertrouw op U, Heer, voedt dat vertrouwen.
• De “anderen” de niet gehypnotiseerden in de samenleving. Liever naakt dan namaak.
• Geen. Ik heb het met mijn gezin alleen beleefd.
• De opmerking: geloof zit in je hart, niet in de kerk.
• Je eigen verhaal kunnen doen zonder veroordeling
• De facebookpagina ex getuigen. Het reddit forum. Andere, eerdere, verlater die contact met me nam. Deze mensen begrijpen ten volle.
• Niks van gemerkt. Alles zelf gedaan. Pas nu door lotgenotencontact vallen de puzzelstukjes op zijn plaats.
• Nuchterheid en openhartigheid. Dat komt gelukkig steeds meer.
• De vrijheid die ik kreeg. Het Apostolisch Genootschap was zeer claimend. Elke dag was er wel iets waarvoor je daar moest zijn. Ook een strikte beperking in wat je aan kleding mocht dragen (altijd een rok of jurk als meisje) en weinig tot geen make-up. Zeer beklemmende omgeving van ‘heilig moeten’. Toen ik daar weg was mocht ik doen wat ik zelf wilde. Al besef ik nu de impact op mezelf van het opgroeien in dit geloof en dat ik toen niet echt vrij was. Ik was als het waren in een richting van denken gebrainwashed
• De Facebook groep voor ex jehova’s getuigen is een steun en zorgt voor herkenbaarheid
• Herkenning van anderen. Trauma therapie!
• De steungroep Dogmavrij
• Vrienden bleven vrienden, familie bleef familie.
• In die periode? Eigenlijk heb ik geen helpende opmerkingen ervaren. Het niet meer bij de gemeenschap horen was doodeng, de buitenwereld snapte dit niet. “groot gelijk, fijn toch, niet meer naar de kerk”. Was achteraf een heel eenzame periode. Het zou me geholpen hebben als ik mensen kende die ook uit de kerk waren gestapt. Op dat moment was ik de eerste in de familie / dorp.
• Contact met lotgenoten
• Dogmavrij plaats FB groep. Wetenschappelijke info die bijbel en geloof ontkrachten.
• Grote opluchting om nooit meer naar een kerk of een dienst te hoeven
• De serie over aangeleerde belemmerende overtuigingen van Dogmavrij op YouTube
• Facebookgroep met lotgenoten, partner die nooit gelooft heeft en het hele idee van religie (net als ik) veracht, en mensen in mijn omgeving die ook niet meer geloven
• Van de mensen: alleen maar warmte. Van ‘het kader’ kou.
• Elkaar nog eens ontmoeten
• Mijzelf terugvinden, voelen.
• Verlossing van Jezus ipv gered door hem. Dat was de echte bevrijding!
• Vrijheid zonder kerk. Nieuwe contacten met gelovigen om buiten kerk om samen te komen en God te zoeken
• Dat iemand zei “Jezus deed niet anders dan mensenkind verwarring brengen”!
• Erkenning, belangstelling, medeleven, begrip
• Coach voor kerkverlaters
• Mijn vermogen om 15 jaar na het vertrek te kunnen loslaten
• Ik voelde me niet door god verlaten. Maar juist omarmd. Maar toch eenzaam alsof ik in een diep zwart gat viel. De grond vanonder mijn voeten zonder contact van iedereen die ik ooit heb gekend sinds mijn geboorte
• Mij accepteren iets wat ze helaas nooit zullen doen.
