Foto door Elina Fairytale via Pexels

!!Waarschuwing: onderstaand bericht kan triggers bevatten in de vorm van ‘geloofstaal’.

“Beste Inge, 

Mijn 23 jarige oudste dochter gelooft sinds 2018 niet meer in God. Mijn man en ik (beide trouwe kerkgangers) hebben daar veel verdriet van. Ik las laatst op jouw pagina een stukje over een ongelovige die elk jaar van zijn ouders een kerstkaart krijgt, waar zij ‘Gods zegen’ op hebben geschreven. Jij noemde dat ‘miskenning’. Ik vond dat heel naar om te lezen, omdat ik zelf ook zo’n ouder ben die ‘Gods zegen’ tegen haar ongelovige dochter zegt. Ik zou haar voor mijn gevoel juist miskennen wanneer ik haar níet Gods zegen toewens! Ál mijn kinderen bid ik Gods zegen toe, en déze dochter in het bijzonder. Waarom zou dat niet goed zijn? Zij kan God wel de rug toekeren, maar Hij haar niet en daaraan wil ik haar helpen herinneren. Ik merk wel dat ze soms wat nukkig reageert. Hoe kan ik haar zegenen zonder haar nog verder bij me vandaan te duwen? Ik hoop echt dat jij mij hierbij kunt helpen, omdat jij mijn dochter op dit punt misschien beter begrijpt dan ik.    

Hartelijke groet, N.”

Beste N., 

In jouw verhaal lees ik niet alleen intens verdriet om, maar ook intense liefde voor een kind. Wat moet dat pijn doen om dit tegelijkertijd te voelen!

Wat bijzonder dat je deze vragen aan mij stelt. Daarmee strek je je als het ware ver uit naar ‘de andere kant’, om de relatie met je dochter goed te houden/krijgen. Ook uit het feit dat je haar zegent, maak ik op dat je haar het beste gunt dat er is. 

Wat verdrietig voor jullie als ouders dat jullie dochter een andere visie heeft ontwikkeld over wat het beste is voor haar. Dit verdriet kent jullie dochter ook. Er was ooit een tijd dat jullie door dezelfde ‘bril’ naar de wereld keken en daardoor hetzelfde uitzicht en dezelfde inzichten hadden. Die tijd is voorbij.

Geen van jullie wilde deze verdeling, dit verschil in uitzicht/inzicht. (Je kunt jezelf niet dwingen om wel of niet te geloven.) En toch is het gebeurd. 

Er zijn verschillende inzichten over ‘leven op de juiste manier’. Er zijn mensen die geloven dat er vele opties zijn en dat iedereen mag kiezen wat hem/haar het beste lijkt. Er zijn ook mensen voor wie in feite maar één juiste manier bestaat. Voor hen is het extra moeilijk wanneer een geliefde een andere manier/weg kiest, omdat zij dit ervaren als een probleem en als een ‘fout’ die hersteld moet worden. Je kunt hier meer lezen over dit verschil in beleving: https://dogmavrij.nl/waarheidsbeleving/ 

Hoe je er ook over denkt, het is een feit dat we allemaal vrij zijn om onze weg te kiezen. En hoe pijnlijk de gevolgen ook kunnen zijn, vooral wanneer dit gekoppeld wordt aan gedachten over eeuwigheid, je hebt het er uiteindelijk maar mee te doen dat de zaken er momenteel zo voor staan.

Naast dat dit verdrietig is voor alle betrokkenen, geeft het ook risico op verslechtering van de relatie. Grootste oorzaak daarvoor is ‘miskenning’. 

Miskenning

In de relatie ouder/kind speelt erkenning een grote rol. Wanneer de inzichten over wat het juiste pad is, zo sterk van elkaar verschillen dat je in de gekozen weg van de ander geen ‘juiste weg’ meer herkent, kan deze zich miskend voelen. 

Probeer om, ondanks dat je het zelf een zorgwekkende ontwikkeling vindt, in elk geval te erkennen dat je dochter deze weg kiest omdat zij gelooft dat dit een goede weg is. Erken dat zij nog steeds de lieve dochter is die ze altijd al was en dat zij op haar manier het juiste probeert te doen. Net zoals jullie dat doen.

Ondanks dat jullie inzichten over wat ‘juist’ is verschillen, zijn jullie gelijk in jullie wens om hier uitdrukking aan te geven. 

