Religieus Traumasyndroom (RTS) staat voor de psychologische klachten die worden ervaren naar aanleiding van wat iemand werd aangeleerd en/of is aangedaan binnen een religieuze groepering.
RTS kan zowel bij religieuze als bij ex-religieuze personen voorkomen. Over het algemeen worden de meeste klachten ervaren door personen die de religieuze groepering (van herkomst) hebben verlaten. Dit komt doordat zij 1. letterlijk en figuurlijk op grotere afstand staan en daardoor mogelijk een andere kant zien van wat ze eerst als ‘normaal’ en ‘goed’ hebben leren beschouwen en 2. te maken hebben met de negatieve kanten van een groep, namelijk het ‘er niet meer bij horen’, met alle gevolgen van dien. Bron
Er zijn diverse dingen die je als kerk of geloofsgemeenschap kunt doen of laten om te voorkomen dat RTS-klachten verergeren of überhaupt ontstaan. Dit artikel behandelt slechts één aandachtspunt, namelijk aandacht voor de gevoelswereld.
Gij zult niet voelen
Veel van de verschijnselen van RTS hebben als oorzaak onderdrukking van de persoonlijkheid. Daarbij speelt vrijwel altijd ook een onderdrukt gevoelsleven een rol. Bij de preventie van RTS is het dan ook belangrijk aandacht te hebben en te krijgen voor de bewuste en onbewuste omgang met gevoelens.
`Gij zult niet voelen´ is geen wet of geloofsregel. Toch kan deze regel onbewust binnen sommige kerkelijke groeperingen een rol spelen. Dit kan al beginnen bij een autoritaire opvoedingsstijl, thuis, maar ook binnen de soms sterk hiërarchische cultuur van de gemeente. Als je leert dat anderen bepalen hoe jij behoort te leven, leer je voornamelijk afstemmen op de ander, in plaats van dat je een eigen innerlijk kompas ontwikkelt. Als daarbij komt de dreiging van (eeuwige) straf op ongehoorzaamheid, kan daar eenvoudig de (onbewuste) regel bijkomen: ‘gij zult gehoorzamen’. Omdat dit gehoorzamen van levensbelang lijkt, kan het ten koste gaan van de eigen gevoelens. Dit sluit naadloos aan bij de pedagogische cultuur van rond de jaren ’50 van de vorige eeuw, toen opvoeders uitspraken deden als: “Geen zin? Dan máák je maar zin!” en: “Kan me niet schelen, je dóet het maar gewoon!” of: “Niet zeuren, lúisteren!”
(Tekst gaat verder onder afbeelding)
Kijk ook bij ‘Onderdrukte gevoelens’ voor meer oorzaken en gevolgen van een onderdrukt gevoelsleven.
Juist omdat ‘gij zult niet voelen’ niet bij de leer hoort, valt hier winst te behalen. Omdat binnen sommige (met name de meer orthodoxe) groeperingen al generaties lang onbewuste onderdrukking van gevoelens plaatsvindt, zijn daar soms relatief weinig mensen te vinden die zich écht kunnen openstellen voor de eigen gevoelens én voor die van de ander (dit gaat vrijwel altijd samen op).
Wanneer de persoonlijke en kerkelijke achterstand op de omgang met gevoelens wordt (h)erkend, kan gewerkt worden aan een inhaalslag.
Vooral emoties als angst en boosheid worden nu nog te vaak (onbewust) onderdrukt. De klachten die dit kan geven mogen niet worden onderschat!
Het kan een goed idee zijn om als gemeente op cursus te gaan of om cursusmateriaal aan te schaffen om binnen kleinere kring te behandelen. Denk dan bijvoorbeeld aan een cursus Verbindende Communicatie (voor het eerst beschreven door Marshall Rosenberg). Gezonde omgang met gevoelens hoort niet alleen binnen het pastorale werk een plek te hebben, maar zou ook een grote prioriteit mogen hebben binnen de eredienst en andere gemeentelijke samenkomsten. Daardoor kan het gevoel van welbevinden van gemeenteleden stijgen en wordt de gemeente gezonder en sterker.
