Hieronder volgt een gastblog van Kim (schuilnaam).

Let op! Kan triggeren vanwege huiselijk geweld en woede op God.

“Lieve Inge,

Ik wil het met je hebben over mijn vader. ‘Vader’ is in meerdere opzichten een belangrijk thema in mijn leven. Omdat ook mijn weg van christen naar atheïst me heeft bepaald bij de impact die m’n vader op mijn leven heeft (gehad), wil ik dit graag aan jou vertellen. Ik vind het prima als je dit openbaar deelt en hoop in dat geval dat iemand er iets aan heeft. Ik onderteken met een schuilnaam, want ik krijg vanuit mijn familie al genoeg over me heen. 😉

Mijn vader heeft een vooraanstaande positie in zowel kerk als maatschappij. Hij staat bekend als een vriendelijke en bescheiden man. Onzeker is hij ook. Mijn twee zussen vinden hem zelfs ‘een beetje zielig’, en doen er alles aan het hem naar de zin te maken. Ik vrees dat ik de enige ben die – dankzij mijn therapeuten – eindelijk doorheeft dat onze vader een verborgen narcist is.

Hij duldt absoluut geen tegenspraak en kan niet overweg met mensen – met name vrouwen – waar hij geen grip op heeft. Ik heb zowel zijn ingehouden woede als ook de explosieve variant daarvan meegemaakt. Als wij hem als dochters in verlegenheid hadden gebracht of niet hadden gehoorzaamd, nam hij ons mee naar boven, deed de ramen van de slaapkamer dicht en reageerde vervolgens zijn razernij af door ons op onze blote billen te slaan. Als we het per ongeluk uitgilden van de pijn, sloeg hij nog harder, want: “denk om de buren!” Hij houdt ervan om macht te voelen en ‘zwakkeren’ te vernederen. Hij lijkt bescheiden, maar oh wee als je hem niet bedankt of bewondert!

Ik herinner me uitspraken als:

“Hoe dúrf je zo’n toon tegen mij aan te slaan, na alles wat ik voor je heb gedaan! Ondankbare hond!”

“Sla je ogen neer, brutaal nest!”

“Kijk me aan als ik tegen je praat!”

Hij was bijzonder veeleisend als het om ‘manieren’ ging. Uiterlijk vertoon en schone schijn waren belangrijke ingrediënten uit mijn jeugd. Alles draaide om wat anderen zouden kunnen denken. En de voor mij belangrijkste ander was toen nog God.

Mijn vader is – en was ook al in mijn jeugd – een geliefde ouderling en geniet de status van ‘godvrezende man’. Als kind keek ik daarom enorm naar hem op. Hij leerde me alles over mijn ‘hemelse vader’ en wist me altijd precies te vertellen wat Gods wil was en hoe ik me dus moest gedragen. Achteraf besefte ik pas dat het toch wel erg toevallig was dat de wil van God altijd hetzelfde was als wat mijn vader wilde: we moesten niet alleen onze hemelse, maar vooral ook onze aardse vader ‘eren’. Volgens mijn vader betekende dit dat we hem nooit mochten tegenspreken, niet ‘brutaal’ deden, maar altijd ‘lief’ en ‘dankbaar’ waren. Mijn vaders hadden altijd gelijk. Mocht ik daar soms anders over denken, dan was er iets mis met mij(n manier van denken). Geen discussie mogelijk.

Leer mij volgen zonder vragen, Vader, wat gij doet is goed…

Maar het wás niet goed! Sadisme en narcisme zie ik veelvuldig terugkomen in zowel de Bijbel als in mijn jeugd. Als kinderen ‘kaalkop’ roepen naar een profeet van God, komen er twee berinnen die maar liefst 42 kinderen verscheuren (2 Koningen 2: 23-24) Echt, wtf is dat voor een wrede jankgod? Als God de Israëlieten wil redden, moeten ze eerst duidelijk maken dat ze bereid zijn om zijn bizarre bevelen volledig uit te voeren. (Exodus 12: 7) Kon hij ze niet gewoon zo redden? Wilde hij zich zo graag machtig voelen? Nou ja, dat soort dingen.