• Mededelingen die erkennen dat het voelt als rouw, die je verdriet serieus nemen, die aangeven dat ze voor je kind blijven bidden
• De bevestigingsbrief van mijn uitschrijving voelde als een bevrijding, de beste keuze van mijn leven. Ik ben voor mijn werk in een nabijgelegen dorp gaan wonen en de vriendschap, het verenigingsleven en saamhorigheid die je er meemaakt is echt en zonder pretenties. Een ouderling vroeg mij tijdens een huisbezoek eens waarom in niet in de plaats kwam wonen waar de kerk zich bevond (zo’n 10km verderop), zodat ik mij dan begaf tussen geloofsgenoten en niet werd verleid om van het geloof af te dwalen. Alsof ik de afstand naar mijn vrienden en werk zou willen vergroten om mij tussen een stelletje gereserveerde doofstommelingen te begeven. Het grootste verschil merk je bij een seculiere uitvaart. Er komen van verschillende mensen vaak emotionele verhalen boven over mooie momenten, ervaringen en karaktertrekken. Persoonlijke muziek die de overledene kenmerkte. Het staat in zo’n schril contrast met de onpersoonlijke kerkelijke uitvaart waarop we maar op Christus moeten zien etc..
• Wijdekerk
• Mijn eigen zoektocht en persoonlijke ontwikkeling. Alles bij elkaar ongeveer 25 jaar bezig geweest om dit allemaal een plek te geven, en om los te komen van de opgelegde dogma’s en de bijbehorende overtuigingen en gedrag.
• Gesprek en openheid
• Eerlijk erover kunnen praten.
• Dat ieder mens ten diepste vrij is en God in alles en iedereen is
• Artikel ‘Troost voor twijfelaars’ op Dogmavrij heb ik steeds opnieuw gelezen. Het maakte me rustig.
• Respect dat je voor jezelf gekozen hebt
• Dat er blijvend naar kerkverlaters wordt omgekeken
• Contact blijven houden en blijven luisteren. Soms is dat juist makkelijker (voor beide ‘partijen’) nadat de stap om de kerk te verlaten reeds gezet is.
• Geloof zit niet in je verstandige brein maar in je emotionele brein….. je kan wetenschapper zijn en toch geloven wat eigenlijk onzinnig is en niet kan maar het kan wel… Ons brein bestaat uit verschillende segmenten… Festivals verschillen niet zoveel met voetbal
• Eindelijk vrij!
• Ik heb ooit in een gesprek met mijn gelovige zwager aangegeven dat geloven voor mij het leven veel ingewikkelder maakte ipv makkelijker. Toen ik vertelde dat er zonder het geloof een last van me af was gevallen en het leven veel beter leefbaar was geworden zei dat hij dat het blijkbaar voor mij een goede keus was geweest. Ik was erg blij met dat begrip, want er is nooit een andere gelovige geweest die toegaf dat een andere keus voor mij misschien de juiste zou zijn.
• Buiten de kerk bleken verrassend veel goede en lieve mensen te zijn
• Leren vertrouwen op mijzelf
• Dat buiten de kerk wél echte liefde en compassie is.
• Op mijn manier geloof ik. Haptotherapie en andere vormen van hulpverlening (ook en met name alternatieve) hebben mij erg geholpen weer bij mezelf te komen: bij mijn eigen gevoel en wat ik er van vind. Op een gegeven moment, een aantal jaar na de breuk, verdween de allergie en begon ik weer nieuwsgierig te worden naar ‘hoe het nu is’. Ik herinnerde me de warmte en zonnige zondagen van vroeger en verlangde daar wel weer naar. Nu, inmiddels na bijna vijftien jaar, kan ik zeggen dat ik als mezelf mijn plek in de wereld heb gevonden: ik geniet van de fijne herinneringen aan vroeger, van het feit dat de tijd en de mensen veranderd zijn, van mijn eigen kijk op spiritualiteit en geloof, van mijn eigen onderzoek en van het feit dat ik het waardevol vind om te weten welke zienswijzen er zijn op geloof en welke ik daarin heb, zonder er middenin te staan of in een keurslijf te zitten, maar juist door krachtig – niet beperkt door het beperkte wereldje – als mezelf in de grote wereld te staan.
• Als iemand de Kerk verlaat, omdat hij of zij het zat is, om de eigen Ziel te onderwerpen aan Religieuzen, dan ervaar ik dat als helend. En zal ik zo’n persoon proberen te sterken in de keuze. In mijn opinie moet men voor een religieus beleven helemaal geen Kerkorde nodig hebben.
• Er voornamelijk met buitenstaander over gepraat in pastoraat. Dat hielp.