Wanneer mensen zich meer bewust worden van hun eigen gevoelens, krijgen persoonlijke behoeften meer erkenning en kan de onderlinge communicatie ook sterk verbeteren. Als je je gehoord en gekend weet, voel je je meer verbonden en is er minder behoefte om erkenning en verbinding elders te zoeken.
Werk aan de winkel kerk dus!
Binnenkort meer artikelen die gaan over preventie van RTS en wat je daar als kerk of geloofsgemeenschap zelf voor kunt doen.
Meer lezen over RTS kan op deze website:
https://www.religieustraumasyndroom.com/
Vond je dit artikel waardevol? Deel het dan gerust met iemand waarvan je denkt dat die er ook wat aan kan hebben. Openbaar delen (bv op social media) mag natuurlijk ook, graag zelfs! Je weet nooit wie je daarmee helpt.
Graag delen met bronvermelding en niet op een plek waar eerst ingelogd en/of betaald moet worden om dit te kunnen lezen. Mijn doel is namelijk dat dit soort informatie voor iedereen vrijblijvend beschikbaar is, zodat niemand ergens toe verplicht of buitengesloten wordt.
Heb jij misschien iets (gehad) aan de artikelen, de series, de steungroep of andere projecten? Zou je dan willen overwegen om dit werk te steunen? Dat kan periodiek of eenmalig via http://petje.af/ingebosscha. Alle beetjes helpen en worden zeer gewaardeerd! 🙂
Beste lezers: Er zijn duizenden mensen die de gevolgen moeten dragen van RTS, dus dat is een hele grote groep, zelf heb ik ook na jaren nog steeds last van RTS en de scheiding van familie en “vrienden”. Uit ervaring weet ik dat de kerkleiders, ouderlingen etc. en zeker hoger in de hiërarchie “de leiders” van deze kerkelijke organisaties RTS niet gauw zullen herkennen en zeker niet erkennen. Denk je dat ze hun eigen nest gaan bevuilen? Denk je dat men zal toegeven dat de leer van God (en de kerk) de oorzaak is van RTS? Zelf weet ik dat er vlug gedacht en beslist wordt dat het een listig spelletje van Gods tegenstander Satan is…mensen (gelovigen) willen liever niets horen of praten over RTS of andere mogelijke “problemen” van kerkverlaters lees “afvalligen” dus in hun ogen en gevoelsleven worden ze aangevallen en zien ons als tegenstanders van god die de kant van Satan kiezen en het indoctrinatie proces van religies verlaten. Men wilt hun religieuze cirkel gesloten houden. Daartegenover staat dat gelovigen alles uit de kast zullen halen om over hun geloof en (in hun beleving) over de goedheid en “prachtige” beloften van god zullen willen en gaan praten. Als je jezus niet meer volgt ben je verdoemd….. Maar zijn die beloften van god nu werkelijk waarheid? Is god of jezus nu werkelijk liefde? Heb je dat wel eens goed onderzocht?
Uit ervaring weet ik dat gelovigen niet met mensen zoals ik willen communiceren over god en de bijbel, ze zijn bang en zodanig geindoctrineerd dat ze al een oordeel klaar hebben over mensen zoals ik of mensen met RTS. Terwijl de bijbel leert dat men niet mag oordelen… Ik weet zeker dat als een gelovige nu eens werkelijk op onderzoek uitgaat en het “woord” van god of wel de bijbel en de religieuze dogma’s van hun religie gaan bestuderen en op onderzoek gaat naar de persoonlijkheid en de eigenschappen van de god van de Joden, de god van de christenen, (of een andere god lees religie) ze gaan ontwaken uit hun religieuze droom of wel zich bewust worden van het proces van religieuze indoctrinatie, de religieuze bubbel spat uit elkaar met alle RTS gevolgen daarvan. Inge dan komen er veel mensen op jouw site die hulp nodig hebben omtrent de gevolgen van RTS. Mensen, Christenen … ga de bijbel lezen, ga op onderzoek uit, neem niet alles zomaar aan maar onderzoek de feiten.
Commentaren zijn welkom. Hartelijke groet John