Dankzij mijn vaders’ vrees voor de buitenwereld en het feit dat hij gelukkig meekreeg dat het slaan van kinderen inmiddels verboden is, hielden de fysieke wreedheden langzaam maar zeker op. Mijn zussen hebben daardoor de conclusie getrokken dat onze vader veranderd is. Ze vinden dat hij zachter, rustiger en milder is geworden. Ik zie echter nog steeds die zelfingenomen man die geen enkele tegenspraak duldt. In plaats van te slaan, uit hij zijn briesende woede nu enkel in sissende (voor de buren onhoorbare) woorden en kleine, driftige gebaren.

Beide zussen vallen bij mijn vader in de smaak. Ze hebben lang haar, een zachte en bescheiden uitstraling en hebben hem bij mijn weten nooit tegengesproken. Ik denk dat zij het onbewust nodig hebben om in zijn gunst te blijven. Ze zouden zomaar de goedkeuring kunnen verliezen waarop hun bestaan is gebouwd. Net als het mijne ooit was. Gelukkig veranderde dat toen ik de kerk verliet en niet alleen bij mijn vader, maar bij iederéén uit de gunst raakte. Ik had niets meer te verliezen en kon vanaf toen beginnen met winnen.

Een week later liet ik mijn eerste tatoeage zetten. Inmiddels lijk ik qua uitstraling totaal niet meer op mijn zussen en ook qua gedrag ben ik een volledig ander type dan zij zijn. Je zou me ‘uitgesproken’ kunnen noemen. En precies dát is iets waar mijn vader zo’n hartgrondige hekel aan heeft, in het bijzonder bij vrouwen.

Een vrouw die niet lief glimlacht noemt hij een ‘sacherijnig mens’ en een vrouw met een expressief uiterlijk is volgens hem ‘hysterisch’ of een ‘aandachtshoer’.

Naarmate ik meer volgens mijn eigen inzichten ging leven, merkte ik dat mijn vader steeds stiller naar mij werd. Vroeger gaf hij regelmatig commentaar op mijn uiterlijk en mijn manier van doen. Sinds ik hem had laten weten dat niet meer te willen en me er ook niks meer van aantrok, leek het wel of hij zich onthand voelde, alsof hij geen idee meer had wat hij dan nog wél tegen me kon zeggen. M’n zussen zeiden dat ik hem een kans moest geven en dat het zielig voor hem is dat hij niet goed overweg kan met alles dat buiten de (=zijn) norm valt. Ik, als non-conformist, moest maar geduld met hem hebben en hem een beetje tegemoetkomen.

Hell no! Ik heb jarenlange therapie nodig gehad om onder zijn juk vandaan te komen. Ik heb in mijn therapietijd regelmatig gesmeekt of hij – op aandringen van meerdere psychologen – alsjeblieft mee wilde komen naar een sessie omdat ik het met sommige dingen zo moeilijk had en gediagnosticeerde complexe PTSS heb door de indoctrinatie en het geweld van vroeger.

“Daar heb ik geen zin in”

was steevast zijn reactie. Geen zin om eerlijk naar zichzelf te kijken. Geen zin in ongemak. Geen zin om ook maar iets te verliezen van zijn zorgvuldig opgebouwde, maar o zo delicate ego. Geen zin om zijn dochter te helpen. Geen zin om voor haar te zorgen. Geen zin om haar vader te zijn.

En dus raakte ik ook mijn aardse vader kwijt. Ik mis hem niet eens. Hij ging met me om alsof hij een dominante, zelfvoldane en kleinzielige ploert was, die ook nog eens mij de schuld gaf van het feit dat ik hem zo zie. Ik ‘moet het maar eens loslaten’ en ik ‘moet maar eens stoppen met mijn destructiviteit’. Gaslighten kan hij wel, maar luisteren, ho maar!

Gelukkig ben ik in de loop van de jaren wel wat milder geworden naar mijn vader. Ik begrijp heus wel dat hij – net als mijn moeder – emotioneel nooit volwassen is geworden en dat daar ook redenen voor zijn. Ik vind hem in feite net zo zielig als mijn zussen hem vinden. Alleen ik blijf hem óók verantwoordelijk houden en ik zie óók dat hij zijn verantwoordelijkheid niet neemt. En waardoor dit komt, tja, daar zal hij zijn redenen voor hebben, daar hoef ik niet meer zo nodig over te oordelen, maar dat dit voor mij zeer pijnlijk blijft, betekent wel dat het voor mijn gezondheid beter is hem buiten mijn leven te houden. Hij gaat z’n goddelijke gang maar. En ik de mijne.