• Het is goed als de ‘blijvenden’ niet de ‘verlaters’ gaan negeren, zoals nog vaak wordt gedaan.
• Trouw van gelovigen.
• Geen enkele opmerking was helpend, alleen de vrijheid die ik nu ervaar is ongekend bij het toenmalige apostolisch genootschap
• Ruimte en tijd
• Voor elkaar bidden.
• Woede doorleven en – vanzelf – uiteindelijk loslaten
• Spreken met ex geloofsgenoten
• Steungroep van dogmavrij
• Het contact met mede-kerkverlaters en de ontdekking dat de ervaringen zo overeenkomen.
• Eindelijk een einde aan het innerlijk conflict tussen emotie en logisch denken. Vrijheid om zelf keuzes te maken en je eigenheid te ontdekken. Therapie gevolgd bij RTS-deskundige, een goede basis om verder te kunnen. Facebookgroepen waren initieel een hulp om te zien dat iedereen hetzelfde heeft doorgemaakt. Er zijn facebookcontacten uit ontstaan.
• voelde mij erg vrij!
• Naar de kerk gaan ‘hoorde erbij’. Maar ik hoorde niet bij de kerk. Of de kerk bij mij. Toen we stopten met de kerk viel er een last van me af.
• Het lijkt me heel goed als het verschil tussen gelovige en ongelovige minder massief en minder zwart wit wordt gezien. Ieder mens heeft soms houvast aan onbewezen waarheden en ieder mens heeft soms lege jaren, in de bijbel staat die menselijkheid met mooie en minder mooie kanten in de aandacht.
• De eigen psyche onderzoeken
• Een dominee zei… daar heb je moed voor nodig
• De serie “vrijdenkers” en de sites “dogmavrij” en “religieustraumasyndroom”. Echt super dat je dit doet Inge! Ervaringen delen is heel erg helend.
• Er was niets positiefs aan mijn kerkverlating. Geen aandacht krijgen is de ergste vorm van onverschilligheid.
• Vrienden die mij opvingen en mijn ouders niet veroordelen
• Empathie van geloofsgenoten
• Dat mijn zus ook de kerk heeft verlaten, dat er ook mensen zijn die niet meteen invullen, maar luisteren. Dat er nog steeds contact is.
• Dat mijn therapeut de website http://www.religieustraumasyndroom.com wilde lezen en dat we daarna zulke fijne gesprekken hebben gehad
• De ruimere wereld, buiten de geloofsgemeenschap.
• Verhalen van andere verlaters lezen. Herkenning vinden. Veel documentaires kijken over de zin en onzin van religie, veel boeken lezen over dit thema.
• Ik merk dat veel kerkverlaters vaak diepgelovige mensen zijn, dat doet mij goed.
• echte vriendschap onafhankelijk of je wel of niet naar de kerk gaat. Accepteren zoals je bent.
• Dat er nu hulp geboden wordt aan mensen die voelen dat hen onrecht aangedaan is
• Dat het gebed een krachtig iets is; dat God mensen kan aanraken; dat het niet van mij afhangt
• De traditionele kerk is tenminste geen sekte
• Als ik er met buitenstaanders over durfde praten en deze reageerden met begrip. Als zij bekrachtigden dat ik een goede stap had genomen.
• De openheid
• Dat ik steeds echter werd en niet meer hoefde te voldoen aan allerlei geschreven en ongeschreven regeltjes. Ik ben daardoor een milder en liefdevoller mens geworden.
• Dat ik heel veel vrije tijd had en de wijde wereld in kon!
• Uitwisseling van ervaring met andere kerkverlaters en de herkenning omdat ik lang gedacht heb dat ik de enige was die ermee worstelde en daardoor dus ‘fout’ was
• waardering voor de kerk die verlaten werd
• Mijn verbindend zijn met God intiemer is
• Vrijheid. Het leven kan ook verder gaan zonder kerk….
• Dat je welkom bent in de kerk waar ik nu lid van ben
• De rust die je ervaart als je niet meer naar de kerk hoeft
• Dat iedereen dat voor zichzelf moet beslissen, je kan toch moeilijk iemand dwingen te geloven, dan is het geen geloof meer.