Het kan voor ex-gelovigen of ‘nestverlaters’ erg moeilijk zijn wanneer hun ouders steeds maar weer met de ‘nestgeur’ wapperen. Dit kan voelen alsof het territorium wordt afgebakend, alsof het een machtsstrijd is. (Het is mogelijk dat jullie dit ook zo ervaren, als een strijd tussen geestelijke machten.) Het kan voor ‘nestverlaters’ voelen alsof zij alleen maar welkom zijn als ze zich voegen in de ‘geur’ van het ‘nest’. Alsof hun nieuwe ‘geur’ niet welkom is.

Iemand zegenen of hardop voor iemand bidden kan daardoor opdringerig, respectloos en zelfs onderdrukkend overkomen. Ook wanneer het alleen maar liefdevol bedoeld is. Het moeilijke is dat wat jij ervaart als een groot geschenk (zegen), voor jouw dochter deze waarde mogelijk niet meer heeft. Er is op dit vlak geen gezamenlijk gedeeld inzicht meer. En dat maakt dat de gezamenlijke groepstaal, zoals ‘ik zegen jou’, niet meer voldoet.

Dit veroorzaakt een rouwproces waarin mijns inziens door alle betrokkenen gezocht moet worden naar nieuwe wegen en nieuwe manieren van uitdrukken ten behoeve van de omgang met elkaar. Het kan erg respectvol en verbindend overkomen wanneer je uitspraken als: ‘Gods zegen toegewenst’ bij iemand die niet meer in God gelooft, achterwege laat. Je wenst zo iemand het allerbeste toe, dus waarom niet zeggen: “Het allerbeste gewenst”? Je weet dan voor jezelf wat dit voor jou inhoudt en je schrikt die ander niet af.

Religieuze uitdrukkingen kunnen de nestverlater namelijk het gevoel geven dat hij (m/v/x) niet serieus genomen wordt en dat zijn (m/v/x) gevoelens niet belangrijk zijn. 

Bid voor je dochter, zegen haar, draag haar over in Gods handen, maar vertel dit haar niet (ze weet het immers toch al wel) en laat haar verder los. Zij is volwassen, zij kiest haar eigen weg. Wanneer zij behoefte heeft aan een weg buiten de geur van het nest, zal het rondwapperen van nestgeur haar alleen maar verder weg doen gaan. Als je haar nabij wilt houden, laat haar dan vrij. Hoe paradoxaal dit misschien ook lijkt.

Bid ook voor jezelf, draag jezelf over in Gods handen en laat gebeuren wat gebeurt. Misschien verandert je godsbeeld de komende jaren. Veel ouders van kerkverlaters hebben deze ervaring, omdat zij bepaald worden bij diepe levensvragen en dit van tijd tot tijd zeer ontwrichtend kan zijn, ook voor hun eigen geloofsleven. Misschien is God oneindig veel groter dan je ooit kon vermoeden. Let go, let God. 

Ik raad je aan om steun te zoeken bij mensen die jouw pijn herkennen en begrijpen. Het kan enorm opluchten om vrijuit over je gevoelens te praten en te merken dat je niet de enige bent. En misschien kan je nog iets met deze adviezen, opgesteld op basis van honderden reacties die ik kreeg van nestblijvers en nestverlaters: https://dogmavrij.nl/tips-en-adviezen/ 

Ik wens jou, je man, jullie dochter en de andere kinderen heel veel sterkte, wijsheid, geduld en -bovenal – liefde toe. <3

Hartelijke groet,

Inge Bosscha, Coach voor Kerkverlaters

Misschien is dit ook interessant voor je:

Vond je dit artikel waardevol? Deel het dan gerust met iemand waarvan je denkt dat die er ook wat aan kan hebben. Openbaar delen (bv op social media) mag natuurlijk ook, graag zelfs! Je weet nooit wie je daarmee helpt. 

Graag delen met bronvermelding en niet op een plek waar eerst ingelogd en/of betaald moet worden om dit te kunnen lezen. Mijn doel is namelijk dat dit soort informatie voor iedereen vrijblijvend beschikbaar is, zodat niemand ergens toe verplicht of buitengesloten wordt.

Op Dogmavrij kan je lekker gratis lezen zonder reclame of betaalmuur. Zo sluiten we niemand buiten. Neemt niet weg dat er – naast veel liefde – tijd en geld in deze website wordt gestoken. Heb jij misschien iets (gehad) aan de artikelen, de series, de steungroep of andere projecten? Zou je dan willen overwegen om dit werk te steunen? Dat kan via  http://petje.af/ingebosscha Dank je wel!