Boos op een fictief figuur (gastblog)

Omdat zijn berichten op Facebook mij keer op keer opvallen door de heldere analyses en zorgvuldige formuleringen en hij bovendien altijd respectvol en vriendelijk blijft, heb ik Vincent gevraagd of hij iets wilde schrijven voor Dogmavrij. Ik ben heel blij dat hij bereid was dit te doen en dat hieronder zijn eerste gastblog voor Dogmavrij staat. Veel leesplezier!

Waarom zou ik boos zijn op een fictief wezen?

Als atheïst kom je vroeg of laat in een gesprek waar men de vraag stelt waarom ik me zou opwinden over de daden of regels van een god waar ik niet in geloof. Soms wordt het anders gebracht, in de vorm van een verwijt dat het onlogisch (of onmogelijk) is om boos te zijn op God als je niet in God gelooft… en dus zou het betekenen dat ik stiekem toch geloof maar niet wil geloven.

Kan je boos zijn op een fictief wezen? Ik vind van wel, zeker als je een film kijkt met daarin een fictief karakter wat dingen doet die ik vreselijk vind, ervaar ik op dat moment ‘echte’ boosheid op een fictief persoon. Dus het idee dat als ik me opwind over iets wat god gedaan heeft, is geen bewijs dat ik stiekem nog in god geloof.

Maar meestal is mijn boosheid niet gericht op het karakter, want dat is mijn ogen fictief, mijn irritatie zit in de mensen die denken dat het karakter wel echt bestaat, en geen problemen hebben met die daden die ik vreselijk vind. Een klassiek voorbeeld is wanneer mensen mij “waarschuwen” met het idee dat ik volgens hen in de hel eindig. Aan de ene kant is het een dreigement met iets waar ik niet in geloof, aan de andere kant is het idee wél echt voor de persoon die er mee dreigt.

Stel dat iemand mij bedreigt met een pistool waarvan ik weet dat er losse flodders in zitten, maar de andere persoon denkt dat er echte kogels in zitten. Ik ben niet onder de indruk omdat ik weet dat het losse flodders zijn. Maar blijkbaar is die persoon bereid dat letsel aan te richten. Dus zelfs zonder ik in gevaar ben geweest, heb ik reden om die persoon te zien als iemand die ik niet in mijn buurt wil hebben, en waar ik boos op mag zijn. Iemand die dreigt mij in de hel te gooien valt zodoende in die categorie, ondanks dat ik er niet in geloof.

Nu zullen gelovigen zeggen dat zij niet degenen zijn die het gooien doen… Hoe zit het dan?

Stel dat iemand mij bedreigt met een pistool, en jij ziet het als bijstander gebeuren… En je denkt dat het echte kogels zijn. Als je dan de persoon met het pistool gaat steunen door zijn motieven goed te praten, of zelfs nog verder gaat door te zeggen dat je die persoon een held vindt en van die persoon houdt, dan verlies je het recht jezelf mijn vriend te noemen. Hetzelfde geldt voor God: Als je gelooft dat jouw god mij in een hel gaat gooien, en van die god zegt te houden, verlies je het recht te zeggen dat je van mij houdt. Want iemand die van mij houdt, kan niet tegelijk houden van iemand die zegt mij pijn te gaan doen. Diegene zou mij verdedigen in plaats van de schutter. Dus één van de twee is een leugen. En die leugen is tegen mij, maar wellicht nog meer tegen henzelf.

©Vincent van Heukelum


Meer lezen van Vincent? Vincent beheert de Facebookgroep ‘Ask a Friendly Atheïst’, opgericht omdat veel mensen niet precies weten wat een atheïst denkt of gelooft en om ruimte te bieden hierover op respectvolle manier in gesprek te gaan. Niet verkondigend, maar verbindend. Van harte aanbevolen!


Ben je geraakt door deze gastblog? Wil je reageren? Je kunt je reactie plaatsen onder dit bericht (even omlaag scrollen). LET OP: Opbouwende, verbindende en steunende reacties zijn zeer welkom, kritiek en felle discussies worden niet geplaatst of verwijderd. Gastbloggers op Dogmavrij wordt op deze manier een beschermde omgeving geboden om hun verhaal te vertellen.


Op Dogmavrij kan je lekker gratis lezen zonder reclame of betaalmuur. Zo sluiten we niemand buiten. Neemt niet weg dat er – naast veel liefde – tijd en geld in deze website wordt gestoken. Heb jij misschien iets (gehad) aan de artikelen, de series, de steungroep of andere projecten? Zou je dan willen overwegen om dit werk te steunen? Dat kan via  http://petje.af/ingebosscha Dank je wel!


Kan je wel wat steun gebruiken?

Lijkt het je fijn om mee te doen in een verborgen steun- en inspiratiegroep op Facebook? Je treft daar een actieve groep met ruim 300 groepsleden, een opbouwende, positieve sfeer, diepgang en openhartigheid over alles waar je tegenaan kunt lopen als je aangeleerde dogma’s loslaat of dat probeert te doen. >KLIK< voor meer informatie.

Zoek je hulp bij het loskomen van aangeleerde religieuze overtuigingen en/of de impact daarvan? >KLIK< voor een lijst met ervaringsdeskundige professionals.

About Inge Bosscha

Aandachtig, openhartig, (zelf)kritisch en verbindend. Trainer, coach en inspirator. Deskundige op het gebied van (het loslaten van) aangeleerde religieuze dogma's en belemmerende overtuigingen.

2 Responses

  1. John Mieras

    Weer een interessant onderwerp: Vincent schrijft: “mijn irritatie zit in de mensen die denken dat het karakter wel echt bestaat, en geen problemen hebben met die daden die ik vreselijk vind”. Dat is de kern van de zaak, mensen die zgn. geloven in een god, en dan met name de christenen zijn zich niet bewust van de werkelijke aard en persoonlijkheid en daden van hun god, de god van de Joden en wat er allemaal in de bijbel staat en wat de gevolgen zijn in het werkelijke leven, dat geldt ook voor andere geloven. Daarom zijn er al sinds religie bestaat zoveel problemen, verdeeldheid, discussies en oorlogen op deze planeet en in de menselijke historie, de geschiedenis herhaalt zich keer op keer en dat is één van mijn grootste irritaties in deze wereld waarin we nu leven. Gelovigen denken allemaal dat ze het juiste geloof hebben echter dat denken de volgers van alle andere religies ook en dat veroorzaakt polarisatie.

    1. Anoniem

      Liefde voor God en liefde voor mensen kan prima naast elkaar bestaan, maar je kunt de Schepper niet gelijk stellen aan de creatie. Daar gaat het al mis in het voorbeeld met de pistool. Daarnaast komt het voorbeeld in reactie op een stroman argument. Een gelovige kan medelijden hebben omdat je je medemens het beste gunt, maar weet dat de straf rechtvaardig is. God geeft leven en kan het weer afnemen. Nu laat ik het waarschuwen vooral aan God over, maar ik mis vaak een rationele reflex op de waarschuwing. Waarom word ik gewaarschuwd? Waarom staat er een straf op? Waarom is dit zo belangrijk? God vraagt eigenlijk maar 1 ding. Geloof in Hem. En niet eens voor Hem, maar voor jezelf. Het ego van ons mensen zorgt ervoor dat we emotioneel reageren. Ik doe niks verkeerd! Ik doe niemand kwaad. Ik ben een goed mens. Het recht van God vergeten we daarbij. Om dit te begrijpen moet je terug naar de kern. Wie is God en wat is onze verhouding tot Hem.

Jouw reactie kan anderen tot steun zijn.