• Dat de kerkverlaters een soort onzichtbare verbinding hebben.
• Buiten de kerkmuren leer je een helikopterview ontwikkelen
• Eindelijk kunnen ademen
• Ik ben zelf gesprekken aan gegaan met de dominee., Dat was goed voor mij om te doen
• Helpend: een open luisterhouding
• Het vinden van online communities waar mensen soortgelijke ervaringen deelden. Het horen van ervaringen van anderen.
• Aandacht v medegelovigen, erkenning vd pijn die ik als blijver ervaar als een geliefde zich vd kerk en v God afkeert.
• Een liefdevolle aanraking, helaas een grote uitzondering
• Zekerheid
• De opmerking van een diaken: ik vind het goed dat je vertrekt, maar weet dat ik het hier naar mijn zin had. Deze opmerking liet me zien dat het niet aan de kerk, maar aan mijzelf lag.
• Gevoel van vrijheid
• Het is een bevrijding, blij dat ik ervan af ben. Er waren geen helpende opmerkingen of initiatieven.
• Vrienden buiten de sekte hebben me opgevangen
• Het eindelijk zelf mogen bepalen wat ik dacht, deed en voelde.
• Erover praten met goede vriendinnen
• Altijd welkom in de kerk
• Wat is geloof, geloven in een God blijft altijd
• Wanneer het afscheid kon gebeuren in goede verstandhouding. Met het aanbod dat de deur altijd open blijft staan ….
• Er is 1 persoon geweest waar ik heel fijne gesprekken mee heb gehad omtrent geloof en geaardheid
• Therapeut met kennis van RTS
• Erkenning van mijn keuze en persoon.
• Open gesprek en luisteren naar elkaar zonder oordeel
• Die paar mensen die zeiden we missen je
• Het open gesprek
• Bevrijding dat god niet bestaat een erkenning daarin van ongelovigen
• Wederzijds respect voor de keuze om al dan niet te (blijven) gaan
• Het geluk van de mens op zich.
• Ik had vrienden die tegelijk met mij de kerk verlieten. Daar had ik veel steun aan en zij aan mij
• Ondersteuning van mensen buiten de geloofsgemeenschap (buren, collega’s) die mij gesteund hebben ook al konden ze niet 100% begrijpen wat er precies gebeurde.
• Een mens maakt eigen keuzes . Een overtuiging laat zich niet dwingen. Liefde Bant angst uit
• Weinig wat helend was, vooral nu erkenning en begrip en zelfs dat het mensen aan het denken heeft gezet die nu vervolgens ook de kerk verlaten
• gesprekken met lotgenoten zonder wrok. intern en extern
• eigen worsteling
• De ontdekking dat binnen de kerk veel mensen zijn die het óók niet meer geloven of die er ook uit willen stappen, maar puur voor familie of vanwege hun baan blijven. Het is niet zo zwart-wit.
• begrip voor de gevoelens van kerkverlaters
• Er was geen helpende hand en het moet een keuze van jezelf zijn!
• Aandacht
• Dat mijn dominee jaren later ook een geloofsverlater bleek.
• Ik heb mijn vrijheid weer
• gelukkig zit God niet in een kerk
• Vrijheid voelen.
• Dat er mensen waren die me niet veroordeelden vanwege mijn keuze
• eigen pad volgen
• Geen. Je moet je eigen weg zien te vinden
• Tot zover geen helpende opmerkingen. Maar in mijzelf kwam uiteindelijk een ongelofelijke rust. Helpend is voor mij dogma vrij. Het geeft me het gevoel dat ik niet de enige ben
• Ik viel in een zwart gat. Had geen contacten buiten de kerk.
• Het is een persoonlijke keuze, doe waar je gelukkig van wordt
• Ik ben heel lang nog regelmatig naar de kerk gegaan om mensen te ontmoeten voor de dienst. Als de dienst begon ging ik naar huis. Het hielp om me los te maken, emotioneel, van alles.