Het liefst zou ik willen dat mijn zussen ook gaan inzien hoe destructief de band met hun vader is en hoe ze zich door hem hebben laten indoctrineren en beperken. Ik gun hen de vrijheid die ik zelf ook heb gevonden. Maar ik gun hen ook de ‘rust’ die ze nu misschien hebben of dan toch in elk geval het placebo daarvan. Ik denk ook dat het voor de meeste mensen ook gewoon niet te doen is om écht je jeugd in het licht te zetten en er écht eerlijk naar te (laten) kijken. Toch zou ik willen dat ik niet zo alleen hierin was.

Ik ben zelf trouwens bijna bezweken voor de druk vanuit het gezin, maar vooral voor het intense innerlijke verlangen om weer in de gunst te komen. Na een aantal jaren therapie (kan je nagaan!) kreeg ik te maken met een fase van valse hoop en heb ik maandenlang moeten vechten tegen de neiging om huilend terug te keren naar waar ik vandaan kwam en iets te zeggen als ´oh lieve ouders, het spijt me zo dat ik de afgelopen tijd zo depressief was en het zo zwart zag!´ Maar ik wás helemaal niet depressief. En ik zág het ook niet zwart. Het wás niet donker in mijn leven, er scheen juist een helder licht waarin ik steeds meer schaduwen ging zien. Schaduwen waarmee ik aan het afrekenen was of waartoe ik mij leerde verhouden.

Terwijl zij me verweten dat ik ‘maar bleef hangen in het verleden’ (puur gebaseerd op het feit dat ik daar meer moeite mee had dan zij) en dat ik zo ‘destructief’ bezig was, realiseerde ik me dat ik degene was die ontwikkelde en verder kwam. Ik was juist aan het loslaten/afrekenen/ontmaskeren en verre van destructief, terwijl zij degenen zijn die erin zijn blijven hangen.

Ik wilde dit graag delen met jou en met degenen die jouw artikelen lezen, omdat ik wil dat men weet dat dit soort processen heel eenzaam kunnen zijn. Je gaat zo vaak aan jezelf twijfelen, zeker wanneer je van notabene twee ‘vaders’ hebt geleerd dat zelftwijfel juist goed is en dat je niet in staat bent tot enig goeds. Het is zó zwaar om in je eentje een andere weg te gaan dan de rest van het gezin. Maar ga hem evengoed! Er komt steeds meer licht in je leven. En je bent niet alleen. Over de hele wereld zijn kinderen uit destructieve gezinnen, die hun eigen eenzame weg gaan, denkend dat het allemaal aan hen ligt, daar ook van beschuldigd worden door de andere gezinsleden, maar evengoed de weg vervolgen. Omdat ze wel moeten.  

Kim

PS: Lieve Inge, dank je wel voor al jouw inspanningen om mensen zoals ik erkenning te geven! Ik kan niet uitleggen hoeveel jouw beide websites en ook onze mailwisselingen voor mij hebben betekend. Dank je wel dat je naar me luisterde, me een stem gaf en me nog weer verder hielp mijn eigen stem te vinden en te doen horen, onder andere door middel van deze gastblog. Ben je zo dankbaar!!  X Kim”

Ben je geraakt door deze gastblog? Wil je reageren? Je kunt je reactie plaatsen onder dit bericht (even omlaag scrollen). LET OP: Opbouwende, verbindende en steunende reacties zijn zeer welkom, kritiek en felle discussies worden niet geplaatst of verwijderd. Gastbloggers op Dogmavrij wordt op deze manier een beschermde omgeving geboden om hun verhaal te vertellen.

In dit artikel kan je meer lezen over hoe jezelf én je ouders recht te doen, juist wanneer je van hun kant geen erkenning kunt verwachten:

Op Dogmavrij kan je lekker gratis lezen zonder reclame of betaalmuur. Zo sluiten we niemand buiten. Neemt niet weg dat er – naast veel liefde – tijd en geld in deze website wordt gestoken. Heb jij misschien iets (gehad) aan de artikelen, de series, de steungroep of andere projecten? Zou je dan willen overwegen om dit werk te steunen? Dat kan via  http://petje.af/ingebosscha Dank je wel!