• Vrijheid, eigen mening hebben
• De corona stilte heeft me geholpen. Heb geleerd om alleen te zijn en vind dat prettig. Hoef ik me ook nergens over op te winden
• Vrijheid, het niet meer moeten meedoen. Geen controle of aanspreken hierop.
• dat er mensen zijn met dezelfde worstelingen die elkaar tegenkomen in andere vormen om samen te zoeken
• Een goede psychiater. Van niemand anders hulp gehad. Behalve een arm om me heen van nieuwe vrienden die absoluut niet begrepen hoe erg het allemaal was geweest.
• Wat deed goed: zelf je gedachten op orde brengen en alles opnieuw overwegen. Pas veel later kom je weer in contact met personen die ook uitgestapt zijn, en dan was het ‘helend’ om gewoon de ervaring van een ander te beluisteren. Verder hebben we onze eigen weg (opnieuw) gezocht…
• Openheid en ruimte voor wederzijdse meningen
• Luisterend oor, aandacht
• Therapie. Alle ruimte om er over te praten en antwoorden te krijgen in de taal der liefde. Dogmavrij is een heel goed initiatief en het boekje Adieu God heeft me ook erg geholpen.
• Mensen buiten de gemeenschap die mij steunen en laten weten dat ik waardevol ben ook als ik niet geloof.
• Erover praten en kijken hoe we het kunnen voorkomen.
• Mijn ex-man vond het niet leuk, maar liet me wel vrij.
• God woont in je en niet in een kerk. Dat gaf ruimte en vrijheid
• Vrijheid, mijn eigen vorm en manier vinden
• Vooral vragen die op zoek zijn maar het begrijpen
• Dat mijn familie geen afstand van mij heeft genomen
• de liefde en vriendelijkheid van mijn familie en sommigen uit de kerk
• Aandacht voor narcisme op de site Dogmavrij. Nu herken ik pas dat mijn omgeving en godsbeeld narcistische trekken hadden en dat ik waarschijnlijk daardoor mijn gevoeligheid voor narcistisch misbruik heb opgedaan.
• Ik kon mijn eigen leven invullen, was verlost van de doem en hel denken en had gewoon meer lucht.
• Huilen, urenlang.
• Dat zodra je ergens anders gaat niet meer met je gesproken word.
• Oprechte aandacht door middel van luisteren
• Niets, er waren geen reacties. Ook niet daarvoor toen ik de PKN verliet, ook niets.
• Nieuwe omgeving, blanco nieuwe mensen
• Als je niet meer kunt geloven in de God waarin je altijd geloofd hebt, is God misschien wel een andere God dan je altijd dacht.
• Verhuizen
• We zijn allen mensen in ontwikkeling en daarbij passen denk en handelswijzen. Het begrip voor die veranderde denkwijze is essentieel om met elkaar in verbinding te blijven…
• Dat je gezien werd door andere mensen als normaal persoon die een goede keuze maakt. Dat je bij mensen je goed kon uiten en jezelf kon zijn bij mensen die niet geloofde. De open mindset waar je juist leuke contacten/gesprekken door kreeg
• Erkenning, lotgenoten. Je denkt dat je Zelf gek bent geworden omdat je iets ervaart wat niemand anders ervaart. Iemand die erkent dat die gevoelens of ervaringen bestaan is heel helpend.
• Ik heb veel steun ervaring in groepen met andere kerkverlaters, waar het me helpt in te zien dat ik niet het probleem ben.
• Andere contacten en communities
• Wat mij erg heeft geholpen, zijn podcasts over kerkverlating en social media posts over dat onderwerp. Het hielp me om woorden te geven hoe ik me voelde, het rouwen, waarom ik zo boos was in het begin. Ik ben met een paar vrienden die min of meer tegelijkertijd met mij de kerk uitstapten, een groep voor kerkverlaters begonnen. Leden komen uit allerlei kerkrichtingen maar hebben soortgelijke verhalen en ervaringen. Als het meer mag en kan, hopen we weer bij elkaar te komen.
• Zoeken naar vrijheid
• Liefde helpt. Altijd.
• Het doet mij ontzettend goed om in contact te zijn met anderen die vergelijkbare ervaringen hebben en die mijn worstelingen begrijpen en erkenning. Ook het lezen van verhalen en ervaringen helpt me. En informatie. De term religieus trauma syndroom helpt echt. Ook al wordt de erkenning nog vaak overstemd door (innerlijke) twijfel aan het bestaansrecht van mijn eigen ervaringen.
• Het belangrijkste is dat ambtsdragers de rust bewaren. Gelukkig heb ik altijd te maken gehad met ambtsdragers die het niet te persoonlijk of emotioneel zagen, maar het prettig zakelijk afhandelden.
• Het continu ervaren dat je vrij bent. Ik heb veel te laat hulp gezocht, maar de FB pagina van Inge en uiteindelijk de therapie die ik heb gevolgd heeft mij erg goed gedaan. Niet kerkverlaters / geen ervaringsdeskundigen / ongelovigen snappen ‘het probleem’ helemaal niet.
• Ik ben niet gek
• het begrip en de ruimte om te twijfelen
• Gebed
• Bedankt voor de stelling over de ruimte van Gods genade en liefde. Daardoor realiseer ik me dat dit inderdaad veranderde sinds mijn kinderen niet meer gelovig zijn. Ik kan niet meer geloven dat God hen voor eeuwig zal straffen, alleen omdat ze in dit leven andere inzichten hebben.
• Stukjes op Facebook die hierover gaan. Ik reageer zelf nooit, maar ik lees alles en herken veel.
• Mijn opa zei; het maakt mij niet uit of je gelooft. Ik hoop het wel, maar het móét nooit. Als god jou wil raken doet hij dat. Dat was een hele verademing op; Als je niet voor de gemeenschap en god kiest ben je een mislukkeling en een kind van de duivel.
• De herkenning op dogmavrij
• Wat mij goed deed is het besef dat het allemaal onzin is; geen problemen meer met dingen te moeten geloven als opstaan uit de dood, de uitverkiezing en hemel of hel. (Ik snap ook niet meer dat mensen het pikken dat “als ze niet netjes leven, ze naar de hel gaan”.)
• Jouw websites ontdekken 😉 Het boek ‘Leaving the fold’ van Marlene Winnel lezen; wat bevestigt dat mijn ziel en verstand altijd correct alarm hebben gegeven en ik dus echt niet gek ben.
• Begrip en ruimte om de situatie te accepteren zoals hij is.
• De vrijheid en de last van “doen alsof” kwijt zijn. Een zeer vrome tante (66) die me zei “kies voor het leven dat je wilt, ik maakte ooit de keuze om de wil van mijn ouders te doen, nu ben ik ongetrouwd”
• In de andere kerk wordt je geaccepteerd zoals je bent.
• Openheid, oprechte vragen stellen zonder ingekleurd antwoord te verwachten, onbevooroordeeld luisteren
• Fijn om samen te komen en te zingen.
• Het is fijn om met andere kerkverlaters over kerkverlating te praten, maar van huidige kerkgangers kan ik geen helende verzinnen. Het meest positieve komt van mijn ouders, die me gewoon lijken te accepteren ondanks dat ik niet meer geloof. Het gaat er zelden over, maar ik ervaar in ieder geval geen onbegrip, en ze spreken ook niet uit dat ze hopen dat ik ooit terugkeer. Het is gewoon goed zo.
• Bewondering voor het volgen van je hart
• Lotgenotencontact
• Ruimte krijgen voor eigen stem, wat goed dat je die keuze hebt gemaakt
• Eigenlijk de ‘ontmoeting’ met jouw site. Was de eerste keer dat ik merkte dat er gelijkgestemden bestonden. En de erkenning van mijn struggles.
• De blijvende betrokkenheid van sommigen uit de gemeenschap, die uitnodigend bleven en niet oordeelden.
• Dat ik het voor mijzelf heb kunnen verwoorden met respect voor de blijvende kerkgangers
• Dat ik mijn woede na jaren kon erkennen en loslaten dankzij verbindend werk van dogmavrij
• Programmas EO over adieu god en andere tv programmas.
• Geen helende opmerkingen van anderen, wel een enorme bevrijding zoals ik het voelde.
• Mijn eigen keuze te hebben gemaakt!
• Open oor en houding
• Acceptatie, respect, liefde
• Niet de verplichte kerkgangen terwijl het geloof zeker niet tussen muren hoort te zitten
• Taboesfeer, weinig tot geen openheid. We hebben het er niet over want dan is het er niet. Die vreselijke stilte…
• Die ene kerkgenoot die wel contact met hem (de kerkverlater) opnam.
• Aandachtig luisteren zonder oordeel van een enkeling.
• Make-up tips, danslessen en saunabezoek
• Open sfeer in nieuwe gemeente
• Ik vind het nu fijn dat er een gesprek groep bij de kerk is en er aandacht is voor de kinderen
• Na de periode (een aantal jaren) van detoxen, veel minder verwarring in mijn hoofd.
• Toon interesse, praat met mensen, geef liefde. Kerkverlating is een symptoom, geen probleem. Wat maakt dat mensen de kerk verlaten
• Echt op jezelf leren staan is een goede ervaring. Voor jezelf leren denken, wat wil ik wel en wat wil ik niet. Wat geloof ik wel en wat geloof ik niet.
• Het echte gesprek en ook de wetenschap dat je wel van kerkgemeenschap kan veranderen maar dat je nog wel broers en zussen bent ondanks dat er verschillen zijn in opvattingen.
• Helend was zelfonderzoek naar eigen gevoel en therapie. Ook ervaringen van gelijkgestemden.
• Begrip van derden.
• De vraag ‘Wat wil jij’ heeft veel gedaan …ik wilde niet meer bang zijn en vluchten wilde leren van mijzelf te houden
• Mijn ouders zeiden ook dat ze wel gewoon contact willen houden en het respecteren (de praktijk bleek lastiger, maar de bedoeling was goed denk ik).
• Herkenning en gesprekken van/met andere kerkverlaters.
• Mijn niet gelovige vrienden. Ook al begrepen ze het niet ze waren er en ze steunden mij. Ook ben ik trots dat ik heb volgehouden en niet toegegeven.
• werk van inge boscha
• Respect en niet alsnog willen bekeren. De keuze bij de persoon laten, maar de persoon niet loslaten.
• Met andere kerkverlaters (ex- Jehovahs Getuigen) praten, veel lezen, Youtube filmpjes van ex- Jehovah’s Getuigen kijken en websites kunnen bezoeken (waaronder ook dogmavrij).
• Vrij zijn
• Als er een gesprek ontstond waarin we beide onze kant konden delen en het allebei er mocht zijn.
• Uiteindelijk begrip v een enkeling. Erkenning van veroordeling
• Vergelijkbare ervaringen van vrienden. Gesprekken daarover
• De vrijheid die ik terug heb veroverd in mijn leven. Niet langer die 24/7 prestatiedruk en de druk om mijzelf verplicht 24/7 bezig te moeten houden met (…verwijderd om herkenning te voorkomen…) het betalen van je tienden en het “vrijwilligers”werk. Gewoon weer tijd door kunnen brengen met vrienden en familie en weer eindelijk weer meer vrije tijd over houden voor hobbies. Weer uiteindelijk mijn eigen keuzes kunnen maken, mijn eigen mening mogen hebben, en mijzelf weer kunnen zijn.
• Een totaal nieuw leven begonnen
• Geen, ik heb het als indoctrinatie ervaren. Heb nog steeds traumatherapie.
• het zien van het (echte) dodenmasker van Toetanchamon
• Dogmavrij op FB helpt heel veel in herkenning vinden, vergelijkbare verhalen maken mijn eigen verhaal erkend voor mezelf
• Communicatietips
• Naast negatieve reacties na mijn kerkwissel zijn er uiteraard ook nog altijd mensen die je het allerbeste wensen en contact met je blijven zoeken, ook al denk je over nuanceverschillen anders na. God is en blijft gelukkig in deze situatie de bovenliggende partij